تعریف حدوث و قدم و اقسام آنها

‏‏تعریف حدوث و قدم و اقسام آنها‏

‏‏ ‏

‏‏مرحوم حاجی در فریدۀ سوم بحث حدوث و قدم را مطرح نموده که از مباحث‏‎ ‎‏مهم و عمدۀ فلسفۀ الهی و از عوارض وجود است.‏

‏‏در غرر نخست به تعریف حدوث و قدم و بیان اقسام آن می پردازد. در مقام اول‏‎ ‎‏حدوث و قدم را تعریف می نماید.‏

‏‏حدوث، یعنی بودن وجود شی ء بعد از عدم آن، و به عبارت دیگر: اگر شیئی بعد از‏‎ ‎‏آنکه موجود نبوده موجود شود، حادث است. به تعبیر سوم: تعریف شرح الاسمی‏‎ ‎‏حدوث عبارت ازمسبوقیت شی ء به عدم آن ویا مسبوقیت شی ء به غیر است.‏

‏‏و اما قدم عبارت است از اینکه: مسبوق به عدم خود یا مسبوق به غیر خود نباشد،‏‎ ‎‏یعنی به هر دو صورت ـ چه به عدم مسبوقیت به عدم و چه به عدم مسبوقیت به غیر ـ‏‎ ‎‏می توان قدم را تعریف نمود. پس قدیم یعنی آن چیزی که موجود است و همیشه‏‎ ‎‏موجود بوده و غیری قبل از آن نبوده است چه آن غیر علت و چه عدم باشد.‏

‏‏بعد از تعریف حدوث و قدم به بیان اقسام آن می پردازد.‏

‏‎