آزادی و قانون اساسی

‏‎ ‎

‏‎ ‎

‏‏آزادی و قانون اساسی‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏حاکمیت قانون و ایجاد امنیت‏

‏‏حاکم در حقیقت قانون است. همه در امان قانون اند، در پناه قانون‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏اسلام اند. مردم و مسلمانان در دایره مقررات شرعی آزادند، یعنی‏‎ ‎‏بعد از آنکه طبق مقررات شرعی عمل کردند، کسی حق ندارد‏‎ ‎‏بگوید اینجا بنشین یا آنجا برو. این حرفها در کار نیست. آزادی‏‎ ‎‏دارند و حکومت عدل اسلامی چنین است. مثل این حکومتها‏‎ ‎‏نیست که امنیت را از مردم سلب کرده اند. هر کس در خانه خود‏‎ ‎‏می لرزد که شاید الان بریزند و کاری انجام دهند. چنانکه در‏‎ ‎‏حکومت معاویه و حکومتهای مانند آن امنیت را از مردم سلب‏‎ ‎‏نموده و مردم امان نداشتند. به تهمت یا صرف احتمال می کشتند،‏‎ ‎‏تبعید می کردند، و حبس می کردند ـ حبسهای طویل المدة چون‏‎ ‎‏حکومت اسلامی نبود. هرگاه حکومت اسلامی تأسیس شود،‏‎ ‎‏همه در سایه قانون با امنیت کامل به سر می برند، و هیچ حاکمی‏‎ ‎‏حق ندارد بر خلاف مقررات و قانون شرع مطهر قدمی‏‎ ‎‏بردارد.(260)‏

‏‏ ‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏حاکمیت صلحا‏

‏‏قانون اساسی ما هم قانونی است که خدا به ما گفته قانون اساسی.‏‎ ‎‏در همین قانون اساسی فعلی هم که هست، متمم قانون اساسی‏‎ ‎‏می گوید هر قانونی که برخلاف قوانین شرعیه باشد قانون نیست.‏‎ ‎‏ما هم همین را می خواهیم درستش کنیم؛ منتها عمل نشده، ما‏‎ ‎‏می خواهیم عمل کنیم. یک مملکتی درست می کنیم که صُلَحا در‏‎ ‎‏آن مملکت... افلاطون می گوید که کسی که باید دولتها را اداره کند‏‎ ‎‏فیلسوفها باید باشند؛ فیلسوف به نظر ایشان. فیلسوف هم البته لابد‏‎ ‎‏صالح است. ما می گوییم اشخاص صالح همان است. ما می گوییم‏‎ ‎‏کسی که می خواهد یک مملکتی را اداره بکند، کسی که ما‏‎ ‎

‎

‏‏می خواهیم مقدراتمان را دستش بدهیم باید آدمی باشد که مردم‏‎ ‎‏انتخاب کنند و با انتخاب مردم پیش بیاید. قهرا وقتی با انتخاب‏‎ ‎‏مردم پیش آمد صالح است. دنبال او همین طوری که الآن ملاحظه‏‎ ‎‏می کنید که یک بز کچل یک ملت را کچل کرده ‏‏[‏‏خنده حضار‏‎ ‎‏]‏‏یک‏‎ ‎‏آدم صالح، یک انسان، یک مملکت را به سلامت می کِشد.‏‎ ‎‏دانشگاهمان دانشگاه صحیح می شود نه دانشگاهی که بعد از‏‎ ‎‏پنجاه سال، بعد از چند سال حالا می خواهد یک ـ فرض کنید که ـ‏‎ ‎‏لوزه ای را عمل بکند، باید از خارج بیاورد یک کسی را عمل کند.‏‎ ‎‏آقا این ننگ است برای ما که ما پنجاه سال یا کمتر دانشگاه داریم و‏‎ ‎‏این دانشگاه تا حالا نتوانسته است که یک طبیب صحیحی دست‏‎ ‎‏ما بدهد به اقرار خودشان. اینها خودشان هم می فرستند، وقتی که‏‎ ‎‏یکی مریض می شود می گویند برود انگلستان معالجه کند! چرا؟‏‎ ‎‏برای اینکه فرهنگ درست نیست.‏

