فصل اول : قلب ایران در قلب اروپا (امام در پاریس)

پرداخت حقوق نظامیان با اسکناس های تقلّبی توسط امریکا

‏مساله دیگری که‌ در گزارش‌ سفرهایزر و نیز در خاطرات‌ او جای‌ تامل بسیار دارد و ‏‎ ‎‏عمق‌ مداخله‌ امریکا را در امور داخلی‌ ایران‌ نشان‌ می‌دهد، مربوط‌ می‌شود به‌ پرداخت‌ ‏‎ ‎‏حقوق‌ ارتشیان‌ و صاحب‌ منصبان‌ که‌ علیرغم بسته‌ بودن‌ بانکها و تهی‌ بودن‌ خزانه‌ ‏‎ ‎‏دولت‌ صورت‌ گرفت. مطلب‌ را عیناً ازخاطرات‌ هایزر مرور می‌کنیم‌:‌ «‌... در تلاش‌ خود ‏‎ ‎‏جهت‌ انجام‌ پرداختهای نقدی‌ به‌ ارتشیان‌ موفق‌ شده‌ بودیم. دولت‌ که‌ تاکنون‌ بر بانکها ‏‎ ‎‏تسلط نداشت، نتوانسته‌‌بود این‌کار را انجام‌ دهد. پیش‌ از آن‌ پرداخت‌ها به صورت ‏‎ ‎‏کامپیوتری‌ و از طریق‌ حسابهای‌ شخصی‌ افراد صورت می‌گرفت که در آن‌ موقع‌ (‌روز ‏‎ ‎‏اول‌ بهمن‌ 57‌) با آن‌ وضع‌ بانکها آن گونه‌ پرداخت به‌ هیچ وجه‌ میسر نبود. بنابراین‌ ما ‏‎ ‎‏تصمیم‌ گرفتیم‌ برای‌ شکستن‌ این‌ وضع در خارج‌ از کشور پول‌ چاپ‌ بزنیم‌ و آنرا با ‏‎ ‎‏هواپیما به‌ داخل‌ کشور آورده و به طور نقدی‌ به‌ ارتشیان‌ بپردازیم‌ و این‌ شیوه‌ موثر افتاد ‏‎ ‎‏و طبعاً مورد استقبال واقع‌ شده‌ بود...».‏‎[1]‎‏ ‌‏

‏علیرغم‌ همه‌ این‌ نشیب‌ و فرازها در روز 3 بهمن 57 آقای‌ هایزر به این نتیجه ‏‎ ‎‏می‌رسد که‌: «...تمام‌ برنامه‌ریزیهای‌ اساسی ما انجام‌ شده‌ بود و ما می‌توانستیم در ‏‎ ‎‏صورت دستورآقای بختیار برنامه‌های‌ خود را اجرا کنیم... در عین حال‌ هنوز برنامه‌ریزی‌ ‏‎ ‎‏کافی‌ برای‌ مقابله با بازگشت‌ [‌امام‌] خمینی نیز نکرده‌ بودیم... تیمسار ربیعی‌ پیشنهاد کرد که‌ اگر [امام] خمینی‌ از طریق‌ هوا به‌ سمت‌ تهران‌ بیاید هواپیمای‌ او را به‌ سمت‌ جنوب کشور منحرف‌ کنیم... زیرا از این‌ طریق‌ به‌ [امام]‌ خمینی‌ فرصت‌ کمتری جهت به دست گرفتن‌ امور می‌دهد...‌اما در این مورد به‌ تصمیم‌گیری نرسیده بودند... راه‌ دیگری‌ نیز که‌ مطرح‌ شده‌ بود، این بود که‌ هواپیمای حامل [امام]‌ خمینی در مسیر راه‌ در کشوری‌ ثالث‌ هدف قرار گرفته و منهدم شده‌... ولی تبعات آن‌ در داخل کشور قابل‌ پیش‌بینی‌ نبود...‏‎[2]‎

‏این اطمینان خاطر از تسلط‌ بر اوضاع‌ با مطالبی که‌ در روزنامه‌های واشنگتن پست و ‏‎ ‎‏برخی روزنامه‌های محلی در این‌ روز درج‌ شده‌ بود، آرامش خاطر ژنرال‌ را بر هم‌ ‏‎ ‎

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 169
‏می‌زند.‏

‏ـ امام‌ خمینی‌ به‌ پیروان‌ خود در ایران‌ گفته است‌ که‌ بیرون‌ راندن‌ شاه‌ از کشور تنها ‏‎ ‎‏آغاز انقلاب‌ است. او جمعه‌ به‌ کشور باز خواهد گشت...‏

