فصل اول: پیوند با نهضت امام

تولد رضا پهلوی و عذر خواهی برقعی از امام

تولد رضا پهلوی [1] و عذر خواهی برقعی از امام 

‏قبل از تصویبنامه انجمنهای ایالتی و ولایتی، فرح، همسر شاه رضا پهلوی را باردار بود، شاه هم برای عوام فریبی، فرح را در یکی از زایشگاههای جنوب شهر در خیابان مولوی بستری کرد. اسم آن زایشگاه را هم به نام زایشگاه فرح نامگذاری کردند. رضا پهلوی آنجا بدنیا آمد. [سید مرتضی] برقعی یکی از منبریهای به نام قم در یک‏

‏ ‏

کتابدیدار در نوفل لوشاتوصفحه 13
‏مصاحبه رادیوئی در تهران از طرف جامعه علما و روحانیت‏‎[2]‎‏ تولد نوزاد شاه را به محمدرضا تبریک گفت: این مراسم با عکس و تفصیلات در جراید ایران منعکس شد، از طرف روحانیان حوزه قم هیچ گونه واکنشی نشان داده نشد؛ لیکن نسل جوان روحانی – که طبق تعالیم اسلام، هر گونه ارتباط و تایید ظلمه و حکام جائر و طاغوت را حرام میدانستند – با همکاری برخی از دانشجویان مسلمان دانشگاه تهران، اعلامیه ای زیر عنوان «جامعه روحانیت قم نماینده ندارد» انتشار دادند و عمل مخالف و مباین با اسلام آقای برقعی را محکوم کردند. این اقدام نیز مورد تمجید امام قرار گرفت. متن اعلامیه مزبور اینگونه است: ‏

برای آگاهی ملت مسلمان ایران

«جامعه روحانیت قم نمایندهای ندارد»

‏چون در این روزها، در بعضی از محافل پایتخت عنصری معلوم الحال را نماینده جامعه روحانیت قلمداد کرده اند و این امر باعث شگفتی و آزردگی عموم طبقات گردیده و مخصوصاً دوستان دانشجوی ما جویای صحت و سقم جریان هستند، لذا با وجود آشنایی کاملی که به وضع روحانیت قم داشتیم، پس از تماس با حوزه علمیه، برای روشن شدن اذهان عمومی ناگزیر از نشر این اطلاعیه گشتیم. ‏

‏اولاً ملت ایران باید آگاه باشد که در طول چهل سال که از تاسیس حوزه علمیه قم میگذرد، هرگز سابقه نداشته که جامعه روحانیت قم نماینده به مرکز اعزام دارد و هرگاه در پاره ای از مسائل ذی نظر بوده، نماینده دولت را به قم احضار و نظرات خود را ابراز میداشتند کما اینکه در هفته اخیر آقای وزیر کشور برای اضعاء اوامر حضرات آیات الله شریعتمداری و گلپایگانی به قم آمده و به منازل ایشان رفتند. با توجه به این مراتب، شخص مرتضی برقعی که اخیراً او را نماینده روحانیان قم معرفی کرده اند، هیچ گونه بستگی با جامعه روحانیت ندارد و در مراجعت از مرکز مورد توبیخ مراجع بزرگ ‏

