فصل اول : قلب ایران در قلب اروپا (امام در پاریس)

نظر امام در مورد احتمال وقوع کودتای نظامی

‏«...یک‌ راه‌ دیگری‌ که‌ به‌ ما رسیده‌ است‌ ـ از طریقهای‌ مختلف، گفته‌اند ولو ‏‎ ‎‏اینکه‌ من‌ خیلی‌ باورم‌ نیامده‌ است‌ ـ قضیه‌ این‌ است‌ که‌ اینها می‌خواهند که‌ کودتا بکنند...»‏‎[1]‎

‏باید توجه‌ داشت‌ که‌ برای‌ اجرای‌ طرح‌ کودتا چند راه‌ در نظر گرفته‌ شده‌ و در ‏‎ ‎‏شورای‌ مستشاری‌ و نظامی‌ امریکا مورد بررسی‌ قرار گرفته‌ بود.‏

‏«...این‌ را [طرح‌ کودتا را] چند جور تا حالا گفته‌ شده‌ یک‌ جور اینکه‌ چند نفر ‏‎ ‎‏از این‌ قصابها را آوردند و جاهای‌ حساس‌ را به‌ آنها دادند...»‏‎[2]‎

‏منظور امام‌ نظامیانی‌ نظیر تیمسار غلامعلی‌ بدره‌ای‌ بود که‌ به‌ فرماندهی نیروی‌ زمینی‌ ‏‎ ‎‏منصوب‌ گردید و نیز سپهبد مهدی‌ رحیمی‌ به‌ فرمانداری‌ نظامی تهران‌ و بالاخره‌ سپهبد ‏‎ ‎‏خسروداد که‌ گفته‌ می‌شد از بی‌رحم‌ترین‌ نظامیان شاه‌ بود و فرماندهی‌ هوا نیروز را در ‏‎ ‎‏اختیار داشت. قرار بود بعد از رفتن‌ شاه‌ اینها دست‌ به‌ کودتای‌ نظامی‌ بزنند. امام‌ این‌ امر ‏‎ ‎‏را غیرمحتمل‌ می‌دانستند:‏

‏«...این‌ را من‌ تا حالا باورم‌ نیامده‌ است... اینها هم‌ خودشان‌ مستقلاً این‌ کار را نمی‌توانند بکنند باقی‌ می‌ماند که‌ کار را امریکا به‌ گردن‌ اینها بخواهد بگذارد. این‌ به‌ نظر من‌ بعید می‌آید... اینها از اول‌ هی‌ شاه‌ را تقویت‌ کردند... و حکومت‌ نظامی‌ ‏‎ ‎

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 197
‏گذاشتند... مردم‌ به‌ آن‌ اعتنا نکردند. او اعلام‌ می‌کرد که‌ از دو نفر بیشتر اگر کسی‌ بیرون‌ بیایند چه‌ خواهد شد، یک‌ میلیون جمعیت بیرون‌ آمد! قاعده‌ هم‌ همین‌ است...‏

‏ملت‌ ما یک‌ میلیون‌ جمعیت‌ آمد بیرون...! اینها از حکومتهای‌ نظامی... هیچ‌ ‏‎ ‎‏استفاده‌ای‌ نتوانستند بکنند... باز مردم‌ مقاومت‌ کردند... همان‌ کشته‌هایی [هم]‌ که‌ ‏‎ ‎‏سابق‌ می‌دادند، دادند...»‏‎[3]‎

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 198

  • . همان.
  • . همان.
  • . همان، ص 460 ـ 458.