الحدیث التاسع و العشرون

تتمه

‏تتمه‏‏ ‏

‏باید دانست که صدقه مندوبه در سرّ و خفا افضل است از صدقه آشکارا و علانیه، چنانچه در کافی شریف سند به حضرت صادق، علیه السلام، رساند که به عمّار ساباطی فرمود: یا عمّار، الصّدقة فی السّرّ و الله أفضل من الصّدقة فی العلانیة، و کذلک و الله العبادة فی السّرّ أفضل منها فی العلانیة.‏

‎[1]‎‏ «ای عمّار، صدقه در پنهانی، به خدا قسم، افضل است از صدقه آشکارا. و همین طور عبادت در پنهانی افضل است از عبادت آشکارا.» و در احادیث کثیره وارد است که «صدقه پنهانی غضب پروردگار را خاموش ‏


کتابشرح چهل حدیث (اربعین حدیث)صفحه 492
‏می کند.» ‏‎[2]‎‏ و در حدیث است که «هفت طایفه است که خدای تعالی در پناه خودش آنها را حفظ فرماید در روزی که پناهی جز پناه او نیست. یکی از آنها کسی است که صدقه بدهد و پنهان کند حتی آنکه دست راست او نفهمد آنچه دست چپش انفاق کند.» ‏‎[3]‎‏ و شاید نکته افضلیت یکی آن است که عبادت سرّی بعیدتر از ریا و به اخلاص نزدیکتر است. و دیگر آنکه در باب صدقه حفظ آبروی فقرا در کتمان آن است.‏

‏و نیز صدقه بر ارحام و اقربا افضل است از غیر آنها، و بر آن، عنوان صله رحم، که از افضل عبادات است، منطبق شود، چنانچه در حدیث وارد است که «افضل صدقات صدقه به ذی رحم است، و صله اخوان اجرش بیست است، و صله رحم بیست و چهار است.» ‏‎[4]‎‏ بلکه در بعضی روایات است که صدقه به غیر رحم در صورتی که رحم محتاج است قبول نمی شود. ‏‎[5]‎

‎ ‎

کتابشرح چهل حدیث (اربعین حدیث)صفحه 493

  • . فروع کافی، ج 4، ص 8،« کتاب الزکاة»،« باب فضل صدقه السّر»، حدیث 2.
  • . قال رسول الله (ص) صدقة السرّ تطفیّ غضب الرّبّ. فروع کافی، ج 4، ص 7، «کتاب الزکاة»، «باب فضل صدقه السرّ»، حدیث 1- 3 وسائل الشیعة، ج 6، ص 275- 278، «کتاب الزکاة»، باب 12 از «ابواب صدقه»، احادیث 1، 2، 4- 7.
  • . قال (ع) سبعة یظلّهم الله فی ظلّه یوم لا ظلّ إلّا ظله إلی أن قال: و رجل تصدّق بصدقة، فأخفاها حتّی لم تعلم یمینه ما تنفق شماله. وسائل الشیعة، ج 6، ص 277، «کتاب الزکاة»، باب 12 از «ابواب صدقه»، حدیث 11.
  • . امام صادق (ع) فرمود: سئل رسول الله، صلّی الله علیه و آله، أیّ الصّدقة أفضل؟ قال: علی ذی الرّحم الکاشح. (از پیامبر (ص) پرسیدند کدام صدقه برتر است. فرمود: «صدقه بر خویشاوندی که کینه ات را در دل نهان دارد.») عن أبی عبد الله (ع) قال قال رسول الله (ص): الصّدقة بعشرة، و القرض بثمانیة عشر، و صلة الإخوان بعشرین، و صلة الرّحم بأربعة و عشرین. (از امام صادق (ع) نقل شده است که پیغمبر (ص) فرمود: «صدقه ده برابر پاداش دارد، و قرض هجده برابر، و بخشش به برادران بیست برابر، و صله به خویشاوندان بیست و چهار برابر.») فروع کافی، ج 4، ص 10، «کتاب الزکاة»، «باب الصدقة علی القرابة»، حدیثهای 2- 3.
  • . قال (ع): لا صدقة و ذو رحم محتاج. وسائل الشیعة، ج 6، ص 286 «کتاب الزکاة»، باب 20 از «ابواب صدقه»، حدیث 4، 7.