‏‏     فرهنگ را نگذاشتند؛ نه اینکه استعداد ندارد شرقی. غلط‏‎ ‎‏است این. شرقْ آفتاب دارد؛ کشورهای آفتابی است؛ غربْ‏‎ ‎‏بی آفتاب است مثل اینجا که می بینید. منتها اینها رؤسایشان‏‎ ‎‏صلاحیتْ یک مقداری داشتند، دنبال مصالح خودشان بودند. البته‏‎ ‎‏صلاحیت برای خودشان، ولو برای ما مضر بودند خیلی از آنها.‏‎ ‎‏اینها تربیت کردند بچه هایشان را. اگر ما یک دانشگاه صحیحی‏‎ ‎‏داشتیم در آفتابِ شرق شکوفا می شود قدرتها، شکوفا می شود‏‎ ‎‏استعدادها. آنکه ما می خواهیم این است.(261)‏

‏‏10 / 10 / 57‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‎ ‎

‏‏قانون اساسی موافق با قوانین اسلامی‏

‏‏در هر مملکتی آزادی در حدود قانون است، در حدود قوانین آن‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏مملکت است. مردم آزاد نیستند که قانون را بشکنند. معنی آزادی‏‎ ‎‏این نیست که هرکس برخلاف قوانین برخلاف قانون اساسی یک‏‎ ‎‏ملت، برخلاف قوانین ملت هم هرچه دلش می خواهد بگوید.‏‎ ‎‏آزادی در حدود قوانین یک مملکت است. مملکت ایران مملکت‏‎ ‎‏اسلامی است و قوانین ایران قوانین اسلام است. در قانون اساسی‏‎ ‎‏زمان سابق هم این معنا که هرچه برخلاف قانون اسلام باشد قانون‏‎ ‎‏نیست و قانون باید موافق با قوانین اسلام باشد، هست. و هر‏‎ ‎‏قانونی که در ایران قانون اساسی که در ایران بخواهد قانونیت‏‎ ‎‏داشته باشد، نمی تواند قانونی باشد که برخلاف گفته پیغمبر‏‎ ‎‏اسلام، برخلاف گفته قرآن باشد. پس آزادی ـ که گفته می شود که‏‎ ‎‏مطبوعات آزادند، بیان آزاد است ـ معنایش این نیست که مردم‏‎ ‎‏آزادند که هر کاری می خواهند بکنند؛ مثلاً آزادند دزدی بکنند،‏‎ ‎‏آزادند به فحشا بروند، آزادند مراکز فحشا درست کنند. این آزادی‏‎ ‎‏آزادی غربی است ـ البته به استثنای دزدی اش ـ این آزادی غربی‏‎ ‎‏[‏‏است‏‏]‏‏ که هرکس هر کاری دلش می خواهد بکند ولو اینکه فحشا‏‎ ‎‏باشد، ولو اینکه یک کارهایی باشد ناشایسته. اینطور آزادی در‏‎ ‎‏ایران نمی تواند باشد. آزادی در حدود قانون باید باشد. قوانین‏‎ ‎‏اسلام را باید ملاحظه کرد؛ در چهارچوب قوانین اسلام، در‏‎ ‎‏چهارچوب قانون اساسی، بیانْ آزاد و بحثْ آزاد. این اشتباهی‏‎ ‎‏است که می کنند. ‏

‏‏     اینهایی که فریاد از آزادی می زنند، اینها غربزده اند؛ آزادی‏‎ ‎‏غربی می خواهند. اینها که دم از دمکراتیک می زنند، اینها همان‏‎ ‎‏دمکراتیک غربی را می خواهند، آزادی غربی را می خواهند؛ یعنی‏‎ ‎‏بی بندوباری. در غرب هرچه شده است، ما هم باید تَبَع آنها‏‎ ‎‏باشیم! اینها جزو غربزده ها هستند. روزنامه ها آزادند مطالب‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏بنویسند، مسائل بنویسند اما آزاد هستند که اهانت به ـ مثلاً ـ‏‎ ‎‏مقدسات مردم بکنند؟! آزادند که فحش به مردم بدهند؟! آزادند‏‎ ‎‏که تهمت به مردم بزنند؟! همچو آزادی نمی تواند باشد. آزادی‏‎ ‎‏توطئه نمی تواند باشد.(262)‏

