یکی از عناصر کلیدی بینش سیاسی، آگاهی به زمان است، مقصود از زمان در این جا، موقعیت تاریخی جامعه و شرایط و مقتضیات زمانی حاکم بر آن است. مقاطع مختلف تاریخ، ویژگی‌ها و قوانین خاصی دارد که رهبری با در نظر گرفتن آن‌ها و رعایت قوانین حاکم می تواند موفقیت‌آمیز باشد و مخالف با آن‌ها چیزی جز شکست و ناکامی نیست در این رابطه روایات زیادی از ائمه اطهار(ع) بیان گردیده است برای مثال امام علی(ع) در یکی از وصیت‌هایش به رهبر بعد از خویش یعنی امام حسن مجتبی(ع) چنین می فرماید: آنکه از زمان ایمن نشیند خیانت بیند و آنکه به زمان بزرگی فرو شد او را خوار کند و آنکه به زمان خشم گیرد او را به زمین زند و آن که به زمان پناه برد او را تسلیم نماید.
بنابراین زمان از دیدگاه امام علی(ع) درنظام هستی واقعیتی است که ایمن شدن از آن، خشم گرفتن بر آن، بزرگ دانستن آن، کوچک فرض کردن آن، مخالفت با آن و تسلیم شدن بر آن صحیح نیست بلکه باید به گونه‌ای با زمان برخورد نمود و قوانین آن را کشف کرد که زمینه بهره برداری از آن فراهم گردد و شاید اهمیت این مساله به ضرورت برنامه‌ریزی در شئون زندگی برگردد، به هر حال هر چه آدمی بیشتر زمان‌شناس باشد بهتر می توانند حوادث را پیش بینی کند و به گفته امیرالمومنین(ع) در
کتابدیدار در نوفل لوشاتوصفحه 340
اوج معرفت به زمان، انسان از هیچ حادثه‌ای شگفت زده نمی گردد، چون آن را پیش‌بینی کرده است.
کتابدیدار در نوفل لوشاتوصفحه 341