کتاب نماز

معتبر نبودن ترتیب در غیر نمازهایی که در ادای آن‏ ها ترتیب معتبر است

معتبر نبودن ترتیب در غیر نمازهایی که در ادای آن ها ترتیب معتبر است

[سؤال 1622]‏ ‏ ‏ ‏----> 2524

‏6. از فردی چندین سال بدون توالی نماز قضا شده و ترتیب آن ها را نیز نمی داند.‏‎ ‎‏برای انجام قضای آن چگونه باید عمل نماید؟ یعنی اگر بخواهد هر روز مقداری از‏‎ ‎‏قضای آن ها را به جا بیاورد اول از کدام نماز شروع و به کدام ختم نماید. منظور از کدام‏‎ ‎‏صبح و ظهر و غیره است.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 229
بسمه تعالی، ترتیب معتبر نیست و اختیار با خود او است، ولی عصر و عشای هر روز باید بعد از ظهر و مغرب آن روز خوانده شود.

[سؤال 1623]‏ ‏ ‏ 735‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏اگر شخصی قضای نمازهایش را احتیاطاً به جا آورد، باید به چه نیت بخواند؟‏‎ ‎‏(یعنی: به احتمال این که در اوایل شاید به جهت جهالت اشتباه و غلط خوانده شده‏‎ ‎‏باشد). و در این صورت، آیا ترتیب شرط است؟ یعنی از اولین نمازی که خوانده است‏‎ ‎‏شروع کند و تا به آخر به نوبت بخواند؟ و آیا می شود که قضای نصف یک ماه را به جا‏‎ ‎‏آورد و سپس آن را متوقف کرده، نصف ماه دیگری را به جا آورد؟‏

بسمه تعالی، ترتیب لازم نیست؛ مگر در قضای نمازهایی که در ادای آن ها ترتیب معتبر است. و قصد احتیاط کافی است.

[سؤال 1624]‏ ‏ ‏ 736‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 4 / 1361‏

‏دفتر استفتای امام خمینی، مدّ ظله‏

‏با اهدای سلام و آرزوی سلامت وجود عزیزان؛ خواهشمند است به موارد ذیل،‏‎ ‎‏که در عین حال سؤالات شرعی عده ای از مؤمنین است، پاسخی ارسال فرمایید. قبلاً‏‎ ‎‏از اقدام آن دفتر، کمال امتنان را دارد. سؤالات از افرادی است که همگی مقلد امام امت‏‎ ‎‏می باشند.‏

‏1. از سن پانزده سالگی تا کنون حدود سه هزار رکعت از هر یک از نمازهای یومیه‏‎ ‎‏در طول هشت سال (صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشا) به علت بی توجهی ناشی از‏‎ ‎‏دوران جوانی و ناآگاهی خود و خانواده، خوانده نشده و اینک اگر قضای هر یک از‏‎ ‎‏آنان به شرح زیر خوانده شود صحیح است یا خیر؟ ابتدا در طول یک ماه هر روز صد‏‎ ‎‏نماز دو رکعتی، جهت قضای نمازهای صبح و سپس در ماه بعد، هر روز صد نماز‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 230
‏چهار رکعتی جهت قضای نمازهای ظهر و همین طور در هر یک از ماه های بعدی، هر‏‎ ‎‏روز صد رکعت نماز چهار رکعتی و سه رکعتی و چهار رکعتی جهت قضای نمازهای‏‎ ‎‏عصر، مغرب و عشا. در صورت منفی بودن جواب، استدعا دارد در انجام آن ارائۀ‏‎ ‎‏طریق فرمایند.‏

‏ضمناً هشت سال از روزۀ ماه مبارک رمضان نیز بنا به عللی که در بالا ذکر شد ساقط‏‎ ‎‏شده، آیا می شود قضای آن را به صورتی که در سؤال دوم می آید ـ  یعنی هفته ای دو‏‎ ‎‏روز  ـ گرفت و مقداری را نیز به صورت ماهیانه؟ اگر جواب مثبت است در مورد‏‎ ‎‏روزه هایی که هفته ای دو روز گرفته می شود، باید نیت روزۀ مستحبی نمود یا قضای‏‎ ‎‏روزۀ رمضان؟‏

بسمه تعالی، مراعات ترتیب بین عصر و ظهر و عشا و مغرب لازم است ولی در قضای روزه ترتیب شرط نیست.

