فصل دوم : از پرواز انقلاب تا استقرار جمهوری اسلامی

اعزام هیات نمایندگی امام به کردستان

‏امام‌ با مشورت‌ با آقایان‌ طالقانی‌ و هاشمی‌ رفسنجانی‌ ضمن‌ صدور پیامی‏‎[1]‎‏ (بتاریخ‌ 29 ‏‎ ‎‏اسفند 57‌، که‌ در آن‌ بر وحدت‌ شیعه‌ و سنی‌ و تامین‌ عدالت‌ و رفع کمبودها و حفظ ‏‎ ‎‏آرامش‌ تاکید کرده‌ و از ارتشی‌ و نیروهای‌ انتظامی‌ در دفاع از خود و نوامیس‌ مردم‌ ‏‎ ‎

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 282
‏پشتیبانی‌ کرده‌ بودند.) هیاتی‌ را شامل‌ همین‌ افراد و آقایان‌ دکتر بهشتی، بنی‌صدر و نیز ‏‎ ‎‏صدر حاج‌ سید جوادی‌ وزیر کشور و مرحوم‌ فروهر را مامور کردند و گفتند که‌ با مردم‌ ‏‎ ‎‏سنندج‌ و مهاباد صحبت بکنید، از طرف‌ من‌ سلام‌ برسانید بگویید ما می‌دانیم‌ ‏‎ ‎‏محرومیتهایی‌ در مناطق شما وجود دارد و استان‌ کردستان‌ مثل‌ بقیه‌ استانهای‌ محروم‌ ‏‎ ‎‏کشور مورد بی‌مهری‌ قرار گرفته‌ و شاید در آنجا ظلم‌ مضاعفی‌ به‌ مردم‌ شده‌ باشد، اما ‏‎ ‎‏شما برادران‌ ما هستید و اطمینان‌ داشته‌ باشید که‌ در اولین‌ فرصت‌ ما برای‌ رفع ‏‎ ‎‏محرومیت‌ از همه‌ نقاط‌ به‌ خصوص‌ کردستان‌ اقدام‌ خواهیم‌ کرد. آقای صدر حاج‌ سید ‏‎ ‎‏جوادی‌ و مرحوم‌ داریوش‌ فروهر هم‌ قبلاً از جانب نخست‌وزیر به‌ این‌ منطقه‌ اعزام‌ شده‌ ‏‎ ‎‏بودند. نزدیک غروب روز 28 اسفند آقای فروهر طی‌ تماس‌ تلفنی‌ به‌ من‌ گفت‌ (‌چون‌ ‏‎ ‎‏نخست‌وزیر و وزیر کشور در دفتر کار خود نبودند و من‌ در سِمَت‌ معاونت‌ سیاسی‌ ‏‎ ‎‏وزیر کشور، رابط گزارشات‌ واصله‌ از ژاندارمی‌ و دیگر ارگانها بودم)‌: اغلب‌ سران‌ کرد ‏‎ ‎‏علیرغم اینکه‌ با تجزیه‌طلبی‌ موافقت‌ ندارند خواهان‌ استقلال‌ و خودمختاری‌ هستند و ‏‎ ‎‏کمیته‌های‌ مختلفی‌ را شکل‌ داده‌اند که‌ اگر اقدامات‌ به‌ موقع‌ صورت‌ نگیرد، می‌تواند ‏‎ ‎‏خطرساز باشد.‏

‏غروب‌ همان‌ روز به‌ منزل‌ آقای‌ صدر حاج‌ سیدجوادی ـ وزیر کشور ـ رفتم‌ تا ‏‎ ‎‏ایشان‌ را در جریان‌ گزارش‌های‌ واصله‌ به‌ وزارت‌ کشور قرار دهم. از همان‌ جا به‌ آقای‌ ‏‎ ‎‏بازرگان‌ تلفن‌ کردم‌ و مطلب‌ را به‌ اطلاع‌ نخست‌وزیر رساندم‌ و ضمناً ‌گفتم‌ که‌ هیات‌ ‏‎ ‎‏منتخب‌ امام‌ نیز عازم‌ منطقه‌ هستند.‏

‏مجدداً به دفتر کار خود بازگشتم و از آخرین نظریات امام آگاهی یافتم و سپس از ‏‎ ‎‏بی‌سیم‌ ژاندارمری‌ با آقای‌ فروهر تماس‌ گرفتم‌ و سفر قریب‌الوقوع‌ هیات‌ را به‌ ایشان‌ ‏‎ ‎‏اطلاع‌ دادم. این‌ هیات‌ که‌ بعدها به‌ هیات‌ حسن نیت‌ موسوم‌ شد در روز اول‌ فروردین‌ ‏‎ ‎‏سال‌ 58 عازم‌ سنندج‌ شد. جوّ به گونه‌ای‌ بود که‌ اشرار هر کسی‌ را که‌ جزو انقلاب‌ و ‏‎ ‎‏دولت‌ بود مورد تعرض قرار می‌دادند. حتی‌ به‌ اتومبیل‌ همین‌ هیات‌ هم‌ تیراندازی‌ ‏‎ ‎‏کردند. در حالی که‌ هیات‌ اعزامی‌ امام‌ به‌ همراه‌ نمایندگان‌ دولت‌ خصوصاً مرحوم ‏‎ ‎‏آیت‌الله طالقانی‌ با کمال‌ حسن‌نیت‌ خواهان‌ مذاکره‌ بودند و نقش‌ پرمهر و سرشار از ‏‎ ‎