‏‏8 / 3 / 58‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏قانون اساسی جهت پیاده کردن اساس اسلام‏

‏‏مسئله اصلی، که حالا باید شمای ارتشی، من طلبه، مراجع عظام،‏‎ ‎‏علمای اعلام، دانشگاهی، بازاری، دهقان، اداری، کارمندها، همه‏‎ ‎‏به آن توجه بکنند، این است که این قانون اساسی، که اساس اسلام‏‎ ‎‏را ما می خواهیم پیاده بکنیم، این قانون اساسی درست بشود. بعد‏‎ ‎‏که قانون اساسی مان را ان شاءالله به رغم اینهایی که نمی خواهند‏‎ ‎‏بشود، باز شما رأی دادید و درست شد و مجلس شورا را شما‏‎ ‎‏رأی دادید آزادانه، برخلاف این پنجاه سال، آزاد رأی دادید و‏‎ ‎‏وکلایتان را فرستادید، و رئیس جمهور را خودتان تعیین کردید،‏‎ ‎‏[‏‏اگر‏‏]‏‏ نگفتند شما حق ندارید، ما غربیها باید رئیس جمهور برایتان‏‎ ‎‏تعیین کنیم! خود شما تعیین کردید؟! آن وقت می آییم سراغ اینکه‏‎ ‎‏این مسائل دوم را باید پیش بیاوریم، و من هم می دانم شما‏‎ ‎‏مشکلات دارید، ما هم مشکلات داریم.(263)‏

‏‏25 / 3 / 58‏

‏‏*  *  *‏

‏‎ ‎

‏‏ ‏

‏‏قانون اساسی در خدمت اسلام‏

‏‏ما حالا باید قانون اساسی را آنطوری که اسلامی باشد، اساس را‏‎ ‎‏تحکیم کند، باید آن را تصویب کنیم و این هم باید زود تصویب‏‎ ‎‏بشود. این طرحی که دولت داده است همین طرح صحیح است. و‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏اگر بخواهد آنطوری که این غربزده ها می گویند که شما هم مطابق‏‎ ‎‏مثلاً چیزهایی که دنیا می پسندد یک مجلسی درست کنید، با‏‎ ‎‏پانصد ـ ششصد نفر آدم، و بعدش یکی یکی بنشینند همه شان‏‎ ‎‏آنجا، این معنایش این است که ما تا دو ـ سه سال دیگر بنشینیم و‏‎ ‎‏عزا بگیریم و آنها قوه پیدا بکنند! طرحی است که یا از غرب ریخته‏‎ ‎‏شده است؛ یا از آنجایی که شاه آنجا هست. از آنجا این طرح آمده‏‎ ‎‏بیرون، وارداتی است! این طرح قبول نیست. ما می خواهیم زود‏‎ ‎‏کلک قضیه کنده شود. مملکت اسلامی بشود ان شاءالله . و حالا‏‎ ‎‏همه تان و همه مان باید دنبال همین معنا باشیم که همین طرحی که‏‎ ‎‏دولت گفته است.(264)‏

‏‏28 / 3 / 58‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏ایستادگی در مقابل شیاطین‏

‏‏اما الآن آنی که مهم است این است که آن اصل را فراموش نکنیم.‏‎ ‎‏اصل این است که الآن می خواهند قانون اساسی درست بکنند،‏‎ ‎‏شیاطین افتادند که نگذارند. همه بایستیم در مقابلش که ما نخیر،‏‎ ‎‏همین را می خواهیم. همین طوری که دولت ‏‏[‏‏طرح داده‏‎ ‎‏]‏‏طرح‏‎ ‎‏کرده این طرح خوبی است؛ همین را ما می خواهیم. ما مجلس‏‎ ‎‏مؤسسانی که غربیها می گویند نمی خواهیم. همین معنایی که دولت‏‎ ‎‏گفته است و زود انجام می گیرد؛ نه آنی که یک سال، دو سال، سه‏‎ ‎‏سال، چهار سال، شاید طول بکشد، تا خدای نخواسته یکوقت این‏‎ ‎‏تزلزل اسباب این بشود که به هم بخورد اوضاع. الآن وقت این‏‎ ‎‏معناست.‏

