فصل دوم: هجده سال فعالیت و تبلیغ در اردکان فارس

عزیمت به اردکان

‏حضور سه ساله شریف قنوتی در سرنجلک‏‏ رونق خاصی به آن روستا و ‏‎ ‎‏حوالی بخشیده بود به ویژه اینکه وی با ساخت و تعمیر و تکمیل بناهای ‏‎ ‎‏مذهبی و برگزاری جلسات سخنرانی و آشنا ساختن روستائیان منطقه با ‏‎ ‎‏معارف اسلامی و تکالیف شرعی و دینی جنبه معنوی و بُعد مذهبی آن ‏‎ ‎‏منطقه را تقویت کرده بود. این امتیازات نشان از موفقیت شیخ شریف در ‏‎ ‎‏مأموریت خود در سرنجلک داشت. در همان ایام تقاضاهایی از سوی ‏‎ ‎‏مردم اردکان‏‏ مبنی بر سفر شریف به آن شهر به وی رسید و شریف ‏‎ ‎‏قنوتی در اواسط سال 1340ش با سه سال تجربه تبلیغ در امور دینی و ‏‎ ‎‏چندین سال فعالیت های سیاسی و اجتماعی سرنجلک را به سمت اردکان ‏‎ ‎‏ترک کرد. مأموریت تبلیغ در اردکان از سوی آیت الله سید محمدرضا ‏‎ ‎‏گلپایگانی‏‏ به وی واگذار شده بود. این بار مأموریت او عظیم و دشوار بود ‏‎ ‎‏چه حوزه جغرافیایی و نیز موقعیت اجتماعی اردکان و حومه با بخش ‏‎ ‎‏کوچکی چون سرنجلک قابل مقایسه‏‎ ‎‏نبود. در مأموریت جدید خطرات ‏‎ ‎‏زیادی شریف قنوتی را تهدید می کرد و نابسامان بودن اوضاع سیاسی این ‏‎ ‎

کتابشیخ شریفصفحه 25
‏امر را تشدید می نمود. اردکان شهری بود با پیشینه ای مذهبی و با ‏‎ ‎‏مردمانی خونگرم و به دلیل داشتن برخی ویژگی ها کمتر در معرض ‏‎ ‎‏آسیب فرهنگی رژیم پهلوی قرار گرفته بود. شیخ شریف در آغاز سال ‏‎ ‎‏1340 همراه همسرش وارد اردکان شد و در منزلی واقع در کوچه پشت ‏‎ ‎‏مسجد جامع‏‏ شهر اقامت گزید و به سرعت فعالیت های چند جانبه خود ‏‎ ‎‏را آغاز کرد. چند روزی از ورود شیخ شریف به اردکان نگذشته بود که ‏‎ ‎‏جریان فوت آیت الله بروجردی‏‎[1]‎‏ پیش آمد‏‎.‎

‏رحلت آیت الله بروجردی‏‏ در فروردین 1340 از جهات مختلف حادثه ‏‎ ‎‏مهمی برای جهان اسلام به شمار می رفت. او بزرگترین مرجع تقلید ‏‎ ‎‏شیعیان جهان بود و فقدانش ضایعه بزرگی برای شیعیان به شمار می آمد و ‏‎ ‎‏به ویژه اینکه پس از رحلت ایشان موضوع مرجعیت در هاله ای از ابهام ‏‎ ‎‏مانده بود و حاکمیت در اولین اقدام برای مبهم جلوه دادن این موضوع ‏‎ ‎‏بلافاصله پس از فوت آیت الله بروجردی با ارسال تلگرافی به آیت الله ‏‎ ‎‏سیدمحسن حکیم‏‏ در عراق‏‏ رحلت آیت الله بروجردی‏‏ را به ایشان تسلیت ‏‎ ‎‏گفت. رژیم با این اقدام قصد داشت مرجعیت را به خارج از مرزهای ‏‎ ‎‏ایران‏‏ انتقال دهد این در حالی بود که چهار تن از ارکان دین و آیات ‏‎ ‎‏عظام در ایران حاضر بودند. شریف قنوتی که تا آن زمان به دلیل تقیه ای ‏‎ ‎‏که علمای دین سفارش کرده بودند فقط به زیرساخت های دینی پرداخته ‏‎ ‎‏بود اینک در پیروی از حضرت امام خمینی‏‏ مبارزات سیاسی خود را ‏‎ ‎

