امکان وطن های متعدد برای هر شخص
[سؤال 2754] 1354
بسمه تعالی 7 / 12 / 1361
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی نایب الامام خمینی مدّ ظله العالی
مستدعی است حکم مسأله زیر را بیان فرمایید:
شخصی از اهالی کاشان مدتی است که در تهران است به طوری که تهران وطن او حساب می شود و در موطن اصلی اش خانه و باغ دارد و سالانه چند روز (کمتر از ده روز) به آن جا سفر می کند و ضمناً در شهریار باغی دارد که سالانه مدت نزدیک شش ماه صبح به آن جا رفته و عصر به تهران بر می گردد. نماز و روزه این شخص در سه محل مذکور چگونه خواهد بود؟ خداوند توفیق بیشتری به شما عنایت کند.
بسمه تعالی، در وطن اصلی اگر اعراض از آن نکرده نمازش تمام است و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 85
نیز در وطنش در تهران نماز را تمام بخواند و اما در محل سوم حکم مسافر دارد مگر آن که قصد داشته باشد که تا آخر عمر ولو چند ماه در سال در آن جا سکونت نماید.
[سؤال 2755] 1355
بسمه تعالی 15 / 10 / 1361
رهبر بزرگ انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی، دام ظله العالی، ضمن عرض سلام و آرزوی سلامت
1. این جانب یک پاسدار از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آبادان می باشم که مدت یک سال از آبادان به اهواز برای درس طلبگی اعزام شدم. در این مدت مذکور نماز شکسته می خوانم و قرار بر این بوده که 5 سال در اهواز باشم. ضمناً نمی توانم نیّت ده روز بگیرم؛ چون اکثر پنج شنبه ها و جمعه ها به آبادان و یا شهری دیگر می روم و از این موضوع زیاد نگران هستم که چند سال نماز شکسته بخوانم. آیا می توانم وطن دوم انتخاب کنم و نماز تمام بخوانم؟
بسمه تعالی، در فرض سؤال که ماندن در محل فعلی موقت است، نمی توانید قصد توطّن نمایید.
2. آیا مأمومی که قرائت او فصیح تر از امام جماعت باشد، می تواند برای نماز جماعت به این امام اقتدا کند؟
بسمه تعالی، اقتدا صحیح است.
[سؤال 2756] ----> 1489
2. این که فرموده اید: «انسان می تواند دو وطن داشته باشد و در هر کدام، شش ماه بماند»، اگر در یکی کمتر و در دیگر زیادتر بماند چطور؟
بسمه تعالی، ماندن شش ماه لازم نیست و اگر کمتر هم بماند با قصد سکونت همیشگی در آن جا، ولو در بعض سال، وطن محقّق می شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 86
[سؤال 2757] 1356
بسمه تعالی 7 / 11 / 1361
اعضای محترم دفتر امام، پس از سلام به حضور شما خواهشمندم در مورد مسأله ای که از رسالۀ امام در مورد شرایط روزه گرفتن و نماز خواندن مسافر است جواب کامل و درست را پاسخ دهید.
من از اهالی آذرشهر می باشم. من در آذرشهر مغازه پشم فروشی دارم و در تبریز نیز مغازه فرش فروشی دارم. کار من این است که پشم از تبریز آورده و بعد از ریسندگی به فرشباف ها می دهم و فرش از آذرشهر به تبریز برده و در آن جا به فروش می رسانم و نیمی از هفته را در آذرشهر و نیم دیگر هفته را در تبریز می باشم. به درستی نمی دانم که در ماه مبارک رمضان باید روزه بگیرم یا نه؟ و یا این که نمازم را در تبریز قصر بخوانم یا نه؟ از شما تقاضا دارم تکلیف نماز و روزه من را طبق رسالۀ آیت الله خمینی توضیح کامل را بدهید. قبلاً از رحمات شما سپاس گزارم.
بسمه تعالی، اگر قصد زندگی دائمی در هر دو شهر را دارید، هر دو شهر وطن شما محسوب می شود و نماز و روزۀ شما در آن دو شهر تمام است در غیر این صورت در شهری که وطن شما نیست اگر از وطن اصلی به قدر مسافت شرعی فاصله داشته باشد، حکم مسافر دارید و نماز و روزۀ شما در آن جا بدون نیت اقامت ده روز شکسته است.
[سؤال 2758] 1357
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
امام عزیز، شخصی است هر سال نه ماه در تهران و سه ماه در کرج زندگی می کند و بنا دارد هر سال این کار را انجام دهد.
خواهشمند است بفرمایید آن سه ماه که در کرج زندگی می کند وطن ثانی او
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 87
محسوب می شود یا خیر؟ والسلام علیکم ورحمة الله
بسمه تعالی، در فرض مذکور وطن او محسوب است.
