فصل اول: امام و جوانان

تقرب جوانان به معنویت

غنیمت شمردن فرصت جوانی

‏هان ای عزیز، از خواب بیدار شو. از غفلت تنبه پیدا کن و دامن‏‎ ‎‏همت به کمر زن، و تا وقت است فرصت را غنیمت بشمار، و تا عمر‏‎ ‎‏باقی است و قوای تو در تحت تصرف تو است و جوانی برقرار‏‎ ‎‏است و اخلاق فاسده بر تو غالب نشده و ملکات رذیله بر تو چیره‏‎ ‎‏نگردیده، چاره ای کن و دوایی برای رفع اخلاق فاسده و قبیحه پیدا‏‎ ‎‏کن و راهی برای اطفاء نائرۀ شهوت و غضب پیدا نما.‏‏(17)‏

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

اصلاح نفس در جوانی

‏ای برادر تا عمر و جوانی و قوت و اختیار باقی است اصلاح نفس‏‎ ‎‏کن. اعتنا به این جاه و شرفها مکن؛ این اعتبارات را زیر پا بگذار. تو‏‎ ‎‏آدمزاده ای، صفت شیطان را از خود دور کن.(18)‏

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

استفاده از نشاط جوانی

‏شیخ جلیل ما و عارف بزرگوار، آقای شاه آبادی‏‎[1]‎‏ ـ روحی فداه ـ‏‎ ‎‏فرمودند که تا قوای جوانی و نشاط آن باقی است بهتر می توان قیام‏‎ ‎‏کرد در مقابل مفاسد اخلاقی، و خوبتر می توان وظایف انسانیه را‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 8

‏انجام داد. مگذارید این قوا از دست برود و روزگار پیری پیش آید‏‎ ‎‏که موفق شدن در آن حال مشکل است. و بر فرض موفق شدن،‏‎ ‎‏زحمت اصلاح خیلی زیاد است.(19)‏

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

جوانی بهار توبه

‏بهار توبه ایام جوانی است که بار گناهان کمتر و کدورت قلبی و‏‎ ‎‏ظلمت باطنی ناقصتر و شرایط توبه سهلتر و آسانتر است. انسان‏‎ ‎‏در پیری حرص و طمع و حب جاه و مال و طول املش بیشتر است.‏‎ ‎‏و این مجرب است؛ و حدیث شریف نبوی‏‎[2]‎‏ شاهد بر آن است.‏‎ ‎‏گیرم که انسان بتواند در ایام پیری قیام به این امر کند، از کجا به‏‎ ‎‏پیری برسد و اجل موعود او را در سن جوانی و در حال اشتغال به‏‎ ‎‏نافرمانی نرباید و به او مهلت دهد؟ کمیاب بودن پیران دلیل است‏‎ ‎‏که مرگ به جوانان نزدیکتر است...‏

‏     پس ای عزیز، هر چه زودتر دامن‏‏] ‏‏همت‏‏]‏‏ به کمر بزن و عزم را‏‎ ‎‏محکم و اراده را قوی کن، و از گناهان، تا در سن جوانی هستی یا‏‎ ‎‏در حیات دنیایی می باشی، توبه کن، و مگذار فرصت خداداد از‏‎ ‎‏دستت برود، و به تسویلات شیطانی و مکاید نفس اماره اعتنا‏‎ ‎‏مکن.(20)‏

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

لطافت قلب جوان

‏این تاثر قلبی و تصور باطنی در ایام جوانی بهتر حاصل شود، زیرا‏‎ ‎‏که قلب جوان لطیف و ساده است و صفایش بیشتر است و واردات‏‎ ‎‏آن کمتر و تزاحمات و تراکمات در آن کمتر است؛ پس شدید‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 9