‏‏     و من می دانم که این چیزهایی که شما گفتید شما تنها نیستید؛‏‎ ‎‏همه هستند که ناراحتی دارند؛ اما ناراحتی را بگذارید برای‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏یکوقت دیگر. یک قدری تأمل کنید و بگذارید برای یکوقت‏‎ ‎‏دیگری.(265)‏

‏‏28 / 3 / 58‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏بررسی قانون اساسی‏

‏‏آنکه الآن محل ابتلای همه ما هست این است که یک پیشنویسی از‏‎ ‎‏قانون اساسی شده است و این پیشنویس به معرض افکار عمومی‏‎ ‎‏گذاشته شده است. الآن باید همه قشرها و شما روحانیون و همه‏‎ ‎‏روحانیون همه بلاد و همه روشنفکران اسلامی و همه متفکرین‏‎ ‎‏اسلامی، با دید اسلامی، برای جمهوری اسلامی، این قانون را‏‎ ‎‏بررسی کنند و نظر بدهند. این قانونی که پیشنویس شده است‏‎ ‎‏برای این است که همه نظر بدهند. شما آقایان، شما علمای اعلام،‏‎ ‎‏شما متفکرین اسلامی، شما اشخاصی که علاقه به اسلام و علاقه‏‎ ‎‏به دیانت مقدسه اسلام دارید و عقیده دارید به اینکه هیچ‏‎ ‎‏حکومتی مثل حکومت اسلام نیست و هیچ رژیمی مثل رژیم‏‎ ‎‏اسلامی نیست، باید نظر کنید به این قانون. یکی یکی موادش را‏‎ ‎‏یک ماه مهلت دارید، یکی یکی موادش را در نظر بگیرید، و هرچه‏‎ ‎‏به نظرتان رسید که برای اسلام مفید است و موافق با جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی است و در این قانون ناقص است، در آن جهت تذکر‏‎ ‎‏بدهید و بنویسید و در روزنامه هایی که هست منتشر ککنید. آقایان‏‎ ‎‏ننشینید که دیگران قلمها را بردارند و بررسی از قانون بکنند؛ و به‏‎ ‎‏خیال خودشان آنها را ... اصلاح بکنند. این حق، حق شماست.‏‎ ‎‏قانون اسلام را اسلام شناس باید نظر بدهد. قانون اساسی‏‎ ‎‏جمهوری اسلام یعنی قانون اساسی اسلام. حق این مطلب با‏‎ ‎‏شماست؛ با علمای اعلام است؛ با مراجع عظام است؛ با همه‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏روشنفکران اسلامی است. ننشینید تا اینکه روشنفکران خارجی،‏‎ ‎‏روشنفکرانی که به اسلام عقیده ندارند، اظهارنظر بکنند و این‏‎ ‎‏حرفهایی که می نویسند بنویسند. شماها قلم را بردارید. در همه‏‎ ‎‏مساجد، در همه مدارس، در همه کوچه و بازار، مسائلی را که‏‎ ‎‏به نظرتان می رسد باید در این قانون اساسی باشد طرح کنید. علما‏‎ ‎‏طرح کنند و مردم دنباله ننشینید دیگران برای شما تکلیف معیّن‏‎ ‎‏کنند. خودتان تکلیف را معیّن کنید. خودتان قانون را بررسی کنید.‏‎ ‎‏خودتان نظر بدهید. خودتان روزنامه ها را پر کنید از مقالات‏‎ ‎‏خودتان. ننشینید دیگران برای شما مقاله بنویسند و مسائلی طرح‏‎ ‎‏بکنند، که یکوقت خدای نخواسته برخلاف مسائل اسلامی و‏‎ ‎‏برخلاف شئون اسلام باشد. همه موظفیم؛ همه باید این کار را‏‎ ‎‏انجام بدهیم و نظر بدهیم؛ و همه حق نظر داریم؛ و شما‏‎ ‎‏علمای اعلام بیشتر حق نظر دارید. آنهایی که اسلام را می شناسند،‏‎ ‎‏آنهایی که علاقه به اسلام دارند، آنها بیشتر باید در این امر جدیت‏‎ ‎‏کنند و پیشقدم باشند.‏

