باب یازدهم معاد جسمانی

اصل دوم: عینیت تشخص و وجود

دوم: عینیت تشخص و وجود

‏اصل دوم اینکه: تشخص، عین وجود است؛ زیرا بنابر مسلک اصالت وجود، غیر از‏‎ ‎‏وجود، حقیقت دیگری متحقق نیست؛ پس متشخص، همان متأصل است و متأصل‏‎ ‎‏هم وجود است و اگر از مفاهیم سخن به میان می آید، آنها علائم و امارات تشخص‏‎ ‎‏می باشند؛ چنانکه در حق سبحانه، امارات وجود متشخص، همان مفاهیم کلی علم و‏‎ ‎‏اراده و قدرت و حیات است، منتها چون موجودات ممکن دارای دو حیثیت وجودی‏‎ ‎‏و عدمی می باشند، امارات آن وجود متشخص دو قسم است؛ یک دسته از مفاهیم به‏

تقریرات فلسفه امام خمینی (س)(ج. 3)صفحه 557
‏حیثیت فقدان، و دستۀ دیگر به حیثیت وجود و وجدان مربوط است و لذا تمام مفاهیم؛‏‎ ‎‏اعم از مفاهیم جنسی و نوعی و فصلی و مفاهیم عرضی، از امارات تشخص و نحوۀ‏‎ ‎‏وجود است و از اول طفولیت تا آخر کهولت و از ابتدای تولد در این عالم تا بقای آن‏‎ ‎‏نحوۀ از وجود، با آن عرض عریضی که دارند، از امارات تشخص و علامات نحوۀ‏‎ ‎‏وجود هستند.‏

‏پس تشخص همان نحوۀ وجود است؛ اگرچه بعضی از امارات و مفاهیمی که سابقاً‏‎ ‎‏بودند ساقط شده باشند.‏

تقریرات فلسفه امام خمینی (س)(ج. 3)صفحه 558