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 283
‏تفاهم‌ مرحوم‌ طالقانی‌ فضای‌ سالم‌ و به‌ دور از بهانه‌ و خشونت را ـ لااقل در آغاز کار ـ‌ ‏‎ ‎‏می‌طلبید، ولی‌ رفتار سران‌ شورشیان، به‌ ویژه‌ شخص عزالدین حسینی‌ حکایت‌ از همه‌ ‏‎ ‎‏چیز جز خواسته‌ سالم‌ و گفتگوی‌ چاره‌ساز می‌کرد. با این‌ حال‌ استقبال‌ عامه‌ مردم‌ از ‏‎ ‎‏هیات‌ خوب‌ بود و آیت‌الله طالقانی در روز دوم‌ ورود در اجتماع‌ بزرگ‌ مردم‌ سنندج‌ ‏‎ ‎‏سخنرانی‌ کرد و اهداف رهبر انقلاب‌ را برای‌ مردم‌ روشن‌ ساخت. ایشان‌ همچنین‌ اضافه‌ ‏‎ ‎‏کرد که انقلاب در چه‌ شرایطی‌ به‌ ثمر رسید و ما باید به‌ دست‌ خودمان‌ در عمران‌ و ‏‎ ‎‏آبادی کشور بکوشیم، البته‌ محرومیتها زیاد است، محرومیتهای‌ 50 ساله‌ پهلوی‌ و بیشتر ‏‎ ‎‏از آن‌ استعمار فرهنگی‌ چند صد ساله‌ را نمی‌توان‌ یک‌ شب‌ و یک‌ ماه‌ و چند ماه‌ از بین‌ ‏‎ ‎‏برد، اما قول‌ می‌دهیم‌ که‌ عنایت‌ خاصی‌ به‌ منطقه‌ کردستان داشته‌ باشیم‌ و طبعاً عناصر ‏‎ ‎‏ضد انقلاب‌ این‌ کار آخرشان‌ نخواهد بود، ایادی استعمار شرق‌ و غرب‌ و حتی‌ اسرائیل‌ ‏‎ ‎‏برای‌ مبارزه‌ با انقلاب‌ به‌ شگردهای مختلف‌ متوسل‌ می‌شوند. در آن‌ مقطع‌ سازمان‌ ‏‎ ‎‏چریکهای‌ فدایی‌ خلق‌ در بیانیه‌ای‌ ادعا کرده‌ بود که‌ تیمسار قرنی‌ افرادی‌ از گارد ‏‎ ‎‏جاویدان‌ رژیم‌ گذشته را به‌ ارتش‌ برگردانده‌ و آنها را به‌ سنندج‌ اعزام‌ کرده‌ که‌ شعار ‏‎ ‎‏آزادیخواهی‌ مردم‌ را سرکوب‌ کنند. آیت‌الله ‌طالقانی‌ این‌ شایعه‌ را که‌ از پادگان‌ علیه‌ ‏‎ ‎‏مردم تیراندازی‌ شده‌ و مردم‌ را کشتند و اموال آن‌ها را غارت‌ کردند تکذیب‌ کرد و از ‏‎ ‎‏مردم‌ خواست‌ دست‌ از برادرکشی‌ بردارند و به‌ دولت‌ برای‌ تامین‌ صلح و امنیت‌ کمک‌ ‏‎ ‎‏کنند و اطمینان‌ داشته‌ باشند که‌ آزادی‌ فرهنگ، زبان‌ و مذهب در نظام‌ جدید تامین‌ ‏‎ ‎‏خواهد شد. ایشان‌ در ضمن‌ گفتند شورای‌ شهر سنندج به‌ انتخاب‌ مردم‌ تشکیل‌ می‌شود ‏‎ ‎‏و هیات‌ منتخب‌ امام‌ بر انتخابات‌ نظارتخواهد کرد و زندانیهایی‌ که‌ در پادگان‌ سنندج‌ ‏‎ ‎‏اسیرند آزاد خواهند شد.‏

‏با دریافت‌ اولین‌ گزارش‌ تلفنی‌ از هیات‌ اعزامی‌ امام‌ و دولت، فضای‌ غیرسالم‌ و ‏‎ ‎‏آشوب‌طلب‌ شورشیان‌ و خواسته‌های‌ غیرمعقول‌ و جدائی‌طلب آنان، محتوای‌ بحث‌ و ‏‎ ‎‏مذاکره‌ هیات‌ دولت‌ و شورای‌ انقلاب‌ گردید. روحیه امام همان‌طور که‌ گفتم‌ از این‌ ‏‎ ‎‏جریان‌ آن‌ هم‌ در اوایل‌ شکل‌گیری‌ انقلاب‌ و تلاش‌ برای‌ استقرار آن‌ در فضای رها شده‌ ‏‎ ‎‏از استبداد داخلی‌ و استیلای خارجی، مکدر و به‌ نحو ملموسی‌ دلگیر به‌ نظر می‌رسید.‏


خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 284
C:\Users\archive9\Pictures\35.JPG

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 3صفحه 285

  • . صحیفه امام، جلد 6، ص 384.