‏الانفعال و کثیرالقبول است. بلکه هر خلق زشت و زیبایی در قلب‏‎ ‎‏جوان بهتر داخل شود و شدیدتر و زودتر از آن متاثر و منفعل‏‎ ‎‏گردد. و بسیار اتفاق افتد که حق یا باطل یا زشت یا زیبا را به مجرد‏‎ ‎‏معاشرت با اهل آن بدون دلیل و حجت قبول نماید. پس، بر جوانها‏‎ ‎‏لازم است که کیفیت معاشرت و موانست خود را ملتفت باشند و‏‎ ‎‏از معاشر بد اجتناب کنند، گرچه دل آنها محکم به ایمان باشد.‏‎ ‎‏بلکه معاشرت با تباهکاران و اهل خلق و عمل بد برای نوع طبقات‏‎ ‎‏ضرر دارد، و هیچ کس نباید از خود مطمئن باشد و به ایمان یا‏‎ ‎‏اخلاق و اعمال خود مغرور گردد؛ چنانچه در احادیث شریفه نهی‏‎ ‎‏از معاشرت با اهل معاصی شده.(21)‏

‏ ‏

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

انس با قرآن در جوانی

‏در حدیث است که «کسی که قرآن را در جوانی بخواند، قرآن با‏‎ ‎‏گوشت و خونش مختلط شود.»‏‎[3]‎‏ و نکته آن آن است که در جوانی‏‎ ‎‏اشتغال قلب و کدورت آن کمتر است، از این جهت قلب از آن‏‎ ‎‏بیشتر و زودتر متاثر شود و اثر آن نیز بیشتر باقی ماند.(22)‏

‏ ‏

*  *  *

‎ ‎

‏ ‏

‏شما جوانها باید خودتان را مهیا کنید برای آتیه. آتیۀ شما بدتر از‏‎ ‎‏آتیۀ ماست. ما آتیه مان تمام شد دیگر. من چند سال دیگر هستم؟‏‎ ‎‏من هفتاد سالم است؛ از ما تمام شد. ما این نفَسهای آخر هستیم،‏‎ ‎‏چند روز دیگر می گذرد و تمام می شود. شما برای آتیۀ اسلام باید‏‎ ‎‏به درد بخورید. آتیۀ شما یک آتیۀ بدی است. باید مجهز بشوید.‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 10

‏دستهای دشمنهای کثیر برای شما هست از هر طبقه. مجهز‏‎ ‎‏بشوید؛ تهذیب کنید خودتان را آقا. اخلاقتان را تهذیب کنید. حب‏‎ ‎‏دنیا را از دلتان بیرون کنید ـ این دنیای ناداشته! آنها حب دنیا دارند،‏‎ ‎‏دنیایش را هم دارند؛ من و شما حبش را داریم! آن مفسده اش را‏‎ ‎‏داریم، آن مصلحتش را نداریم! خودش را نداریم، حبش را داریم!‏‎ ‎حُبُّ الدُنیا رَاسُ کلِّ خطیئة‎[4]‎‏ ما ذِئبانِ ضاریانِ ـ ‏‏در قطیع غَنَم‏ ـ هذا مِن اَوَّلهِ و‎ ‎هذا مِن آخِرِه‎[5]‎‏ و اضرِّ بر این ظاهراً از حب نفس است و از حب‏‎ ‎‏دنیاست یک همچو چیزهایی. آن ـ حالا اگر با این تعبیر هم نباشد ـ‏‎ ‎‏واقع مطلب همین است. دین اسلام، دین ما را، از بین می برد این‏‎ ‎‏حب نفس؛ این حب جاه؛ این حب مسند ـ اینها دین را ازبین‏‎ ‎‏می برد. یک قدری فکر کنید که این حب را از دلتان بیرون‏‎ ‎‏بکنید.چیزی نیست. آخراین صحیح نیست که اینها حب دنیا داشته‏‎ ‎‏باشند؛ آن هم این دنیا!(23)‏

