مقصد سوم الهیات

تمامی موجودات کلمات حقّند

تمامی موجودات کلمات حقّند

‏و در مرتبۀ دیگر سلسله مراتب وجودات، کلمات اوست. وجود به هر اندازه که در‏‎ ‎‏ارائه و دلالت و کشف و اعراب از «ما فی الغیب» کامل باشد به همان اندازه کلمه است‏‎ ‎‏پس بعضی از وجودات، مانند عقل اول و سایر عقول کلمات تامه و بعضی از‏‎ ‎‏وجودات، مثل موجودات عالم طبیعت کلمات ناقصه می باشند.‏

‏البته خدا فی ما لم یزل و فی ما لا یزال متکلم است و در متکلم بودن شرط نیست‏‎ ‎‏که او در برهه ای از زمان ساکت باشد، بلکه اگر کسی لاینقطع حرف بزند متکلم است.‏

‏والحاصل: تکلم خداوند تنها به این اعتبار نیست که ایجاد صوت کند و اگر ایجاد‏‎ ‎‏صوت نکند، بگوییم اخرس است.‏

‏بنابراین خداوند تنها به این اعتبار که با کلام تو و دیگران، او سخن می گوید متکلم‏‎ ‎‏نیست، بلکه همۀ موجودات کلمات او هستند. و بالجمله: وقتی ما تکلم می کنیم، خدا‏‎ ‎‏تکلم می کند و ایجاد همۀ این کلمات از اوست گرچه این کلمات قیام صدوری به ما‏‎ ‎‏دارد و به این اعتبار به ما متکلم می گویند، ولی در حقیقت قیام صدوری این کلمات به‏‎ ‎‏نحو اعلی و اتمّ به حق ـ تعالی شأنه ـ است، پس متکلم بودن او نسبت به کلمات ما،‏‎ ‎‏احق از ماست.‏

تقریرات فلسفه امام خمینی (س)(ج. 2)صفحه 352