وضع:

‏‏وضع:‏

‏‏از مقولات نسبیه مقولۀ وضع است. وضع هیئتی است که برای شی ء از دو نسبت‏‎ ‎‏یکی نسبت اجزاء با یکدیگر و دیگری نسبت مجموع اجزاء به خارج حاصل می شود،‏‎ ‎‏مانند هیئت قیام و قعود که هر یک از نسبت مخصوص اجزاء بدن با یکدیگر و نسبت‏‎ ‎‏مجموع به اجسام خارج حاصل می شود. وضع بر سه معنی اطلاق می شود:‏

‏‏1ـ وضع تمام مقوله، که در تعریف مذکور گذشت، مثل ساختمان دو طبقه ای که‏‎ ‎‏نسبتی طبقۀ فوقانی و تحتانی با هم داشته و مجموع با ساختمان مجاور خود دارد و‏‎ ‎‏مانند نسبت سر از فوق و پا از تحت.‏

‏‏2ـ وضع جزء مقوله، که نسبت جسم به خارج را گویند، مانند نسبت چرخی که به‏‎ ‎‏دور خود می گردد به خارج که نسبت اجزاء به یکدیگر تغییر نمی کند ولی نسبت اجزاء‏‎ ‎‏به خارج تغییر می کند و مراد از حرکت وضعی زمین همین معنی است.‏

‏‏3ـ وضع به معنای قابل اشارۀ حسیه بودن، که می توان به جسمی به اشارۀ حسیه‏‎ ‎‏اشاره نمود، مانند اجسام و سطوح. و به این معنی نقطه با اینکه به معنای انتهای خط‏‎ ‎‏است قابل اشارۀ حسیه است برخلاف وحدت که قابل اشارۀ حسیه نیست.‏

‏‎