[سؤال 2759] ----> 5498
6. هر فرد، حداکثر چند وطن می تواند داشته باشد و مقصود از اعراض از وطن چیست؟
بسمه تعالی، داشتن دو وطن اتخاذی مانع ندارد و اعراض، عبارت از صرف نظر از زندگی در آن جا است.
[سؤال 2760] 1358
بسمه تعالی 6 / 4 / 1361
محضر مبارک نایب الامام، حضرت آیت الله العظمی خمینی، مدّ ظله العالی
پس از عرض سلام و درخواست سلامت کامل و طول عمر شریف آن حضرت از پروردگار متعال، معروض می دارد: مردم رامسر، ییلاقی دارند که بیش از چهار فرسخ شرعی از شهر رامسر فاصله دارد و مردم در تابستان و فصول دیگر به آن جا می روند. بعضی در آن ییلاق خانه دارند و برخی زراعت دارند و جمعاً کمتر از نصف سال در آن جا رفت و آمد می کنند. آیا نماز مردم در مدت های کمتر از ده روز تمام و روزه آنان نیز صحیح است و یا این که حکم مسافر را دارند؟ متمنی است حکم خداوند را بیان فرمایید.
از خدای متعال، سعادت و سلامت آن رهبر عزیز را مسئلت دارم.
بسمه تعالی، داشتن منزل یا مزرعه میزان نیست، اگر بنا دارند تا آخر عمر مقداری از سال را در آن جا زندگی کنند، آن جا وطن محسوب است و نماز و روزه تمام است وگرنه در صورتی که با وطن به مقدار مسافت شرعی فاصله داشته باشد در آن جا حکم مسافر دارند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 88
[سؤال 2761] 1359
بسمه تعالی
محضر مبارک امام خمینی، مدّ ظله العالی
با درخواست سلامت، طول عمر و موفقیت در تحقق اهداف انقلاب اسلامی از درگاه احدیت؛ خواهشمند است پاسخ مسائل مطروحۀ ذیل را مرقوم فرمایید:
1. آیا مقلد می تواند به لحاظ کامل خواندن نماز و روزه گرفتن، دو وطن داشته باشد؛ به این صورت که از وطن اولیه اعراض نکرده و وطن جدیدی برای خود انتخاب نموده است که در آن، کار و زندگی می کند و برنامۀ مشخصی هم برای مهاجرت به وطن اولیه نیز ندارد؟
بسمه تعالی، مانع ندارد ولی در اتخاذ وطن، لازم است قصد ماندن همیشه ولو قسمتی از هر سال را تا آخر عمر داشته باشد.
2. شخصی که قبلاً متولد و ساکن تهران نبوده و شهر تهران را به عنوان وطن انتخاب می نماید، تکلیف او برای نماز و روزه در دو صورت ذیل چیست؟
الف. مسکنی را خریداری کرده و در آن جا ساکن می باشد.
ب. به صورت اجاره نشینی زندگی می کند که طبیعتاً مطمئن از زندگی دائم و مستمر در یک محل نمی باشد و بنا به شرایط اجاره ها، ممکن است یک سال یا بیشتر در یک محل بماند.
بسمه تعالی، بدون قصد ماندن همیشه در یک محلۀ خاص در تهران، حکم وطن مترتّب نمی شود و فرقی بین داشتن خانۀ ملکی و اجاری در این جهت نیست و با قصد ماندن همیشه در یک محله، خصوص آن محله وطن محسوب می شود؛ چه خانه ملکی باشد یا اجاری.
3. با توجه به این که تهران از بلاد کبیره می باشد: در چه محدوده ای از محل زندگی می توان نماز را بدون قصد ده روزه، کامل خواند و ملاک تشخیص این محدوده چیست؟
بسمه تعالی، تعیین حدود محله موکول به نظر عرف است.
4. تکلیف شخصی که محل کارش در تهران ولی خارج از محدوده محل زندگی می باشد، در مورد نماز و روزه چیست؟
بسمه تعالی، اگر محل زندگی، وطن او شده و فاصلۀ بین منزل و محل کار به مقدار مسافت 5/22 کیلومتر نباشد، مسافر محسوب نیست و نمازش شکسته نمی شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 89
[سؤال 2762] ----> 1282
5. از مقام حضرت آیت اللهی سؤال می شود آیا ما می توانیم دارای دو وطن باشیم به نام وطن اصلی و موطن فرعی.
بسمه تعالی، مانع ندارد.
