فصل اول : قلب ایران در قلب اروپا (امام در پاریس)

و مکروا و مکر الله.

‏هنوز دو هفته از تهدید دولت عراق به امام و ممانعت از انتشار رهنمودهای ایشان ‏‎ ‎‏نمی‌گذشت و کمتر از 4 هفته از جنایت میدان ژاله ـ شهدا ـ نگذشته بود که فریاد ‏‎ ‎‏رسای امام، رساتر و پرطنین‌تر، پیوسته‌تر و با صلابت‌تر از گذشته و با امکانات ‏‎ ‎‏بی‌نهایتی که توسط رسانه‌های جهان در اختیار ایشان قرار گرفت، پرشکوه‌تر و ‏‎ ‎‏پرخروش‌تر از نجف، یعنی از قلب اروپا در سراسر عالم طنین‌انداز شد.‏

‏بعد از اینکه‌ موضع‌ امام‌ به‌ مقامات‌ وزارت‌ کشور فرانسه‌ اطلاع‌ داده شد، یکی دو ‏‎ ‎‏روز بعد ـ که‌ امام‌ به‌ نوفل‌لوشاتو نقل‌ مکان‌ کرده‌ بودند ـ از طرف وزارت خارجه‌ دو ‏‎ ‎‏نفر مراجعه‌ کردند که‌ ظاهراً پیرو فعل و انفعالاتی بود که در تهران صورت گرفته‌ بود و ‏‎ ‎‏شاه‌ از سفر امام‌ به فرانسه‌ خبردار شده‌ و شوکه‌ شده‌ بود! و ضمن‌ آنکه‌ نگرانی‌ خودش ‏‎ ‎‏را به‌ دولت‌ فرانسه اعلام‌ کرده‌ بود، در عین‌ حال‌ در مواجهه‌ با افکار عمومی مجبور بود ‏‎ ‎‏موضعی‌ دو پهلو بگیرد و موافقت‌ ضمنی‌ خود را به‌ رئیس وقت‌ دولت‌ (شریف‌ امامی) ‏‎ ‎‏اعلام‌ کرده‌ بود.‏

‏گفته شده که مقامات فرانسوی‌ در مورد طرز برخورد با امام‌ به‌ دو دسته‌ تقسیم‌ شده ‏‎ ‎‏بودند. بعدها شنیدیم‌ که‌ حکم‌ اخراج‌ امام‌ از فرانسه توسط‌ تعدادی‌ از دولتمردان‌ ‏‎ ‎‏گُلیست‌های‌ مستقر در وزارت‌ کشور صادر شده بود ولی هرگز به مرحله‌ اجرا درنیامد ‏‎ ‎‏چون‌ با مخالفت شدید نیروهای سوسیالیست و آزادیخواه‌ قرار می‌گرفت. علت تردید ‏‎ ‎‏ژیسکاردستن رئیس جمهور وقت، نگرانی‌ او از نیروهای‌ مذکور بود. ضمناً سفیر ایران‌ ‏‎ ‎‏در فرانسه‌ اطلاع‌ داد که‌ ایران‌ با اخراج‌ امام‌ از پاریس موافق‌ نیست. این‌ پیام تلاطم‌ ‏‎ ‎‏وسیعی‌ در بین‌ مقامات‌ فرانسوی‌ ایجاد کرد. همچنین‌ گفته‌ می‌شد که‌ در دیدار سفیر ‏‎ ‎‏فرانسه‌ با شریف امامی وی‌ اظهار کرده‌ بود «که‌ با حضور و اقامت‌ خمینی‌ در فرانسه‌ با ‏‎ ‎‏رعایت مقررات‌ معمول‌ در آن کشور مخالفتی ندارد.» در مورد عدم‌ فعالیتهای سیاسی‌ ‏‎ ‎

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 33
‏امام‌ نیز ما بر آن عقیده بودیم‌ که‌ دولت‌ فرانسه‌ نمی‌تواند تحت فشار افکار عمومی‌ از ‏‎ ‎‏بیانات افشاگرانه‌ امام‌ ممانعت‌ به‌ عمل‌ آورد، لذا با خود قرار گذاشتیم خبرنگاران و ‏‎ ‎‏فیلمبرداران‌ و دیگر گزارشگران‌ رادیو تلویزیون‌ها و مطبوعات جهان که‌ مراجعه‌ ‏‎ ‎‏می‌کردند به‌ آنها گفته‌ شود که‌ دولت‌ فرانسه‌ امام‌ را وادار به‌ سکوت‌ کرده‌ است. انتشار ‏‎ ‎‏همین‌ خبر اعتراض‌ آزادیخواهان‌ و مبارزین‌ را علیه‌ سانسورهای اعمال‌ شده‌ توسط‌ ‏‎ ‎‏مقامات‌ فرانسوی برمی‌انگیخت. همین‌ طور هم‌ شد.‏

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 34