‏2. روزه های مستحبی که در روزهای دوشنبه و پنج شنبه هر هفته و در طول سال گرفته می شود، کفایت‏‎ ‎‏از قضای روزۀ ماه مبارک رمضان می کند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، روزۀ مستحبی کافی از روزۀ واجب نیست و کسی که قضای روزۀ واجب دارد، نمی تواند روزۀ مستحبی بگیرد.

‏3. آیا داشتن حساب سالیانه برای کارمندانی که حقوق ماهیانه شان زاید بر مخارج خود و خانواده شان‏‎ ‎‏نیست، لازم است یا خیر؟ و به حقوق این قبیل کارمندان خمس تعلق می گیرد؟‏

بسمه تعالی، اگر می داند که زاید بر مؤونۀ سال چیزی باقی نمی ماند، لازم نیست.

‏4. مهاجرین شهرهای مناطق جنگی که حدود دو سال است در شهرهای دیگر کشور زندگی می کنند و‏‎ ‎‏معلوم نیست چه موقع به وطن اصلی خود بازگردند، تا زمانی که در غیر وطن اصلی زندگی می کنند‏‎ ‎‏تکلیفشان نسبت به نماز و روزه چیست؟‏

بسمه تعالی، بدون قصد ده روز در یک محل، حکم مسافر دارند.

‏5. برای رفتن به جبهه جلب رضایت زن لازم و واجب است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، رضایت زوجه شرط نیست.

‏6. اگر بر اثر خون دماغ شدن، خون وارد حلق شود و سپس همراه با اخلاط سینه بیرون آورده شود،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 231
‏روزه باطل می شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر عمدی نباشد مبطل روزه نیست.

‏7. دعاها و نسخه هایی که افراد مختلف جهت شفا ـ مخصوصاً برای شفای کودکانی که بعضی از‏‎ ‎‏شب ها دچار نوعی ترس و بی خوابی می شوند و یا مبتلا به بیماری های روانی و غش می باشند ـ‏‎ ‎‏می نویسند و در قبال اخذ مبلغی به عنوان هدیه به متقاضیان می دهند، از نظر شرعی چه حکمی دارد؟‏‎ ‎‏و اصولاً به این قبیل دعاها می بایست اعتقاد داشت یا خیر؟‏

بسمه تعالی، از آیات قرآن و ادعیۀ مأثوره باشد اشکال ندارد.

[سؤال 1625]‏ ‏ ‏ ‏----> 1752

‏2. من چند سال است که شروع به نماز قضا کرده ام و نماز را همیشه خوانده ام؛‏‎ ‎‏فقط فکر می کنم که نماز را صحیح نخوانده ام یا وضویم صحیح نبوده و وقت شروع‏‎ ‎‏نماز آن را با گردش نخوانده ام (اول، صبح تا عشا و روز دوم اول، ظهر تا صبح). حالا‏‎ ‎‏دوباره باید با گردش از سر شروع کنم؟‏

بسمه تعالی، ترتیب لازم نیست مگر بین ظهر و عصر یک روز و مغرب و عشای یک روز.