کتابدیدار در نوفل لوشاتوصفحه 14
‏روحانی قرار گرفته و از طرف محصلین حوزه علمیه نیز تنبیه میشود؛ ثانیاً نکته قابل توجه اینکه حوزه مقدسه علمیه و شهر مذهبی قم مورد علاقه و تکریم خاص میلیونها مسلمان میباشد و هدف اصلی حوزه که به دست توانای عالم بزرگ ربانی مرحوم آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی – اعلی الله مقامه – بنیان گذارده شد، نشر احکام و حقایق مذهب جعفری است و هرگز از این راه چه در دوره زعامت ایشان و چه در دوره ریاست قائم مقامان آن مرحوم «آیات الله فقید: حجت، صدر، خوانساری – رضوان الله علیهم-» که در بحرانی ترین مواقع بود، منحرف نشد و سال 24 که مرحوم آیت الله العظمی آقای بروجردی – قدس سره – سرپرستی حوزه را به عهده گرفتند و دو سال بعد که این سرپرستی منجر و توام با زعامت علی الاطلاق ایشان گردیده و [در] نتیجه حوزه علمیه قم به اوج شوکت و قدرت رسید، گامی از هدف اصولی خود فرا ننهاد و هرگز علیه مصالح ملت ایران اقدامی ننمود؛ ولی متأسفانه از بدو رحلت پیشوای فقید شیعیان، ایادی ناپاکی به منظور لکه دار نمودن حوزه علمیه به تکاپو افتاده که نمونه بارز آن نماینده تراشی و نشر اخبار و عناوین مجعول در جراید است. چنانکه در روزنامه ‏‏کیهان‏‏ مورخ 8 آبان ماه جاری، در مورد معافیت محصلین مشمول حوزه علمیه، شخص مرموز دیگری به عنوان نماینده علمای اعلام معرفی شده است ‏‎[3]‎‏ که بکلی عاری از حقیقت و مورد تکذیب است. ‏

‏دانشگاهیان تهران و بخصوص دانشجویان قمی که از نظر علاقه ای که به مبانی مذهبی دارند، توجه جامعه روحانیت را به حساس بودن موقعیت کشور معطوف داشته و انتظار دارد با کیاست و دوراندیشی بیش از پیش مراقب جریانات بوده، تا برای توطئه گران و هرزه گویان مجالی باقی نماند. ‏

دانشجویان قمی دانشگاه تهران [4]


کتابدیدار در نوفل لوشاتوصفحه 15
‏برقعی وقتی به قم بر می گردد حضرت امام او را احضار می کند و سخت با او برخورد می کند و به او می فرمایند: از طرف چه کسی این نمایندگی به شما داده شده است که این تبریک را گفتی؟‏‎[5]‎‏ او که فکر نمی کرد کار نامناسبی انجام داده و تصور این را هم نمیکرد که کسی با او برخورد کند، خیلی ناراحت می شود و از امام عذرخواهی می کند و اظهار می کند که جبران خواهد کرد.‏

کتابدیدار در نوفل لوشاتوصفحه 16

  • . 9 آبان 1339.
  • . البته این تبریک از طرف یکی از مراجع وقت صورت گرفت و ایشان به نمایندگی از آن مرجع این وظیفه را به عهده گرفتند.
  • . سید مهدی روحانی، از عناصر وابسته به دربار و نماینده به اصطلاح مذهبی شاه در فرانسه.
  • . نهضت امام خمینی، سید حمید روحانی، ج 1، ‌ص 121-123.
  • . حجت‌الاسلام سید حمید روحانی در کتاب نهضت امام خمینی به این مساله اشاره می‌کند: امام خمینی که از این عمل سید مرتضی برقعی خشمگین و ناراحت بود، فورا او را به حضور طلبید و به این کار ناروا و نا شایسته وی شدیدا اعتراض کرد و به او پند و اندرز داد که از هر گونه نزدیک شدن و ارتباط با دستگاه خودداری ورزد و دامن خود را به «وابستگی» آلوده نسازد و وضع یکی از وعاظ معروف تهران را به او یاد آوری کرد که تا وقتی با دستگاه ارتباط داشت، منفور جامعه روحانیت و ملت ایران بود و آنگاه که از دستگاه دوری گزید میان مردم محبوبیت و وجهه پیدا کرد. نامبرده که سخت تحت تاثیر گفتار پند آمیز و حکیمانه امام خمینی قرار گرفته بود، به گریه افتاد و از کار ناشایسته خود اظهار ندامت و پشیمانی کرد و متعهد شد که دیگر به چنین اعمال ناشایسته و خلاف اسلامی دست نیازد. (نهضت امام خمینی، ج 1، ص123).