[سؤال 2763] 1360
بسمه تعالی 25 / 3 / 1361
سرپرست محترم دفتر امام، با عرض سلام؛ متمنّی است با توجه به توضیحی که ذیلاً خواهد آمد، حکم الله را بیان فرمایید:
1. افرادی که دارای دو محل سکونت هستند و فاصلۀ این دو محل بیشتر از مسافت شرعی است که سبب شکسته شدن نماز می شود، با توجه به این که بیشتر مدت سال را در یکی از این دو محل به سر می برند و در مدتی از سال (حدود سه ماه) به طور متناوب در یکی از دو محل فوق الذکر به سر می برند (یعنی در مدت سه ماه، هر دو محل برای سکونت مورد استفاده قرار می گیرد، که ممکن است مدت اقامتشان در هر یک از این دو محل به ده روز برسد یا نرسد)، در این مدت سه ماه، فرایض دینی خود را چگونه ادا نمایند؟
بسمه تعالی، اگر هر دو محل مزبور وطن شما است در هر دو محل، نماز شما تمام و روزۀ شما صحیح است.
2. در صورتی که موقعیت شغلی ایجاب کند که هر روز برای اشتغال به محلی ما بین دو مکان مسکونی فوق الذکر با شرایط بالا سفر کنند، در محل اشتغال، نحوۀ به جا آوردن نماز و روزۀ آن ها چگونه خواهد بود؟
بسمه تعالی، اگر برای رفتن به محل کار و رفتن از آن جا به وطن به مقدار مسافت می روند حکم مسافر دارند.
[سؤال 2764] ----> 1203
5. آیا کسی می تواند دو یا سه شهر یا بیشتر را وطن خود قرار دهد و مثلاً هر روز یا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 90
هر هفته یا هر ماه را در یکی از این شهرها باشد؟ لازم به توضیح است که فاصلۀ شهرها هم با هم بیش از 50 کیلومتر است.
بسمه تعالی، مانع ندارد دو شهر را برای زندگی دائمی اختیار کند ولی بیش از دو وطن، مشکل است.
[سؤال 2765] ----> 1382
4. هر نفر چند وطن دارد؟
بسمه تعالی، اشخاص مختلف هستند و بیش از دو محل وطن جدید، محل اشکال است.
[سؤال 2766] ----> 1262
3. اهالی تنکابن سالیان متمادی است به طور آباء و اجدادی هر ساله دو ماه، بیشتر یا کمتر در تابستان ها به ییلاق می روند و در آن جا خانه و علاقه ای هم دارند. آیا آن جا وطنشان محسوب می شود یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر ییلاق را برای همیشه محل زندگی سالی چند ماه قرار دادند، آن جا وطن محسوب می شود.
[سؤال 2767] 1361
بسمه تعالی
بنده در تهران متولد شدم و مدت 27 سال در تهران زندگی کرده ام و پدر و مادرم و وابستگانم همه در تهران هستند. در تهران ازدواج کردم و شوهرم اهل حومۀ طالقان است. بعد از چند سال زندگی به قزوین منتقل شده ایم و هم اکنون حدود 5 / 2 سال تمام است که در قزوین ساکن شده ایم. اگر اداره مرکزی اجازه بدهد شوهرم دوست دارد در قزوین خدمت بکند. امسال متوجه شدم طبق فتوای امام عزیزمان وطن یک جا است و روزه ام و نمازم دچار اشکال است؛ برای این که هفته ای یک بار به منزل مادرم یعنی به تهران می آییم و یک بار به منزل مسکونی پدر و مادر شوهرم، یعنی به طالقان
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 91
می رویم. به خاطر آن فتوا، شوهرم وطن را زادگاهش یعنی طالقان قرار داده است و آیا باید در قزوین قصد ده روزه بکنیم؟ یعنی در طول ده روز نباید جایی برویم؟ نه شوهرم نه من طاقت دوری از پدر و مادرمان را نداریم و باید حداقل هفته ای یک بار سر بزنیم. ای امام عزیز! خواهش می کنم ما را یاری بفرمایید که دچار مشکل زیادی شده ایم. مزاحم وقت گران بهایت شده ایم. امیدوارم ما را ببخشید. گفته جناب عالی را عمل خواهیم کرد. خواهش می کنم بفرمایید: ما کجا را وطن قرار بدهیم؟ و آیا ظرف این مدت، اگر قصد ده روزه بکنیم، نباید جایی برویم؟
بسمه تعالی، بیش از یک وطن داشتن مانع ندارد؛ و تهران که وطن اصلی شما بوده تا اعراض نکردید به حکم وطن باقی است و در قزوین اگر بنای زندگی دائمی ندارید، حکم سفر مترتّب است که بدون نیت اقامت ده روز نماز قصر است و روزه صحیح نیست.
[سؤال 2768] 1362
بسمه تعالی
محضر رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله
امام عزیز! شخصی است هر سال 9 ماه در تهران و سه ماه در کرج زندگی می کند و بنا دارد هر سال این کار را ادامه دهد. خواهشمند است بفرمایید: آن سه ماه که در کرج زندگی می کند وطن ثانی او محسوب می شود یا خیر؟ والسلام علیکم ورحمة الله
بسمه تعالی، در فرض مذکور وطن او محسوب است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 92