[سؤال 1626]‏ ‏ ‏ ‏----> 799

‏3. در نماز قضا ترتیب می خواهد؟ آیا انسان می تواند قضای دیروز و امروز را پیش‏‎ ‎‏از قضای سال های گذشته یا ماه های گذشته به جا آورد؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

[سؤال 1627]‏ ‏ ‏ ‏----> 710

‏3. نحوه و صورت ادا کردن این نمازها چگونه است؟ منظورم این است که آیا باید‏‎ ‎‏به ترتیب، از نماز صبح شروع کرد و با نماز عشا پایان داد یا صورت دیگری دارد؟‏

بسمه تعالی، ترتیب، فقط بین ظهر و عصر یک روز و مغرب و عشای یک روز لازم است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 232
[سؤال 1628]‏ ‏ ‏ 737‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏ریاست محترم دفتر حضرت امام خمینی، دام ظله ‏

‏ضمن عرض سلام، ابتدا سلامتی امام و بعد، سلامتی حضرت عالی و کارکنان آن‏‎ ‎‏دفتر محترم را از درگاه خداوند منان خواهانم و امیدوارم در راه مسئولیت پرارزشی که‏‎ ‎‏به عهده دارید، همواره موفق و مؤید باشید.‏

‏این جانب دو سؤال در مورد مسائل احکام دین برایم مطرح است؛ امیدوارم که‏‎ ‎‏جواب کامل را لطف بفرمایید.‏

‏1. اگر کسی مثلاً بیست نماز یومیه از او قضا شده، هنگام به جا آوردن نمازهای‏‎ ‎‏قضا، به جای این که از اولی شروع کند، از آخری شروع کرده و بعد از رجوع به رسالۀ‏‎ ‎‏امام، متوجه اشتباه خود می شود؛ آیا این نمازهای قضا که به جا آورده، باطل است و‏‎ ‎‏باید دوباره از اولی قضا کند؟‏

بسمه تعالی، اعاده لازم نیست.

‏2. اگر مسلمانی در زمان طاغوت، در اثر ناآگاهی و سستی پنج سال یعنی پنج ماه رمضان را روزه‏‎ ‎‏نگرفته و روزه را خورده، لطفاً با توجه به این که اگر بخواهد برای هر یک روز، شصت روز روزه بگیرد،‏‎ ‎‏تعداد آن روزها به نه هزار روز می رسد و این برایش ممکن نیست، در این مورد توضیح بفرمایید که آیا‏‎ ‎‏باید نه هزار روز روزه بگیرد و یا این که کفاره دهد؟ ‏

بسمه تعالی، اگر از روی علم و التفات روزه نگرفته، باید کفاره بدهد و در کفاره، روزه گرفتن معین نیست و می تواند برای هر روز شصت مسکین اطعام کند.

[سؤال 1629]‏ ‏ ‏ 738‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با درود فراوان خدمت امام زمان ـ عجل الله‌ تعالی فرجه ـ و با سلام به شما ای امام‏‎ ‎‏عزیز که در قلب ما جای داری.‏

‏ای امام عزیز، حدود دو سال است که سعی در دیدار از شما داشته ام، ولی تا کنون‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 233
‏موفق نشده ام که شما را ببینم. یک بار از طرف مدرسه به دیدار شما آمدم منتها آن روز‏‎ ‎‏ملاقات های شما را لغو کرده بودند. روز نیمۀ شعبان امسال هم تصمیم گرفتم با‏‎ ‎‏دوستانم به دیدن شما بیایم، ولی متأسفانه آن ها نتوانستند بیایند و من هم که خانه مان‏‎ ‎‏نسبتاً از آن جا دور است، نتوانستم به خدمت برسم و خیلی تأسف خوردم که شما آن‏‎ ‎‏روز ملاقات داشتید و ما نیامدیم. ‏

‏به هرحال در آخر تصمیم گرفتم این نامه را برای شما بنویسم تا خود شما هر وقت‏‎ ‎‏که ملاقات داشتید به من هم اطلاع دهید تا بعد از چهار سال که از انقلاب اسلامیمان‏‎ ‎‏می گذرد، به حضور شما برسم و شما را ببینم. اگر با تقاضای من موافقت کردید،‏‎ ‎‏خواهشمندم بعد از 26 خرداد برای من نامه بنویسید. چون تا آن موقع باید امتحان‏‎ ‎‏نهایی بدهم و با تمام علاقه ای که به شما دارم نمی توانم تا آن جا بیایم. ‏