‏ ‏

بین 1344 تا شهریور 1346

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

صافی قلب جوان

‏تا جوان هستید می توانید یک کاری انجام بدهید. ریشه های فساد‏‎ ‎‏در قلب جوان ضعیف است؛ هر چه بزرگ شد... آن روایت را‏‎ ‎‏ملاحظه کرده اید؛ من سابقاً ‏‏[‏‏در احادیث‏‏]‏‏ دیده ام که قلب انسان‏‎ ‎‏نقطۀ سفید است؛ بعد که چیز می کند، گناه می کند، نقطۀ سیاهی‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 11
‏پیدا می شود؛ و هر چه گناه زیاد بشود، سیاه سیاهتر می شود.‏‎[6]‎‏ این‏‎ ‎‏جوان قلبش لطیف است، ملکوتی است، لکن وقتی که وارد شد‏‎ ‎‏در این جامعه ها، وارد شد در این چیزها، کم کم ـ خدای نخواسته ـ‏‎ ‎‏ابتلائات پیدا می کند. دائماً یک کاری می کند؛ یک شب و روزی از‏‎ ‎‏او نمی گذرد الاّ اینکه یک کار ـ نعوذبالله ـ خلافی می کند. خوب،‏‎ ‎‏این یک نقطۀ سودا در قلبش پیدا می شود؛ نه در این قلب، در آن‏‎ ‎‏قلبی که نفسانی و روحانی است. کم کم آن نقطۀ سیاه زیاد می شود؛‏‎ ‎‏وقتی که به پیری رسید و قلبش سیاه شده است، او نمی تواند به‏‎ ‎‏این زودیها این قلب را برگرداند به حال اول؛ لکن شما جوانها‏‎ ‎‏می توانید؛ قدرت دارید؛ قدرت جوانی دارید. از این طرف قدرت‏‎ ‎‏جوانی دارید، از آن طرف این امور در شما ضعیف است الآن. هر‏‎ ‎‏چه سن شما اضافه بشود و هر قدمی که بردارید و برداریم، بروی‏‎ ‎‏به طرف آخرت، آن چیزهایی که منافی است با سعادت انسان زیاد‏‎ ‎‏می شود؛ قدرت هم کم می شود. به سن پیری که رسید نمی تواند‏‎ ‎‏دیگر؛از او نمی آید توبه. توبه یک امری نیست که انسان بالفظ‏‎ ‎‏اَتوبُ اِلی الله کارش درست بشود! ندامت است. این ندامت به این‏‎ ‎‏زودیها نمی آید برای یک اشخاصی که پنجاه سال غیبت کرده؛‏‎ ‎‏پنجاه ‏‏[‏‏سال‏‏]‏‏ فحش داده؛ ریشش را سفید کرده در فحش و غیبت!‏‎ ‎‏او نمی تواند.او تا آخر عمر مبتلاست. اما ‏‏[‏‏شما‏‎ ‎‏]‏‏جوانها که گاهی‏‎ ‎‏اتفاق می افتد ـ و نگذارید اتفاق بیفتد ـ اگر یک مجلسی دیدید که‏
کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 12

‏غیبت می کنند،در یک روایتی مثل اینکه هست که حضرت‏‎ ‎‏می فرماید: پاشو ازاین مجلس. می گوید نمی شود. گفت:اگر به‏‎ ‎‏پدرت فحش می داد تو پانمی شدی که جلوبگیری؟ پامی شدی‏‎ ‎‏دیگر! مثل اینکه یک همچو روایتی هست؛نگذارید غیبت بشود‏‎ ‎السامِعُ اَحَدُ المُغتابَین.‎[7]‎‏ این جور نیست که او غیبت می کند؛ منی هم که‏‎ ‎‏گوش می کنم ‏اَحَدُ المغتابَین‏ هستم. نگذارید که این مفسده ها پیدا‏‎ ‎‏بشود؛ خودتان را نصیحت کنید. آقا شما چند نفر جوانید که‏‎ ‎‏عمرتان را گذاشته اید روی این کار، در صورتی که این کار برای‏‎ ‎‏شما یک منافع سرشاری ندارد. جوانیتان را دارید تلف می کنید.‏‎ ‎‏اگر چنانچه این جوانی را در راه خدا بدهید و در راه خدا تلف‏‎ ‎‏بکنید، تلف نشده؛ برای شما باقی است.(24)‏

بین 1344 تا شهریور 1346

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

قوت اراده در جوانی

‏اگر در جوانی انسان مهذب شد، شد. اگر در جوانی خدای نخواسته‏‎ ‎‏مهذب نشد، بسیار مشکل است که در زمان کهولت و پیری که اراده‏‎ ‎‏ضعیف است و دشمن قوی، ارادۀ انسان ضعیف می شود و جنود‏‎ ‎‏ابلیس در باطن انسان قوی، ممکن نیست دیگر آن وقت. اگر هم‏‎ ‎‏ممکن باشد بسیار مشکل است. از حالا به فکر باشید.‏‏(25)‏

