آیت اللّه‌ جعفر سبحانی

توقف سومین دورۀ تدریس اصول به جهت دستگیری امام

توقف سومین دورۀ تدریس اصول به جهت دستگیری امام

‏مرحوم آیت اللّه بروجردی پس از ورود به حوزۀ علمیۀ قم، درس اصول را شروع کردند.‏‎ ‎‏به موازات این درس، فضلایی که هم شاگرد امام بودند و هم در درس آیت اللّه ‏‎ ‎‏بروجردی شرکت می کردند، از حضرت امام خواستند که درس اصول را شروع کنند.‏‎ ‎‏چون آقای بروجردی جلد اول اصول را می فرمودند، از امام خواسته شد که جلد دوم‏‎ ‎‏را شروع کنند. ایشان هم جلد دوم را به عنوان «حاشیه بر کفایه» شروع کردند. در بحث‏‎ ‎‏استصحاب، من هم به شاگردان امام پیوستم. اگر چه افتخار با آنان است که از ابتدا در‏‎ ‎‏درس شرکت می کردند. از بحث استصحاب تا بحث اجتهاد و تقلید در محضر امام بودم‏‎ ‎‏تا اینکه این بخش را سال 30 و در طی هفت سال به صورت مبسوط فرمودند. دورۀ‏‎ ‎‏دیگر را از اول اصول زمانی آغاز کردند که مرحوم آیت اللّه بروجردی کم کم درس اصول‏‎ ‎‏را رها کرده بودند، از این رو این درس شلوغتر از دورۀ قبلی بود. در دورۀ قبل که فقط‏‎ ‎‏جلد دوم را تدریس می کردند، جمع کمی حضور داشتند. حضرت امام این دوره را به‏‎ ‎‏طور خلاصه تدریس کردند، از این رو در طی هفت سال دورۀ اصول به پایان رسید که‏

کتابسلسلۀ موی دوستصفحه 127
‏سه سال به جلد اول و چهار سال به جلد دوم اختصاص داشت.‏

‏     ‏‏در سال 1337 دومین دوره نیز تمام شد و ایشان دورۀ سوم را آغاز کردند که البته‏‎ ‎‏من سعادت شرکت در این دوره را نداشتم. در این دوره، جلد اول را به پایان بردند و‏‎ ‎‏جلد دوم را هم تا مباحث اشتغال تدریس کردند. هنگامی که بحث به اینجا رسید که‏‎ ‎‏آیا علم اجمالی منجِّز است یا نه؛ مخالفت قطعیه حرام است یا نه؛ و به فرض اینکه‏‎ ‎‏حرام باشد، موافقت قطعیه واجب است یا نه؛ که دستگیر شدند. به این ترتیب،‏‎ ‎‏سومین دورۀ اصول ایشان در اینجا متوقف شد.‏‎[1]‎

*  *  *

‎ ‎

کتابسلسلۀ موی دوستصفحه 128

  • )) همان جا.