‏‏     و بعد، آن چیزی که بسیار مهم است قضیه انتخاب اشخاصی‏‎ ‎‏است که باید نظر کنند به این قانون و باید بعد از اینکه همه رأی‏‎ ‎‏خودشان را دادند و همه مطالب خودشان را گفتند، این عده‏‎ ‎‏75 نفری، مثلاً بنشینند و این قانون اساسی را با آرایی که از همه‏‎ ‎‏می آید نگاه کنند، و جرح و تعدیل کنند، و بنویسند، که بعد به‏‎ ‎‏رفراندم واقع بشود. مهم این است اشخاصی که برای بررسی این‏‎ ‎‏قانون تعیین می کند ملت بفهمد چه اشخاصی باید تعیین کند.‏‎ ‎‏بفهمد که مسئله، مسئله اسلامی است؛ نه مسئله، مسئله غربی، نه‏‎ ‎‏مسئله، مسئله شرقی. ما نمی خواهیم قانون اساسی غربی، یا‏‎ ‎‏نمی خواهیم قانون اساسی شرقی، را بررسی کنیم. ما می خواهیم‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏قانون اساسی جمهوری اسلامی را بررسی کنیم. و این لازم است‏‎ ‎‏که اشخاصی که انتخاب می کنند، مردم انتخاب می کنند، آقایان‏‎ ‎‏روحانیین پیشنهاد می کنند، مراجع پیشنهاد می کنند، اشخاصی را‏‎ ‎‏پیشنهاد کنند، مردمی را پیشنهاد کنند، که اینها علاقه مند به اسلام‏‎ ‎‏باشند؛ اینها بدانند اسلام یعنی چه. در مجلسی که سابقا با اینکه‏‎ ‎‏طاغوت آن مجلس را برپا کرد، مجلس مؤسسانی که در زمان‏‎ ‎‏رضاخان در ایران تحقق پیدا کرد، علمای طراز اول علمای ایران،‏‎ ‎‏در آن مجلس بودند. البته آن وقت با سرنیزه بود؛ لکن علمای‏‎ ‎‏درجه اول بودند. در این زمان هم که بناست این قانون اساسی‏‎ ‎‏بررسی بشود و دست ظالم کوتاه شده است و مطلب به دست‏‎ ‎‏خود شما افتاده است، ملت علما را تعیین کنند. اختیار هست؛‏‎ ‎‏الزامی نیست؛ لکن پیشنهاد است. علمایی که اطلاع دارند از قانون‏‎ ‎‏اسلام، اطلاع دارند از مسائل روز، آنها را تعیین کنند. و علما هم ابا‏‎ ‎‏نکنند از رفتن در مجلس. برای اینکه مجلس مجلسی است که‏‎ ‎‏سرنوشت اسلام در آن تعیین می شود. وقتی سرنوشت اسلام در‏‎ ‎‏یک مجلسی باید تعیین بشود، حق علما است که بروند و این‏‎ ‎‏سرنوشت را به دست مبارک خودشان تعیین کنند.‏

‏‏     پس، مطلبی که الآن مهم است دو مطلب است: یکی بررسی‏‎ ‎‏قانون اساسی، که همه قشرها باید بررسی کنند. و من توصیه‏‎ ‎‏می کنم که علمای اعلام بررسی کنند و نظر بدهند. بعد از این،‏‎ ‎‏تعیین اشخاصی که باید بعد از رأی، بعد از اینکه مردم آرای‏‎ ‎‏خودشان را گفتند و طرحهای خودشان را دادند، که باید تعیین‏‎ ‎‏بشود و مردم تعیین می خواهند بکنند برای بررسی کردن همه‏‎ ‎‏آرای این اشخاص، ملت ما بداند که باید این اشخاص، اشخاصی‏‎ ‎‏باشند که علاقه به اسلام داشته باشند. طرح ما این است. لکن ملت‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏مختار است. طرح ما این است که برای اسلام باید اسلام شناس،‏‎ ‎‏کسی که اسلام را می داند چه است، کسی که مصالح اسلام را‏‎ ‎‏می داند چه است، کسی که علاقه به اسلام دارد، کسی که علاقه به‏‎ ‎‏قرآن مجید دارد، کسی که علاقه به کشور اسلامی دارد، یک‏‎ ‎‏همچو اشخاصی را تعیین کنند. و ما ان شاءالله تعالی باز هم راجع به‏‎ ‎‏اوصاف این اشخاص، راجع به اشخاصی که وصفشان چه باشد،‏‎ ‎‏باز هم خواهیم گفت و نوشت.‏