‏ـ پیروان آیت‌الله از بازگشت‌ سریع‌ او می‌ترسند، حامیان‌ اصلی‌ امام خمینی از تصمیم ‏‎ ‎‏او مبنی‌ بر مراجعت‌ به‌ کشور در روز جمعه‌ اظهار یاس و اضطراب و ناراحتی‌ کرده‌اند ‏‎ ‎‏...و به‌ او گفته‌اند که‌ هنوز پیشرفتی‌ در جلب حمایت‌ ارتش‌ نکرده‌اند... آنها تصور ‏‎ ‎‏نمی‌کنند که‌ بتوانند ارتش را نسبت‌ به‌ این‌ تقاضای امام‌ خمینی‌ مبنی‌ بر از میان‌ برداشتن‌ ‏‎ ‎‏سلطنت‌ قانع‌ کنند...‏

‏ـ واشنگتن‌ پست به‌ توضیح‌ این‌ سئوال‌ که‌ چرا امام‌ خمینی‌ به‌ این‌ همه توصیه‌ ‏‎ ‎‏پیروان‌ خود توجهی نمی‌کند پرداخته و می‌نویسد: او در اصل‌ به خدا تکیه‌ دارد، ‏‎ ‎‏درخلال‌ 5 الی‌ 6 ماه‌ گذشته‌ او تصمیماتی گرفته‌ که‌ به‌ نظر عاقلانه نمی‌رسد و حتی‌ ‏‎ ‎‏مورد مخالفت‌ مشاوران‌اش واقع‌ شده‌ بود. اما عجیب بود که‌ بعداً درست‌ بودن‌ آنها ‏‎ ‎‏اثبات‌ شده‌ است.‏

‏ـ پیروان‌ امام‌ خمینی شبکه ارتباطی وسیعی‌ ایجاد کرده‌اند و با سرهنگ‌ها و ‏‎ ‎‏تیمسارهای بازنشسته که‌ در زمان‌ شاه‌ اخراج‌ شده‌اند‌... تماس‌ برقرار کرده‌اند.‏

‏ـ قره‌ باغی‌ قصد استعفا دارد ولی‌ بختیار و دیگران‌ مانع‌ از آن‌ شده‌ و وی را قانع‌ ‏‎ ‎‏کرده‌اند که‌ آن را پس بگیرد. جالب‌ این‌ است‌ که‌ ژنرال‌ هایزر در مورد استعفای‌ قره‌باغی‌ ‏‎ ‎‏می‌نویسد: «...به‌ یاد یکی‌ از گفته‌های‌ ژنرال جان د.‌ریان‌‏‎[3]‎‏ افتادم‌ که‌ گفته‌ بود اگر کسی‌ ‏‎ ‎‏استعفا داد و بعد از او خواسته‌ شد استعفایش‌ را پس‌ بگیرد، نباید بگذارید این‌ کار را ‏‎ ‎‏بکند، زیرا نیت‌ اولیه‌ او هم‌ چنان‌ در خفا باقی‌ می‌ماند. به‌ این‌ چنین فردی در مواقع‌ ‏‎ ‎‏بحرانی‌ نمی‌توان‌ اعتماد نمود. خوب‌ قره‌ باغی‌ هم مسلماً نیت خود را آشکار ساخته‌ ‏‎ ‎‏بود...»‏‎[4]‎

‏و سرانجام‌ ژنرال‌ زمانی‌ که‌ در مقابل‌ هر گامی‌ که‌ برمی‌دارد مانعی‌ و سدّی‌ می‌بیند که ‏‎ ‎

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 170
‏از سوی پیروان امام ایجاد شده است می‌نویسد‌:‌ «‌... حرکات و اقدامات‌ امام‌ خمینی‌ ‏‎ ‎‏آنقدر زیرکانه‌ انجام‌ می‌گرفت‌ که‌ من متحیر و متعجب‌ بودم‌ چه‌ کسی‌ برنامه‌ریزی‌های‌ ‏‎ ‎‏آنهارا انجام‌ می‌دهد و هنوز هم‌ مایلم‌ بدانم‌ پاسخ‌ آن‌ چیست ...»‏‎[5]‎

‏قبلاً گفته شد ماموریت‌ دیگر هایزر نگهداری و مراقبت و احیاناً باز پس گرداندن‌ ‏‎ ‎‏دستگاههای حساس و پیشرفته نظامی‌ و نیز موشکهای کروز و... بوده است.‏

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 171

  • . خاطرات ژنرال هایزر، ص 276.
  • . همان ـ صص 290 ـ 289.
  • . General John D. Ryan.
  • . همان ـ ص296.
  • . همان ـ ص302.