‏ ‏

23 / 8 / 44

*  *  *

‎ ‎

‏ ‏

ضعف انگیزه های فساد در جوان

‏شما که اکنون جوانید، نیروی جوانی دارید، بر قوای خود مسلط‏‎ ‎

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 13

‏می باشید و هنوز ضعف جسمی بر شما چیره نشده است، اگر به‏‎ ‎‏فکر تزکیه و ساختن خویش نباشید هنگام پیری که ضعف،‏‎ ‎‏سستی، رخوت و سردی بر جسم و جان شما چیره شد و نیروی‏‎ ‎‏اراده، تصمیم و مقاومت را از دست دادید و بار گناه و معصیت،‏‎ ‎‏قلب را سیاهتر ساخت، چگونه می توانید خود را بسازید و مهذب‏‎ ‎‏کنید؟ هر نفسی که می کشید، هر قدمی که بر می دارید و هر‏‎ ‎‏لحظه ای که از عمر شما می گذرد، اصلاح مشکلتر گردیده، ممکن‏‎ ‎‏است ظلمت و تباهی بیشتر شود. هر چه سن بالا رود این امور‏‎ ‎‏منافی با سعادت انسان زیادتر شده قدرت کمتر می گردد. پس به‏‎ ‎‏پیری که رسیدید دیگر مشکل است موفق به تهذیب و کسب‏‎ ‎‏فضیلت و تقوا شوید، نمی توانید توبه کنید زیرا توبه با لفظ «اتوب‏‎ ‎‏الی الله » تحقق نمی یابد بلکه ندامت و عزم برترک لازم است.‏‎ ‎‏پشیمانی و عزم بر ترک گناه برای کسانی که پنجاه سال یا هفتاد سال‏‎ ‎‏غیبت و دروغ مرتکب شده، ریش خود را در گناه و معصیت سفید‏‎ ‎‏کرده اند حاصل نمی شود، چنین کسانی تا پایان عمر مبتلایند.‏

‏     جوانان ننشینند که گرد پیری، سر و روی آنان را سفید کند (ما‏‎ ‎‏به پیری رسیده ایم و به مصایب و مشکلات آن واقفیم). شما تا‏‎ ‎‏جوان هستید می توانید کاری انجام دهید، تا نیرو و ارادۀ جوانی‏‎ ‎‏دارید، می توانید هواهای نفسانی، مشتهیات دنیایی و خواسته های‏‎ ‎‏حیوانی را از خود دور سازید، ولی اگر در جوانی به فکر اصلاح و‏‎ ‎‏ساختن خود نباشید، دیگر در پیری کار از کار گذشته است، تا‏‎ ‎‏جوانید فکری کنید. نگذارید پیر و فرسوده شوید. قلب جوان،‏‎ ‎‏لطیف و ملکوتی است و انگیزه های فساد در آن ضعیف می باشد،‏‎ ‎‏لیکن هر چه سن بالا رود، ریشۀ گناه در قلب قویتر و محکمتر‏‎ ‎‏می گردد، تا جایی که کندن آن از دل ممکن نیست، چنانکه در‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 14
‏روایت است: "قلب انسان ابتدا مانند آینه، صاف و نورانی است و‏‎ ‎‏هر گناهی که از انسان سر بزند یک نقطه سیاه، بر روی قلب فزونی‏‎ ‎‏می یابد، تا جایی که قلب را سیاه کرده، ممکن است شب و روزی،‏‎ ‎‏بدون معصیت پروردگار بر او نگذرد و به پیری که رسید، مشکل‏‎ ‎‏است قلب را به صورت و حالت اول باز گرداند.‏