‏‏     و خداوند همه ما را و همه شما را موفق کند که خدمت کنیم به‏‎ ‎‏این جامعه و خدمت کنیم به اسلام؛ و اسلام را به آنطوری که‏‎ ‎‏دلخواه اسلام است در خارج محقق کنیم.‏

‏‏     و من از همه شما تشکر می کنم و از همه علمای بزرگ مشهد،‏‎ ‎‏آیت الله ، همه آیات عظام را که الآن در اینجا تشریف دارند، و همه‏‎ ‎‏علمای اعلام که اظهار تفقد می کنند به من و همه خطبا و همه‏‎ ‎‏اعاظم از فضلای مشهد مقدس، که در سنگر جلو هستند راجع به‏‎ ‎‏مسائل دینی، من از همه شما تشکر می کنم؛ و دعاگوی همه شما و‏‎ ‎‏خدمتگزار همه شما هستم.(266)‏

‏‏30 / 3 / 58‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏چگونگی تدوین قانون اساسی‏

‏‏الآن که طرح شده است قانون اساسی و به دسترس مردم گذاشته‏‎ ‎‏شده است، کسانی که صاحبنظرند، مسلمانهایی که صاحبنظرند،‏‎ ‎‏علمایی که صاحبنظرند، اسلام شناسهایی که می دانند اسلام چه‏‎ ‎‏هست، آنها بررسی کنند، نظر بدهند، بنویسند، در روزنامه ها‏‎ ‎‏منتشر کنند، نگذارند که دیگران مشغول بشوند به نوشتن، و‏‎ ‎‏سرنوشت ما را دیگران درست کنند.‏

‏
‏‎

‎‏     خود شماها، همه: اشخاصی که می توانند قانون را بفهمند‏‎ ‎‏و می توانند اسلام را بفهمند که این آیا فلان ماده اش منطبق‏‎ ‎‏با قوانین اسلام است یا نه؛ و آیا صلاح برای مملکت اسلامی‏‎ ‎‏چه است. الآن این چیزی که مهم است این معناست که همه شما‏‎ ‎‏با هم نظر کنید به قانون اساسی، و اهل نظرتان، حقوقدانهای‏‎ ‎‏مسْلم، روشنفکرهای متعهد به اسلام، مهندسین، روحانیین، همه‏‎ ‎‏اینها، الآن نظر بدهند راجع به قانون اساسی، نگذارند که دیگران‏‎ ‎‏نظر بدهند و بعد ببینند چه خواهد شد. حالا خودشان نظر بدهند.‏‎ ‎‏هر ماده ای از این مواد قانون اساسی را که روحانیون تشخیص‏‎ ‎‏دادند که این برخلاف اسلام است، سایر طبقات هم، آنهایی که‏‎ ‎‏می دانند که خلاف اسلام است، آنها هم نظر بدهند. و آنها که‏‎ ‎‏اطلاع از این معنا ندارند تبعیت کنند و بخواهند که باید این جور‏‎ ‎‏باشد.‏

