«اجتهاد و تقلید» دو مفهوم خردپذیر و سازنده است که به ویژه در بخشهای عملی حیات انسان، اعم از ساحتهای فردی و ساحتهای اجتماعی، ضروری مینماید.
«اجتهاد» به مثابه عنصری حیاتبخش میباشد که به ویژه در درازای دوره غیبت معصوم علیه السلام، با تلاش دینشناسان و فقیهان مکتب اهل بیت علیهم السلام حدود الهی و حلال و حرام محمدی صلی الله علیه و آله و سلم را به خیل مراجعین و مقلدین عرضه نموده است. عنصری که با ارشاد و اشاره ائمه طاهرین علیهم السلام شکل گرفت و در پی اصول پرباری که آنان فرموده بودند و در ذیل خطوط کلی قرآن و سنت، فقهاء حکم فروعات فراوان و تمام نشدنی را در اعصار و ادوار گوناگون بیان کردند.
فقیهان شیعی در دو مقام و جایگاه از اجتهاد و تقلید بحث کردهاند: یکی در دانش اصول فقه و دیگری در کتابهای فقهی. حضرت امام خمینی(س) فقیه اصولی، در کتاب تحریرالوسیله با رویکرد فقهی، و نیز در دورههای متعدد تدریس خارج اصول فقه، از اجتهاد و تقلید بحث کردهاند.
کتاباجتهاد و تقلید (ترجمه الاجتهاد و التقلید)صفحه ا
از جمله توفیقات علمی امام خمینی(س) علاوه بر بیان روان و پرجاذبه و توان تفهیم غوامض علمی، نگارش آثار فراوان علمی در حوزههای گوناگون دانشهای عقلی و نقلی است.
کتابی که ترجمه آن را پیش رو دارید، مربوط به تدریس دوره نخست خارج اصول توسط ایشان میباشد، که به درخواست بعضی از فضلای برجسته، تدریس ادله اجتهادیه و اصول عملیه را آغاز کردند و در خلال تدریس، نظرات خودشان را در قالب تعلیقه بر کفایه مینگاشتند، تا اینکه به «قاعده لا ضرر» رسیدند که به جای نگارش تعلیقه، اثری مستقل در این موضوع نگاشتند. سپس مباحث دیگر را نیز به همین صورت به رشته تحریر درآوردند که مجموعه آن مکتوبات با عنوان الرسائل منتشر شده است. رساله اجتهاد و تقلید نیز فراهم آمده همان دوره نخست تدریس خارج اصول توسط حضرت امام(س) میباشد.
نظر به اهمیت موضوع این اثر و مسائل مهم مورد بحث؛ محقق ارجمند جناب آقای وهاب دانشپژوه کار ترجمه و برگردان فارسی آن را به انجام رسانده است. ضمن تشکر از ایشان، این اثر را به فارسیزبانان علاقمند به تحقیق و پژوهش در این زمینه تقدیم مینماییم.
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)
دفتر قم
کتاباجتهاد و تقلید (ترجمه الاجتهاد و التقلید)صفحه ب