آزادی اندیشه و بیان
آزادی برای همه
سؤال: [آیا در حکومت اسلامی، مارکسیستها آزادی عقیده و آزادی بیان عقیده دارند؟ب) آیا در حکومت اسلامی مارکسیستها آزادی انتخاب شغل دارند؟]
جواب: الف) در حکومت اسلامی همه افراد دارای آزادی در هر گونه عقیده ای هستند، ولکن آزادی خرابکاری را ندارند. ب) در اسلام آزادی انتخاب شغل بر هر فردی بر حسب ضوابط قانونی محفوظ است.(82)
19 / 8 / 57
* * *
برخورداری از آزادی بیان
سؤال: [نظرتان درباره فعالیت احزاب سیاسی چپ، بدون اتکا به هیچ قدرت خارجی در چهارچوب حکومت جمهوری اسلامی چیست؟]
کتابآزادی در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 50
جواب: در جمهوری اسلامی، هر فردی از حق آزادی عقیده و بیان برخوردار خواهد بود، ولکن هیچ فرد و یا گروه وابسته به قدرتهای خارجی را، اجازه خیانت نمی دهیم.(83)
8 / 9 / 57
* * *
میزان آزادی
میزانْ حقوق بشری است که حقوق بشر می گوید که همه افراد یک ملتی آزادند در اینکه عقاید خودشان را بگویند، در اینکه سرنوشت خودشان را خودشان تعیین بکنند؛ مردم ایران این را می گویند، شما خلاف این را می گویید، کدام یکی مطابق میزان است؟ کدامِ ما بی میزان صحبت می کنیم؟! شما می گویید که شماها مردم را به کشتن دادید!(84)
25 / 9 / 57
* * *
آزادی مطبوعات
سؤال: [آیا حضرت آیت الله نظری راجع به آزادی مطبوعات تحت حکومت اسلامی دارند؟ آیا مطبوعات پس از رفتن شاه آزاد خواهند بود که عقاید خود را ابراز دارند؟]
جواب: همه مطبوعات آزادند مگر اینکه مقالات مضر به حال کشور باشد.(85)
20 / 10 / 57
* * *
آزادیهای عمومی
در این حکومت همه آزادند تا اظهار عقیده کنند.(86)
25 / 10 / 57
کتابآزادی در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 51
آزادی مردم در اسلام
سؤال: [حضرت آیت الله ، در پیامهای قبلی خودتان اظهار فرموده بودید که جمهوری اسلامی، دموکراتیک خواهد بود و هر کسی آزاد خواهد بود. آیا صحبت کردن از دموکراسی در رژیمی که فقط بر مبنای یک مرام و یک مذهب یعنی اسلام باشد ممکن است؟ در چنین رژیمی سرنوشت غیر مسلمانان و غیر معتقدین به مذهب چه خواهد بود؟]
جواب: در اسلام، دموکراسی مندرج است و مردم آزادند در اسلام، هم در بیان عقاید و هم در اعمال، مادامی که توطئه در کار نباشد و مسائلی را عنوان نکنند که نسل ایران را منحرف کنند.(87)
25 / 10 / 57
* * *
آزادی غیر مضر
سؤال: [در مورد آزادی بیان و عقیده، شما چه حدودی را در نظر دارید؟ آیا فکر می کنید باید محدودیتهایی قائل شد یا نه؟]
جواب: اگر مضر به حال ملت نباشد، بیان همه چیز آزاد است. چیزهایی آزاد نیست که مضر به حال ملت ما باشد.