‏‏     و بعد از اینکه این مرحله را گذراندیم، یک مرحله دیگری‏‎ ‎‏است که آن بسیار مهم است. و آن این است که بعد از اینکه قانون‏‎ ‎‏اساسی به نظر همه رسید، یک ماه گذاشتند به آرای عمومی و همه‏‎ ‎‏نظر دادند، یک جمعیت که مثلاً هفتاد نفر، 75 نفری، در همه‏‎ ‎‏ایران، خود اهالی هر طرفی، هر ناحیه ای، وکیل تعیین کنند برای‏‎ ‎‏اینکه بررسی کنند در قانون اساسی و نظر بدهند؛ که بعد از این‏‎ ‎‏نظر دادن، آن وقت به آرای عمومی بگذارند. الآن آن چیزی که‏‎ ‎‏بسیار برای ما ضروری است این است که آن افرادی که باید در هر‏‎ ‎‏جا تعیین شوند این افراد چه افرادی باشند. ممکن است که در بین‏‎ ‎‏بعضی از این افراد یک اشخاص منحرفی باشند. و این اشخاص‏‎ ‎‏منحرف اسباب این بشوند که به انحراف کشیده بشوند. باید فکر‏‎ ‎‏کنند، دنباله کنند، بررسی کنند، یک اشخاصی که مؤمن به این‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏نهضت هستند و همه مورد نظرشان است و می خواهند هم انجام‏‎ ‎‏بدهند.(267)‏

‏‏30 / 3 / 58‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏رأی به قانون اساسی‏

‏‏این امری است که اساس مملکت شماست. او این است که بروید‏‎ ‎‏و تمام اطراف خودتان را، تمام ملت را آشنا کنید به اینکه‏‎ ‎‏قانون اساسی را باید به آن رأی بدهید. و ملاحظه کنید، رأی‏‎ ‎‏بدهید. البته آزادید هر رأیی دلتان می خواهد بدهید، اما بیتفاوت‏‎ ‎‏نباشید نسبت به سرنوشت مملکت خودتان، نسبت به اسلام،‏‎ ‎‏نسبت به ملت. نسبت به کشور بیتفاوت نباشید.(268)‏

‏‏18 / 8 / 58‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏قانون اساسی و احزاب‏

‏‏اصل بیست و ششم از قانون اساسی موجود، این قانون اساسی ما،‏‎ ‎‏احزاب و جمعیتها و انجمنهای سیاسی و انجمنهای اسلامی،‏‎ ‎‏اقلیتهای مذهبی آزادند. و شرط این است که توطئه نکرده باشند‏‎ ‎‏برای اینکه مملکت ما را، ملیت ما را، جمهوری اسلامی ما را‏‎ ‎‏نقض کنند.(269)‏

‏‏8 / 9 / 58‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‎ ‎

‏‏رأی مردم به قانون اساسی‏

‏‏ولی مردم ایران بحمدالله در این قدم هم فاتح شدند. و رأی‏‎ ‎‏قریب صددرصد به این قانون اساسی دادند. در عین حال که بعد‏‎ ‎‏از اینکه مردم هم نمایندگانشان رفت و نمایندگان را تعیین‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏کردند برای بررسی قانون اساسی، و همان نمایندگان مردم‏‎ ‎‏بودند که قانون اساسی را بررسی کردند و تصدیق کردند، و بعد‏‎ ‎‏هم به رفراندم گذاشته شد. و مردم قریب به اتفاق رأی دادند بر‏‎ ‎‏قانون اساسی. مع ذلک امریکا از پا ننشسته است و غائله ها‏‎ ‎‏بپا می کند. ‏

‏‏     و عجیب این است که اشخاصی که مدعی این هستند که روی‏‎ ‎‏اساس آزادی، روی اساس دمکراسی عمل می کنند، و هیچ‏‎ ‎‏دمکراسی بالاتر از این عملی که ما انجام دادیم که دو مرتبه به‏‎ ‎‏آرای عمومی قرار داده شده است نیست.(270)‏

‏‏16 / 9 / 58‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏تأمین آزادی در حدود قانون‏

‏‏و البته متوجه هستید که مطبوعات باید همیشه در خدمت اسلام‏‎ ‎‏عزیز و مردم و کشور باشند و آزادیها در حدود قوانین مقدس‏‎ ‎‏اسلام و قانون اساسی به بهترین وجه تأمین شود. امید است به‏‎ ‎‏یاری خدا و با همکاری کارمندان متعهد، این روزنامه را در راه‏‎ ‎‏تحقق بخشیدن به آرمانهای انقلاب اسلامی اداره نمایید.(271)‏

‏‏20 / 2 / 59‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏قانون اساسی برای همه‏

