مجله کودک 113 صفحه 14

دانش دوست به قرمزی رنگ خون دو گلبول سفید گلبولهای قرمز پلاکتها یا گردههای خون آیا میدانستید با همه پیشرفتهای علمی که بشر انجام داده است، هنوز نمیتواند مایعی همچون «خون» بسازد؟ خون این معجون حیاتبخش، آنچنان پیچیده است که با وجود شناختن اجزاء و عناصر تشکیلدهنده آن، هنوز دانشمندان نمیتوانند در آزمایشگاه آنها را مخلوط و ترکیب کنند و خون مصنوعی بسازند. البته تلاشهایی برای ساختن خون مصنوعی شده است. «فلوسول» محلولی است که در مواقع بحرانی و خطرناک، به کمک نجات بیمار میآید و همچون خون، در پایداری وضعیت بیمار به او کمک میکند. اما در درازمدت، هیچ مایعی نتوانسته است نقشی همچون خون را در بدن انسان به عهده بگیرد. رنگ خون همواره قرمز نیست. در واقع هنگامی که خون از ششها به قلب برمیگردد، به دلیل ترکیب خود با اکسیژن، رنگ قرمز روشن میگیرد. در بقیه موارد، رنگ خون تقریباً آبی تیره است. دانشمندان به این خون، خون تیره میگویند. این خون در رگهای دست افراد سفیدپوست به شکل رگهای آبی رنگ، خود را نشان میدهد. قرمزشدن رنگ خون به دو دلیل است: یکی وجود اکسیژن و دیگری وجود پروتئینی به نام «هموگلوبین» هموگلوبین مادهای است که وظیفه آن حمل و نقل اکسیژن در خون است. این پروتئین، هرگاه با اکسیژن ترکیب شود، رنگ خون قرمز میشود. پزشکان به ترکیب هموگلوبین با اکسیژن، «اکسی هموگلوبین» میگویند. خوشبختانه این ترکیب، آنچنان محکم و پایدار نیست. در غیر این صورت مانند زنگزدن آهن؛ که