ـ [آیا فکر می کنید که گروههای چپ و مارکسیست که در ایران هستند، آزادانه فعالیت خواهند داشت؟]
ـ اگر مضر به حال ملت باشد جلوگیری می شود؛ اگر نباشد و فقط اظهار عقیده باشد مانعی ندارد.(88)
3 / 11 / 57
* * *
آزادی روزنامه ها
سؤال: [به نظر شما وضع روزنامه ها چگونه باید باشد؟]
جواب: روزنامه هایی که مضر به حال ملت نباشد و روزنامه هایی
کتابآزادی در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 52
که نوشته شان گمراه کننده نباشد، آزادند.(89)
3 / 11 / 57
* * *
جامعه اسلامی و آزادی عقاید
امروز ملت ایران بدون گرایش به چپ و راست قیام نموده است و موفقیتهایی را به دست آورده است که تمام خائنین داخلی و خارجی را به لرزه انداخته است؛ و آنان در کمینند تا هر آن ـ چون گذشته ـ شما را نابود گردانند. به همین جهت باید سعی کنید تا با اتحاد خویش، جامعه اسلامی به وجود آورید؛ جامعه اسلامی که در آن همه آزادانه عقاید خود را ابراز دارند.(90)
30 / 11 / 57
* * *
مراقبت از آزادی
من از ملت شریف انتظار دارم که به «جمهوری اسلامی» رأی دهند که تنها این، مسیر انقلاب اسلامی است و کسانی که مخالف هستند آزاد و مختارند که اظهار مخالفت نمایند و علمای اعلام شهرستانها و قرا و قصبات و خود ملت مکلفند که نگذارند کسی سلب آزادی از کسی بکند و مراقبت کنند آزادانه هر کس رأی خود را بدهد.(91)
9 / 12 / 57
* * *
آزادی بیان
اسلام تأمین آزادی، استقلال، عدل [است]. اسلام شخص اول مملکتش با یکی از رعایا فرق نداشت بلکه پایین تر از او بود در استفاده از مادیات. آزادی آرا در اسلام از اول بوده است، در زمان
کتابآزادی در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 53
ائمه ما ـ علیهم السلام ـ بلکه در زمان خود پیغمبر آزاد بود. حرفهایشان را می زدند. ما حجت داریم. کسی که حجت دارد از آزادی بیان نمی ترسد لکن توطئه را اجازه نمی دهیم.(92)
10 / 12 / 57
* * *
آزادی آری، توطئه نه
آزادی غیر از توطئه است. آزادی، آزادی بیان است؛ هرچه می خواهند بگویند، توطئه نکنند، آدمکشی نکنند. این آدمکشها و توطئه گرها را دفن خواهیم کرد.(93)
5 / 2 / 58
* * *
آزادی، دستاورد انقلاب
حالا ما گرفتاری که داریم گرفتاری خانوادگی است. اینکه دعوا ندارد؛ چیزی نیست. ... حالا گرفتاری خانوادگی است. گرفتاری «سازمان امنیت» دیگر ما نداریم؛ گرفتاری فلان خارجی را ما نداریم، حالا دیگر خوفی نداریم. الآن نشسته ایم با هم و داریم صحبت می کنیم.(94)
30 / 2 / 58
* * *
آزادیهای عمومی
الآن ما، همه، آزادانه با هم صحبت می کنیم که در یک سال پیش ممکن نبود برای ما که با هم آزاد صحبت کنیم. اگر یک سال پیش بود، شما اینجا نبودید؛ من نبودم. نه خانمها می توانستند اجتماع کنند، نه آقایان، این یک نعمت بزرگی است که به ما رسیده است که همه آزادانه پیش هم درد دل را می گوییم؛ همه با هم صحبت
کتابآزادی در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 54
می کنیم؛ مصلحتِ هم را بیان می کنیم.(95)
1 / 3 / 58
* * *
آزادی گفتار
یک ملتی که به دستش هیچ نبود، قدرتهای بزرگ را شکست؛ آزادی برای خودش تهیه کرد «چه شده است» یعنی چه؟ الآن این شده است که ما نشسته ایم آزاد با هم صحبت می کنیم. در چند سال پیش از این ... یک همچو اجتماعی، کمتر از این هم، برای ما ممکن نبود، برای شما هم ممکن نبود.(96)
6 / 3 / 58
* * *
سوء استفاده گروههای سیاسی از آزادی
سؤال: [آنطوری که از بیاناتتان در قم در گذشته نه نزدیک، خیلی دور فرموده اید و حقیقتی بوده آن، مدرن شدن یک انسان این است که بتواند آزاد بیندیشد و آزاد تصمیم بگیرد و آزاد انتخاب بکند. چطور امکان دارد، الآن در کشور، کمونیستها و سایر اقلیتها ـ چه سیاسی و چه مذهبی و چه ملی ـ نمی توانند آزادانه اظهار بیان بکنند و اظهار اندیشه بکنند.]