کتابشیخ شریفصفحه 26
‏آشکار کرد و با هماهنگی با آن حضرت به روشنگری در منطقه اردکان‏‏ و ‏‎ ‎‏روستاهای اطراف مشغول شد. اولین اقدام شریف قنوتی پس از فوت ‏‎ ‎‏آیت الله بروجردی راه اندازی عزاداری عظیمی به مناسبت فقدان بزرگ ‏‎ ‎‏مرجع تقلید شیعیان بود که توجه همگان را به خود معطوف داشت و از ‏‎ ‎‏آن به بعد نام شریف قنوتی در فهرست علمای «ناراحت» رژیم قرار ‏‎ ‎‏گرفت: «یادم هست وقتی که خبر رحلت آیت الله بروجردی را به مردم ‏‎ ‎‏رساندند ایشان حدود یک هفته در اردکان اعلام عزاداری کرد. به یاد ‏‎ ‎‏دارم که ایشان پای برهنه بود و به شانه ها و حتی روی عمامه اش به نشانه ‏‎ ‎‏عزا گل مالیده بود و مردم به تبعیت از ایشان سر و صورتشان را گل ‏‎ ‎‏مالیده بودند و در قالب دسته عزاداری در خیابانهای اردکان حرکت ‏‎ ‎‏می کردند. مردم وقتی این صحنه را می دیدند منقلب می شدند و اشک از ‏‎ ‎‏چشمانشان جاری می شد. الآن هم که آن صحنه یادم می افتد بی اختیار ‏‎ ‎‏گریه ام می گیرد»‏‎[2]‎‏.‏

‏پس از رحلت آیت الله بروجردی‏‏، شریف قنوتی آشکارا حضرت امام ‏‎ ‎‏خمینی‏‏ را به عنوان مرجع تقلید به مردم معرفی کرد و در سال های بعد ‏‎ ‎‏آرام آرام رساله امام خمینی‏‏ را مخفیانه در بین مردم توزیع کرد. تهیه و ‏‎ ‎‏توزیع رساله های حضرت امام در بین مردم با این انگیزه صورت ‏‎ ‎‏می گرفت که تبیین مسائل دینی می تواند برخی مسائل سیاسی را نیز ‏‎ ‎‏روشن سازد. همین امر سبب شده بود که از 1340ش به بعد عده ای ‏‎ ‎‏توسط شریف قنوتی مقلد امام خمینی‏‏ شوند. وی در سخنرانی های خود ‏‎ ‎

کتابشیخ شریفصفحه 27
‏به تبیین برنامه های امام خمینی‏‏ و دلایل مخالفت های ایشان با حکومت ‏‎ ‎‏پهلوی می پرداخت و در لفافه به نام آیت الله خمینی‏‏ اشاره می کرده و به ‏‎ ‎‏معتمدان هر مجلس و محفلی نسخه ای از رساله ایشان را ارائه می داد. ‏‎ ‎‏عوض الله شجاعی می گوید: ‏‏«‏‏روزی آقای شریف قنوتی به من گفت که ‏‎ ‎‏شما مقلد چه کسی هستید. گفتم آیت الله بروجردی‏‏. ایشان جواب داد ‏‎ ‎‏آقای بروجردی به رحمت خدا‏‎ ‎‏رفته و حال شما مقلد آیت الله خمینی‏‏ ‏‎ ‎‏باشید ما هم قبول کردیم و رساله را گرفتیم»‏‎[3]‎‏.‏

‏شریف قنوتی مدت کوتاهی پس از اقامت خود در اردکان‏‏، به ‏‎ ‎‏فعالیت های گسترده ای دست زد؛ ابتدا جلسات قرائت قرآن را در ‏‎ ‎‏محله های مختلف شهر فعال ساخت و در مساجد شهر سخنرانی و وعظ ‏‎ ‎‏و خطابه آغاز کرد و با مردم کوچه و بازار ارتباط مستقیم و مستمر برقرار ‏‎ ‎‏کرد و در مدتی کوتاه جایگاه ویژه ای در بین اهالی شهر یافت و مورد ‏‎ ‎‏اعتماد همه به ویژه انقلابیون اردکان قرار گرفت. به سبب حضور شریف ‏‎ ‎‏قنوتی در اردکان آن شهر آرام آرام محور مبارزات مردمی منطقه واقع ‏‎ ‎‏شد. شریف قنوتی قشرهای مختلف مردم را با اسلام ناب محمدی و ‏‎ ‎‏آرمانهای بلند حضرت امام خمینی‏‏ آشنا می کرد و در ادامه فعالیتهای ‏‎ ‎‏انقلابی اش به توزیع گسترده رساله امام در بین مردم می پرداخت و در ‏‎ ‎‏منابر خود با مفاسد اجتماعی برخورد سریع، قاطع و انقلابی می نمود و ‏‎ ‎‏علیه سیاستهای رژیم پهلوی سخن می راند‏‎.‎

‎ ‎

کتابشیخ شریفصفحه 28

  • . حضرت آیت الله حاج آقا حسین طباطبایی معروف به بروجردی بزرگ مرجع تقلید شیعیان  پس از عمری تلاش در ترویج مکتب اهل بیت(ع) در دهم فروردین 1340 دار فانی را وداع  گفت.
  • . مصاحبه با محمدتقی دلاور .
  • . مصاحبه با عوض الله شجاعی ، اهل و ساکن روستای سرنجلک . مصاحبه دوم با وی در  2 اردیبهشت 1376 انجام شده است.