نظریه ذی مقراطیس

‏‏نظریۀ ذی مقراطیس‏

‏‏ذی مقراطیس اصل و مبدأ عالم را جسم صغیر کروی دانسته و گفته است: اصل‏‎ ‎‏عالم، اجرام صغار سختی است که در خلأ غیر متناهی پراکنده بوده و دارای حرکت‏‎ ‎‏دائمی می باشند و عدد آنها نیز غیر متناهی است، سپس عدۀ زیادی از آنها که به یک‏‎ ‎‏سو در حرکت بوده با عدد زیاد دیگری که از طرف مخالف در حرکت بوده اند به هم‏‎ ‎‏نزدیک شده و از باب تصادف و اتفاق، ذرات با هم تلاقی نموده و مجتمع شده اند و به‏‎ ‎‏دنبال آن اجرام کوچک زیادی به این مجموع متصادم افزوده شده و در نتیجه یک کره را‏‎ ‎‏تشکیل داده اند واگر انتظامات کره ها به گونه ای باشد که صلاحیت بقا داشته باشند‏‎ ‎‏مجموعۀ کرات باقی مانده و یک منظومه را تشکیل می دهند و در غیر این صورت بعد‏‎ ‎‏از مدتی منحل شده و اجزاء به حالت پراکندگی و منفصل از یکدیگر در جوّ لایتناهی‏‎ ‎‏خواهند بود.‏‎[1]‎

‏‎

• )) رجوع کنید به: نقد المحصل، ص 191؛ ملل و نحل، ج 2، ص 107.