فصل اول : قلب ایران در قلب اروپا (امام در پاریس)

حسن و قبح عقلی و مساله عدل الهی

‏در نگرش عام حتی‌ در مقوله‌ عدل‌ الهی‌ هم‌ یک‌ اختلاف‌ مبنایی‌ در مورد حسن و قبح‌ ‏‎ ‎‏عقلی‌ وجود دارد. مثال‌ ایشان‌ خیلی‌ مثال‌ قشنگی بود به او گفتند که‌ وقتی‌ شما بگویید ‏‎ ‎‏که‌ من‌ دروغ‌ نمی‌گویم‌ چون انجیل‌ گفته‌ است‌ دروغ‌ نگو، بسیار خوب. دوست‌ مسیحی‌ ‏‎ ‎‏دیگر شما می‌گوید من‌ دروغ‌ نمی‌گویم‌ چون‌ دروغ‌ گفتن‌ بسیار کار زشتی‌ است و انجیل‌ ‏‎ ‎‏کارهای‌ زشت‌ را تقبیح‌ کرده‌ است. ممکن‌ است‌ شما در عمل با هم‌ اختلافی‌ نداشته‌ ‏‎ ‎‏باشید هر دو دروغ‌ نمی‌گویید اما دومی‌ کارش مبنی‌ بر حسن و قبح‌ عقلی‌ است‌ چون‌ ‏‎ ‎‏انجیل‌ کارهای‌ زشت‌ را نهی کرده‌ است، آن‌ یکی‌ تعبد صرف‌ است، تعبد صرف‌ در ‏‎ ‎‏راهگشایی‌ و حل مشکل‌ راه‌ به‌ جایی‌ نمی‌برد و مشکل‌گشا نیست، یعنی‌ خلاصه ‏‎ ‎‏می‌خواستند بگویند نچسبید به‌ این‌ اقلیت‌ و اکثریت‌ زیرا که‌ این‌ هم مسائلی‌ نیست‌ که‌ ‏‎ ‎‏مسایل‌ عامه‌ مردم‌ باشد و با آن‌ درگیر بشوند و به جان‌ هم‌ بیفتند یک‌ سلسله‌ مسایل‌ ‏‎ ‎‏ریشه‌ای‌ و مباحث‌ پایه‌ای‌ هست‌ که علما و بزرگان‌ هر قوم‌ باید با هم‌ بحث‌ بکنند.‏

‏از دیگر کسانی‌ که‌ با امام‌ ملاقات‌ کردند شخصیتهایی‌ از کشورهای هند و پاکستان‌ ‏‎ ‎‏بودند. از طرف‌ ضیاءالحق‌ نیز نمایندگانی‌ آمده‌ بودند که از امام‌ دعوت‌ می‌کردند، اگر در ‏‎ ‎‏فرانسه‌ مشکلی‌ از نظر اقامت‌ وجود آمد به‌ آن‌ کشور بروند.‏

‏از لبنان‌ دو گروه‌ آمدند و با امام‌ ملاقات‌ کردند. یکی‌ از این‌ گروهها نمایندگان‌ ‏‎ ‎‏حرکةالمحرومین‌ بودند. (6 آذر 57) در همین‌ دیدار بود که امام‌ از فقدان‌ امام‌ موسی‌ ‏‎ ‎

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 127
‏صدر اظهار ناراحتی‌ کردند و آنها را دلداری دادند و گفتند باید سختیها را تحمل‌ کنید و ‏‎ ‎‏قریب‌ به‌ این‌ مضمون‌ گفتند امیدوار باشید ان‌شاءالله خدا ایشان‌ را بر می‌گرداند و آنها را ‏‎ ‎‏یک‌ مقداری تشویق‌ کردند.‏

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 128