جواب: بگویید شما اول خیال کردید مسئله ای را، بعد علتش را می پرسید. در مملکت ما آزادی اندیشه هست. آزادی قلم هست. آزادی بیان هست. ولی آزادی توطئه و آزادی فسادکاری نیست. شما اگر توقع دارید که ما بگذاریم بر [علیه] ما توطئه کنند و مملکت ما را به هرج و مرج بکشند، به فساد بکشند و مقصودشان از آزادی این است، در هیچ جای دنیا همچو آزادی نیست. و اگر آزادی اندیشه است، آزادی بیان است، این آقای بنی صدر مطلعند
کتابآزادی در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 55
و ما مطلعیم که ایشان دعوت می کردند همین کمونیستها را و همان اشخاصی که غیر ما فکر می کردند، دعوت می کنند که بیایید صحبتهایتان را بکنید. و ما پنج ماه بیشتر بلکه به طور مطلق به اینها آزادی دادیم؛ یعنی آزاد بودند که هر چه می خواهند، حتی الآنش هم هر کاری کردند. لکن اخیرا که ما مطلع شدیم که با الهام از رژیم سابق و با الهام از اجانب و کسانی که می خواهند به تباهی بکشند؛ توطئه کردند، خرابکاری کردند، خرمنها را آتش زدند، صندوقهای آرا را آتش زدند و با تفنگ و اسلحه آن رفتار را کردند. قضایای اطراف کردستان را همانها پیش آوردند و سایر قضایا را هم آنها اگر ما سستی کنیم، پیش می آورند. اگر آزادی، آزادی بیان و عقیده و اندیشه است، آزادی هست و بوده است. این چیزی که جلویش گرفته شده است، این است که در ممالک دیگر آنجا که انقلاب شد و صددرصد ادعای آزادی می کردند، بعد از انقلاب مطلقا جلوگیری کردند از کسانی که توطئه می کردند. ما پنج ماه است و بیشتر است مهلت دادیم به آنها تا اینکه بر مردم ثابت شد، به دنیا ثابت شد به اینکه قضیه، قضیه آزادی بیان نیست. قضیه، قضیه آزادی توطئه است. این آزادی توطئه را هیچ کس، هیچ جا به هیچ کس نمی تواند بدهد.(97)
2 / 7 / 58
* * *
آزادی قلم
قلمی آزاد است که توطئه گر نباشد. قلمی آزاد است، روزنامه ای آزاد است، که نخواهد این ملت را به عقب و به تباهی بکشد. این قلمها، همان سرنیزه سابق است که می خواهند ملت را به تباهی بکشند، البته ملت تحمل نمی کند که جوانهایش را داده، حالا چهار
کتابآزادی در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 56
نفر پشت میز نشین و بالا نشین بنشینند و طرح بدهند و درست بکنند و بگویند که قلمها آزاد نیست؛ چه آزاد نیست؟ کدام قلمها آزاد نیست؟ قلمهای فاسد نباید آزاد باشد.(98)
3 / 8 / 58
* * *
آزادی فکری، شرط استقلال سیاسی و علمی
ما اگر بخواهیم مستقل باشیم باید اول افکارمان را مستقل کنیم، یعنی از آزادی فکری [آغاز کنیم] یک آزادی خارجی هست که کسی به آن تعرضی نکند، حالا یک همچه آزادیی هست، اگر بگذارند. اما آزادی فکری این است که انسان در فکرش آزاد و بدون اینکه متمایل به یک طرف باشد فکر کند، در مسائل علمی هم همینطور است. مسائل علمی را اگر چنانچه انسان آزاد فکر کند یک طور برداشت می کند، اگر چنانچه ذهنش متوجه باشد، انگل باشد نسبت به این قضیه، یک جور دیگر فکر می کند، یک جور دیگر برداشت می کند. برداشتهای علمی ما هم الآن آزاد نیست، ما باید افکارمان را آزاد کنیم تا برداشتهای علمیمان آزاد باشد.(99)