‏     شما اگر خدای نخواسته خود را اصلاح نکردید و با قلبهای‏‎ ‎‏سیاه، چشمها، گوشها، و زبانهای آلوده به گناه از دنیا رفتید، خدا را‏‎ ‎‏چگونه ملاقات خواهید کرد؟ این امانات الهی را که با کمال‏‎ ‎‏طهارت و پاکی به شما سپرده شده، چگونه با آلودگی و رذالت‏‎ ‎‏مسترد خواهید داشت؟ این چشم و گوش که در اختیار شماست،‏‎ ‎‏این دست و زبانی که تحت فرمان شماست، این اعضا و جوارحی‏‎ ‎‏که با آن زیست می کنید، همه امانات خداوند متعال می باشد که با‏‎ ‎‏کمال پاکی و درستی به شما داده شده است. اگر ابتلاء به معاصی‏‎ ‎‏پیدا کرد، آلوده می گردد. خدای نخواسته اگر به محرمات آلوده‏‎ ‎‏شود، رذالت پیدا می کند و آنگاه که بخواهید این امانات را مسترد‏‎ ‎‏دارید، ممکن است از شما بپرسند که راه و رسم امانتداری‏‎ ‎‏اینگونه است؟ ما این امانت را اینطور در اختیار شما گذاشتیم؟‏‎ ‎‏قلبی که به شما دادیم چنین بود؟ چشمی که به شما سپردیم‏‎ ‎‏اینگونه بود؟ دیگر اعضا و جوارحی که در اختیار شما قرار دادیم‏‎ ‎‏چنین آلوده و کثیف بود؟ در مقابل این سوالها چه جواب خواهید‏‎ ‎‏داد؟ خدای خود را با این خیانتهایی که به امانتهای او کرده اید‏‎ ‎‏چگونه ملاقات خواهید کرد؟(26)‏

*  *  *

‏ ‏

ضعف شیطان در جوانها

‏شمایی که الآن جوان هستید می توانید خودتان را تهذیب کنید؛ اگر‏‎ ‎

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 15

‏پیر شدید، ضعیف می شوید نمی توانید. الآن قوای شما قوی است‏‎ ‎‏و شیطان در شما ضعیف. وقتی سن شما زیاد شد، قوای شما‏‎ ‎‏ضعیف می شود و شیطان در شما قوی. آن وقت دیگر نمی توانید،‏‎ ‎‏شکست می خورید. الآن باید خودتان را تهذیب کنید.(27)‏

11 / 12 / 57

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

سرعت اصلاح قلب جوان

‏شما جوانها بهتر می توانید تهذیب نفس کنید؛ شما به ملکوت‏‎ ‎‏نزدیکتر هستید از پیرمردها. در شما آن ریشه های فساد کمتر‏‎ ‎‏است، رشدش کمتر است، آنطور رشد نکرده؛ هر روز بماند‏‎ ‎‏رشدش زیادتر می شود. هر روز تاخیر بیندازید مشکلتر می شود.‏‎ ‎‏یک پیر بخواهد اصلاح بشود بسیار مشکل است؛ جوان زودتر‏‎ ‎‏اصلاح می شود. هزاران جوان اصلاح می شوند و یک پیر‏‎ ‎‏نمی شود. نگذارید برای ایام پیری؛ حالا که جوان هستید سیر‏‎ ‎‏خودتان را بکنید، شروع کنید. الآن.(28)‏

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

جهاد اکبر در جوانی

‏جهاد اکبر است؛ جهادی است که با نفس طاغوتی خودش انسان‏‎ ‎‏انجام می دهد. شما جوانها از حالا باید شروع کنید به این جهاد.‏‎ ‎‏نگذارید که قوای جوانی از دستتان برود. هرچه قوای جوانی از‏‎ ‎‏دست برود ریشه های اخلاقِ فاسد در انسان زیادتر می شود و‏‎ ‎‏مشکلتر، جهاد مشکلتر. جوان زود می تواند در این جهاد پیروز‏‎ ‎‏بشود؛ پیر به این زودیها نمی تواند. نگذارید اصلاح حال خودتان از‏‎ ‎‏زمان جوانی به زمان پیری بیفتد. یکی از کیدهایی که نفس انسانی‏‎ ‎‏به انسان می کند و شیطان به انسان پیشنهاد می کند این است که‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 16

