سیامک سرمدی
سِسِمی باز شو!
حتماً قصهی علی بابا و چهل دزد بغداد را شنیدهاید.در این قصه هنگامی
که علی بابا به آستانهی در غار دزدان رسید، با گفتن عبارت «سِسِمی باز شو»!
نه تنها در غار را گشود، بلکه به دنیایی عجیب و پر از شگفتی قَدم گذاشت.
عجایب و شگفتیهایی که امروزه، با ورود به جهان ارتباطات، برای انسان حاصل
میشود.
صحبت از طلا و جواهرات غار دزدان نیست، بلکه صحبت از شگفتیهای جهان ارتباطات است. ارتباطات بین
نقاط مختلف جهان به اندازهای پیشرفته شده است که به دوران ما «عصر انفجار اطلاعات» ننام دادهاند، مهمترین
وسیله در ایجاد این جهان پرشگفتی «رایانهها»هستند.
براساس عدد 2 شکل گرفت. در این روش همه عددها
ارزش صفر و یک دارند. مثلاً برای نشان دادن 3 به
روش محاسبه جدید، عدد 11 به کار میرود که شامل
دو عدد یک است. یا برای نمایش عدد 8 با این روش،
از سه عدد صفر و یک عدد یک(یعنی 1000)استفاده
میکنند. به این روش «جبر دوتایی» میگویند.ویژگی
این روش در این است که قطعههایی الکترونیکی که
رایانه را به وجود آوردهاند، در هر زمان میتوانند فقط
یکی از دو شکل (0) و (1) را داشته باشند .یعنی
خاصیت دوتایی دارند، یا روشن هستند یا خاموش.
از طرف دیگر،میتوان حرفها و اطلاعات مختلف
را هم با سیستم اعداد دوتایی ارزشگذاری کرد. مثلاً
لغت «دویدن» ممکن است هم ارزش با اعداد دوتایی
(101001101) باشد .به یاد دارید که رایانه در هر لحظه
فقط یک حالت از دو حالت موجود را نشان میدهد.
مثلاً روشن بودن، نماینده عدد (1) و خاموش بودن
نماینده رقم (0) در این سیستم اعداد است.
چرتکه، جد رایانههای امروزی
امروزه شباهت بین چرتکه و رایانه بسیار خندهدار
است. اما ارزشی که در گذشته هریک از مهرههای
چرتکه داشت، مبنای آسانی در محاسبات شد، همین
کار را نیز رایانههای امروزی با توانایی فوقالعاده انجام
میدهند. اختراع چرتکه در حدود 3000 تا 3500 سال
پیش، تلاشی بود که بشر برای وسیع کردن اطلاعات
خود با استفاده از آمار و ارقام انجام داد.
در رایانه، عدد «دو» سلطان بدون
رقیب است
تولد رایانه تقریباً به شکل امروز، مدیون اختراعات
شخصی به نام «چارلز بابیج» است. او مدتها در حال
تلاش برای ساختن دستگاهی بود که بتواند مسئلههای
طولانی را محاسبه کند و نتیجه را در جدولی چاپ کند.
بابیج با خانمی ازدواج کرد که در ریاضیات نابغه
بود.خانم «لاولیس» همسر چارلز بابیج، ریاضیدانی بود
که یک روش محاسبه ابداع کرد. روش محاسبهای او
مجلات دوست کودکانمجله کودک 33صفحه 30