‏در ضمن من سؤالی داشتم که از هر کس می پرسم چیزی می گوید و آن این است‏‎ ‎‏که اگر کسی برای مدتی نماز قضا داشته باشد حتماً باید به ترتیب صبح، ظهر،‏‎ ‎‏عصر،  مغرب و عشا بخواند یا می تواند نماز صبح را آخر از همه بخواند و به ترتیب‏‎ ‎‏نباشد.‏

بسمه تعالی، در غیر از نمازهایی که در ادای آن ها ترتیب معتبر است؛ مثل ظهر و عصر یک روز و مغرب و عشای یک شب، ترتیب معتبر نیست و قضای این نمازها مثل ادای آن ها باید به ترتیب باشد.

[سؤال 1630]‏ ‏ ‏ 739‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 / 9 / 1361‏

‏سلام علیکم؛ امیدوارم حالتان خوب باشد و همواره صحت و سلامت باشید.‏

‏سؤالی از شما دارم و خواهشمندم جواب آن را برایم در صورت امکان بفرستید.‏

‏بعضی از رساله های توضیح المسائل امام در برخی از مسائل، دارای اختلاف‏‎ ‎‏هستند؛ از جمله در مسأله 1375 که در جایی کلمۀ «بهتر» به کار رفته است و در جایی‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 234
‏دیگر، کلمۀ «باید» به کار رفته. آیا فتوای امام تغییر نموده یا در چاپ رساله اشتباه شده‏‎ ‎‏است؟ خواهشمندم مرا آگاه کنید تا خیالم راحت شود.‏

‏از خداوند متعال، سلامتی امام و پیروزی رزمندگان و موفقیت شما را خواستارم.‏

بسمه تعالی، در مسأله ای که ذکر کرده اید، ترتیب واجب نیست، مگر در نمازهایی که در ادای آن ها ترتیب معتبر است؛ و اگر موردی اختلاف به نظرتان آمد، می توانید استفتا نمایید.

[سؤال 1631]‏ ‏ ‏ ‏----> 1853

‏2. این حقیر در بسیاری از روزها بر اثر شدت بیماری نتوانسته ام نماز یومیه ام را‏‎ ‎‏بخوانم و اکنون خیلی نماز قضا دارم و ترتیب قضا شدن آن ها را نیز نمی دانم؛ چون‏‎ ‎‏تعداد آن ها خیلی زیاد است و حساب از دستم خارج هست. از شما می خواهم مرا‏‎ ‎‏راهنمایی کنید که:‏

‏الف. آیا من می توانم از این به بعد، نمازهای قضا شده ام را همراه نمازهای پنج گانۀ‏‎ ‎‏یومیه بخوانم؛ مثلاً وقتی که نماز صبح امروز را می خوانم، پس از آن، یک نماز‏‎ ‎‏قضای  صبح نیز بخوانم و به همین ترتیب، ظهر و عصر و مغرب و عشا نیز چنین عمل‏‎ ‎‏کنم و در هر شبانه روز، همراه نمازهای پنج گانۀ یومیه، یک شبانه روز هم نماز‏‎ ‎‏قضا  بخوانم؟‏

بسمه تعالی، هر مقدار از نمازها که یقین دارید فوت شده، باید قضا نمایید و ترتیب واجب نیست، مگر بین ظهرین و عشائین.

[سؤال 1632]

‏ب. آیا می توانم نمازهای قضا را به جای نماز شب ـ در صورت مساعد بودن‏‎ ‎‏حالم ـ بخوانم؛ مثلاً هر شب، یک شبانه روز یا دو شبانه روز نماز قضا بخوانم؟‏

بسمه تعالی، به هر نحو قضای نماز را به جا آورید، اشکال ندارد.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 235