16 / 9 / 58
* * *
آزادی در حدود قوانین
مطبوعات باید همیشه در خدمت اسلام عزیز و مردم و کشور باشند و آزادیها در حدود قوانین مقدس اسلام و قانون اساسی به بهترین وجه تأمین شود.(100)
25 / 8 / 59
* * *
کتابآزادی در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 57
موازین آزادی
یکدفعه می بینیم در روزنامه ها آن طایفه از روشنفکران شروع می کنند به اعتراض که خیر. خوب قلم آزاد است، اما هر قلمی ؟! بیان آزاد است، اما هر بیانی؟! یک بیان است که یک مملکت را به دامن ابرقدرتها می اندازد. آیا این بیان آزاد است؟! این را ما بگوییم آزادی، که مملکت ما را به فساد بکشید؟! یک قلمی است که با صهیونیسم و امثال اینها روابط دارد. یک روزنامه ای که با بودجه آنها اداره می شود و خودشان تیراژی ندارند تا خود را اداره کنند. ما باید به اینها بگوییم آزاد هستید؟! کجای دنیا یافت شده که یک انقلابی بشود و اینهمه روزنامه داشته باشد؟ همه روزنامه ها را می بستند و یک، روزنامه ارگان خود حزب، مثلاً یا خود دولت را می گذاشتند باشد. کجای دنیا اینطور آزادی به مردم داده بودند که به مجرد اینکه انقلاب پیروز بشود همه به میدان بیایند و هر چه می خواهند به هر کس بگویند، و تا پنج ـ شش ماه هم هیچ کس به کسی حرف نزد، تا فهمیدند به اینکه اینها یک دسته ای هستند در داخل که با خارج مرتبط می باشند، و بر ضد کشور و مصالح کشور دارند عمل می کنند. باز هم ما بگوییم که شما آزادید؟! فقط به واسطه کلمه آزادی! باید حدود آزادی آن چیزی باشد که ملت می خواهد. نه اینکه بر خلاف ملت آدم آزاد است. خوب من آزادم، یک تفنگ هم دستم هست بزنم یک کسی را بکشم. این چه آزادی است؟ آزادی موازین دارد.(101)
26 / 2 / 59
* * *
انتقاد، عامل اصلاح
روزنامه ها نباید صورت مخاصمه با کسی داشته باشند، صورت ارشاد داشته باشند. مطالب را بگویند. انتقاد باید بشود. تا انتقاد
کتابآزادی در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 58
نشود، اصلاح نمی شود یک جامعه. عیب هم در همه جا هست؛ سر تا پای انسان عیب است و باید این عیبها را گفت و انتقادات را کرد؛ برای اینکه اصلاح بشود جامعه.(102)
12 / 3 / 60
* * *
لزوم خبررسانی آزاد و صادقانه
خبرگزاری ها مهم است کیفیت آن است؛ زیرا هر کدام که به راستی و راستگویی نزدیکتر باشند، شوق انسان را به گوش دادن بیشتر می کنند. در جمهوری اسلامی، باید صادقانه تمامی اخبار و خصوصا مسائل مربوط به جنگ و نحوه برخورد دولتهای بزرگ با ملت ایران، برای مردم بازگو شود.(103)
7 / 7 / 61
* * *
کتابآزادی در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 59