‏بگذار برای آخر عمر، خودت را اصلاح کن. حالا از جوانی‏‎ ‎‏استفاده کن و بعد آخر عمر توبه کن. این یک طرح شیطنت آمیز‏‎ ‎‏است که نفس انسان می کند به تعلیم شیطان بزرگ. انسان تا قوای‏‎ ‎‏جوانی اش هست و تا روح لطیف جوانی هست و تا ریشه های‏‎ ‎‏فساد در او کم است، می تواند اصلاح کند خودش را. لکن اگر‏‎ ‎‏چنانچه ریشه های فساد در انسان ریشه اش قوی شد، ملکۀ انسان‏‎ ‎‏شد فسادها، آن وقت است که امکان ندارد. شما جوانها که الآن‏‎ ‎‏مهیا هستید برای جهاد در راه ساختن، این یک جهاد است لکن‏‎ ‎‏«جهاد اکبر» جهاد در راه سازندگی خودتان است که برای مملکت‏‎ ‎‏خودتان بعدها مفید واقع بشوید، خدمتگزار باشید. از همین سنینِ‏‎ ‎‏شما باید شروع بشود به ساختن افرادی که بعدها یک مملکت،‏‎ ‎‏یک کشور را ممکن است نجات بدهد. اگر چنانچه شما ساختید‏‎ ‎‏خودتان را و فضایل انسانی را در خودتان ریشه دار کردید، آن وقت‏‎ ‎‏در همۀ مراحل پیروز هستید؛ مملکتتان را می توانید نجات‏‎ ‎‏بدهید.(29)‏

5 / 4 / 58

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

استقامت انسان امین

‏شما که الآن جوان هستید قوای جوانی را الحمدلله دارید و مبتلای‏‎ ‎‏به سستیهای پیری نشدید، زود می توانید خودتان را اصلاح کنید.‏‎ ‎‏خیال نکنید که بگذاریم آخر عمر، آن وقت توبه بکنیم. آخر عمر‏‎ ‎‏توبه ممکن نیست برای آدم، اگر از اول عمر دنبال قضیه نباشد،‏‎ ‎‏خودش، خودش را نسازد، آخر عمر دیگر نمی تواند؛ قوای‏‎ ‎‏شیطانی در انسان ریشه کرده و قوی شده و قوّۀ خود آدم، ضعیف‏‎ ‎‏شده و اراده اش ضعیف شده و کاری از او نمی آید. جوانها قدر‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 17

‏جوانیشان را بدانند که صرف کنند در علم و در تقوا و در سازندگی‏‎ ‎‏خودشان که اشخاص امین صالح بشوند که مملکت با اشخاص‏‎ ‎‏امین صالح می تواند مستقل باشد... شماها ذخایر این مملکت‏‎ ‎‏هستید، جوانید، دانشجو هستید، ذخیرۀ این مملکت هستید،‏‎ ‎‏طوری بکنید که این ذخیره ها برای مملکتتان مفید واقع بشود و‏‎ ‎‏خودتان را اصلاح بکنید تا ان شاءالله یک انسانهای متعهد‏‎ ‎‏صحیح العمل امین؛ کشورتان دست خودتان و خودتان اداره اش‏‎ ‎‏بکنید. آدم امین را هیچ کس نمی تواند مُعوَجش کند. اشخاصی که‏‎ ‎‏اعوجاج دارند اینها امانت ندارند؛ اینها صلاحیت ندارند.(30)‏

17 / 4 / 58

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

تقدیر از جوانان جهادگر

‏من ضمن تقدیری که از تمام شما جوانان و جوانان سرتاسر کشور‏‎ ‎‏که در جهاد سازندگی هستید و زحمت می کشید، لکن از شما‏‎ ‎‏می خواهم که در ضمن جهاد سازندگی جهاد نفس هم داشته‏‎ ‎‏باشید. اگر این کاری را که انجام می دهید برای خدا خالص بشود‏‎ ‎‏جهاد نفس هم تحقق پیدا کرده است.(31)‏