‏‏حقوق همه افراد، چه برادرهای اهل سنت و چه برادرهای اهل‏‎ ‎‏تشیع و چه آنهایی که اقلیت مذهبی رسمی دارند، حقوق آنها همه‏‎ ‎‏هم در قانون اساسی ملحوظ شده است و هم اسلام برای همه آنها‏‎ ‎‏حقوق قائل است و با عدل اسلامی رفتار می کند.(272)‏

‏‏24 / 1 / 60‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏
‏‎

‎‏میزان رأی مردم‏

‏‏نمی شود از شما پذیرفت که ما قانون را قبول نداریم. غلط می کنی‏‎ ‎‏قانون را قبول نداری! قانون ترا قبول ندارد. نباید از مردم پذیرفت،‏‎ ‎‏از کسی پذیرفت، که ما شورای نگهبان را قبول نداریم. نمی توانی‏‎ ‎‏قبول نداشته باشی. مردم رأی دادند به اینها، مردم شانزده میلیون‏‎ ‎‏تقریبا یا یک قدری بیشتر رأی دادند به قانون اساسی. مردمی که به‏‎ ‎‏قانون اساسی رأی دادند منتظرند که قانون اساسی اجرا بشود؛ نه‏‎ ‎‏هر کس از هر جا صبح بلند می شود بگوید من شورای نگهبان را‏‎ ‎‏قبول ندارم، من قانون اساسی را قبول ندارم، من مجلس را قبول‏‎ ‎‏ندارم، من رئیس جمهور را قبول ندارم، من دولت را قبول ندارم.‏‎ ‎‏نه! همه باید مقید به این باشید که قانون را بپذیرید، ولو برخلاف‏‎ ‎‏رأی شما باشد. باید بپذیرید، برای اینکه میزان اکثریت است؛ و‏‎ ‎‏تشخیص شورای نگهبان که این مخالف قانون نیست و مخالف‏‎ ‎‏اسلام هم نیست، میزان است که همه ما باید بپذیریم. من هم‏‎ ‎‏ممکن است با بسیاری از چیزها، من که یک طلبه هستم، مخالف‏‎ ‎‏باشم. لکن وقتی قانون شد ‏‏[‏‏تصویب‏‏]‏‏ خوب، ما هم می پذیریم.‏‎ ‎‏بعد از اینکه یک چیزی قانونی شد دیگر نق زدن در آن، اگر‏‎ ‎‏بخواهد مردم را تحریک بکند، مفسد فی الارض است؛ و باید با او‏‎ ‎‏دادگاهها عمل مفسد فی الارض بکنند. و اگر نه، رأی می دهد آرام.‏‎ ‎‏با رأی آرام هیچ کس مخالف نیست. شما می گویید که نخیر، اینکه‏‎ ‎‏گفتند اینها اشتباه کردند؛ ولی ما در مقام عمل قبول داریم. رأیمان‏‎ ‎‏این است که این جوری نیست؛ اما در عمل ملتزم هستیم. این هیچ‏‎ ‎‏مانعی ندارد. البته مسائل اگر مسائل اسلامی باشد، اگر در رأی هم‏‎ ‎‏مخالف باشید، باید تو سرتان زد! اما اگر یک مسائل سیاسی‏‎ ‎‏هست، مسائل ‏‏[‏‏دیگر‏‎ ‎‏]‏‏هست، می گویید اینها اشتباه کرده اند،‏‎ ‎‏بسیار خوب، ممکن است یک میلیون جمعیت هم اشتباه بکنند؛‏‎ ‎

‏
‏‎

‎‏این اشکال ندارد؛ اما در عین حالی که اعتقادتان این است که اینها‏‎ ‎‏اشتباه کرده اند، در عین حال باید بپذیرید. چاره ندارید. شما هم‏‎ ‎‏که وکیل شدید فرض کنید از تهران یا از جای دیگر، خوب، عده‏‎ ‎‏کثیری می گویند که این لیاقت نداشته است! این نباید، خوب نبود‏‎ ‎‏بشود، اما حالا که اکثریت شد، پذیرفته اند.(273)‏

‏‏6 / 3 / 60‏

‏‏*  *  *‏

‏‎

‎