27 / 3 / 59

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

اثر معاشرت با دوستان

‏از وصیتها‏‏[‏‏ی‏‏]‏‏ من که در آستان مرگ، و نفسهای آخر را می کشم به‏‎ ‎‏تو‏‎[8]‎‏ که از نعمت جوانی برخورداری، آن است که معاشران خود و‏‎ ‎‏دوستان خویش را از اشخاص وارسته و متعهّد و متوجه به‏‎ ‎‏معنویّات و آنانکه به حبّ دنیا و زخارف آن گرایش ندارند و از مال‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 18

‏و منال به اندازۀ کفایت و حدّ متعارف پا بیرون نمی گذارند و‏‎ ‎‏مجالس و محافلشان آلوده به گناه نیست و از اخلاق کریمه‏‎ ‎‏برخوردارند، انتخاب کن که تاثیر معاشرت در دو طرف صلاح و‏‎ ‎‏فساد اجتناب ناپذیر است و سعی کن از مجالسی که انسان را از یاد‏‎ ‎‏خدا غافل می کند پرهیز نمایی که با خوگرفتن به این مجالس ممکن‏‎ ‎‏است از انسان سلب توفیق شود، که خود مصیبتی است‏‎ ‎‏جبران ناپذیر.(32)‏

8 / 2 / 61

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

رجوع به فطرت الله

‏و تو ای فرزندم! از جوانی خود استفاده کن و با یاد او ـ جلّ و علا ـ‏‎ ‎‏و محبت به او و رجوع به فطرت الله بزیست و عمر را بگذران و این‏‎ ‎‏یاد محبوب هیچ منافات با فعالیتهای سیاسی و اجتماعی در‏‎ ‎‏خدمت به دین او و بندگان او ندارد بلکه تو را در راه او اعانت‏‎ ‎‏می کند؛ ولی بدانکه خدعه های نفس امّاره و شیطان داخلی و‏‎ ‎‏خارجی زیاد است و چه بسا انسان را با اسم خدا و اسم خدمت به‏‎ ‎‏خلق خدا از خدا باز می دارد و به سوی خود و آمال خود سوق‏‎ ‎‏می دهد.(33)‏

8 / 2 / 61

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

فریب شیطان با انسانها

‏شیطان باطنی با ما پیـران به گونه ای و با شما جوانان به گونه‏‎ ‎‏دیگری خدعه کند. با ما پیران با سلاح یاس از حضور و یاد حاضر‏‎ ‎‏براند که هان از شماها گذشته و شماها اصلاح شدنی نیستید و ایام‏‎ ‎‏جوانی که وقت کشت و درو بود رفت و در ایام ضعف پیری و‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 19
‏کهولت که قدرت اصلاح از دست رفته و ریشۀ هواها و معاصی در‏‎ ‎‏تمام ارکان وجود نفوذ کرده و شاخه دوانده و تو را از لیاقت محضر‏‎ ‎‏او ـ جلّ و علا ـ انداخته و کار از کار گذشته، چه بهتر که این چند‏‎ ‎‏روز آخر عمر از دنیا استفادۀ هرچه بیشتر کنی؛ و گاه با ما پیران نیز‏‎ ‎‏مانند شما جوانان عمل می کند، به شما می گوید شما جوانید و در‏‎ ‎‏این فصل جوانی وقت تمتّع و لذّات است، اکنون مطابق شهوات‏‎ ‎‏خود رفتار کن، ان شاءالله در اواخر عمر راه توبه و باب رحمت‏‎ ‎‏خداوند باز است و خداوند ارحم و الرّاحمین است و هرچه‏‎ ‎‏گناهان بزرگتر و بیشتر باشد پشیمانی و رجوع، به حق در آخر عمر‏‎ ‎‏زیادتر و توجّه به خدای تعالی بیشتر و اتّصال به او ـ جلّ و علا ـ‏‎ ‎‏افزونتر خواهد بود چه بسیار مردم بوده اند که در جوانی بهره های‏‎ ‎‏جوانی را برده و در ایام پیری تتمّه عمر را با عبادت و ذکر و دعا و‏‎ ‎‏زیارت ائمه ـ علیهم السلام ـ و توسّل به شفاعت آنان گذرانده و‏‎ ‎‏سعادتمند از دنیا رفته اند... پسرم! اکنون با تو که جوانی صحبت‏‎ ‎‏می کنم. باید توجه کنی که برای جوانان توبه آسانتر و اصلاح نفس‏‎ ‎‏و تربیت باطن سریعتر می تواند باشد. در پیران هواهای نفسانی و‏‎ ‎‏جاه طلبی و مال دوستی و خودبزرگ بینی بسیار افزونتر از جوانان‏‎ ‎‏است؛ روح جوانان لطیف است و انعطاف پذیر و آنقدر که در پیران‏‎ ‎‏حبّ نفس و حبّ دنیا است، در جوانان نیست جوان می تواند با‏‎ ‎‏آسانی نسبی خود را از شرّ نفس امّاره رها سازد و به معنویات‏‎ ‎‏گرایش پیدا کند. در جلسات موعظه و اخلاق آنقدر که جوانان‏‎ ‎‏تحت تاثیر واقع می شوند، پیران نمی شوند. جوانان متوجّه باشند و‏‎ ‎‏گول وسوسه های نفسانی و شیطانی را نخورند. مرگ به جوانان و‏‎ ‎‏پیران به یک گونه نزدیک است. کدام جوان می تواند اطمینان‏‎ ‎‏حاصل کند که به پیری می رسد و کدام انسان از حوادث دهر‏
کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 20

‏مصون است؟ حوادث روزانه به جوانان نزدیکتر است.‏

‏     پسرم! فرصت را از دست مده و در جوانی خود را اصلاح‏‎ ‎‏کن.(34)‏

8 / 2 / 61

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

حفظ اخوت و صفا

‏خوف آن است که اسلحه در دست شما جوانان عزیز موجب‏‎ ‎‏غرور و سرکشی شود و آن تحول روحانی عظیم که در شما پیدا‏‎ ‎‏شده است از دستتان برود، و شیطان نفس اماره شما را به دام کشد‏‎ ‎‏و با سوء رفتار با برادران خود صدق و صفا رخت بربندد و به جای‏‎ ‎‏آن کدورت و جفا جایگزین شود، و آن روز فاجعه ای است برای‏‎ ‎‏اسلام و مصیبت دردناکی است برای شما و یارانتان. پس این‏‎ ‎‏اخوت و صفا را هر چه بیشتر حفظ نمایید تا همان طور که تاکنون از‏‎ ‎‏پشتیبانی بیدریغ ملت برخوردار بودید از این پس هم برخوردار‏‎ ‎‏باشید. خداوند پشت و پناهتان باد.(35)‏

12 / 1 / 62

*  *  *

‎ ‎

‏ ‏

جوانی فرصت تهذیب نفس

‏از مکاید شیطان این است که انسان را هی توجه می دهد به‏‎ ‎‏اینکه خوب حالا که تو جوان هستی، حالا که تو وقت نشاطت‏‎ ‎‏است، خوب ان شاءالله وقتی پیر شدی، آن وقت جبران می کنی‏‎ ‎‏کارها را؛ و این یک امری است که نخواهد شد. انسان اگر در‏‎ ‎‏جوانی تهذیب کرد خودش را، شده است. اگر بگذارد تا به‏‎ ‎‏پیرمردی برسد، هم قوای خودش ضعیف می شود و هم آن‏‎ ‎‏درختی که در دل انسان شیطان کاشته است قوی می شود، و آن‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 21

‏درخت قوی را نمی شود با یک ارادۀ ضعیف انسان بکند.(36)‏

28 / 4 / 62

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

جدیت در جوانی

‏از حالا که جوان هستید و قوای جوانی محفوظ است جدیت کنید‏‎ ‎‏به اینکه هوای نفس را از نفس خودتان خارج کنید. همۀ گرفتاری ها‏‎ ‎‏روی همین هوای نفس است.(37)‏

28 / 4 / 62

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

نصیحت به جوانان

‏کلمه ای نصیحت آموز با جوانان عزیزی که در جبهه ها و پشت‏‎ ‎‏جبهه ها برای اقامۀ عدل الهی فداکاری می کنند، و عزیزانی که به‏‎ ‎‏نحوی برای هدف الهی آسیب دیده اند، و بازماندگان شهدای‏‎ ‎‏معظّم که در راه قرآن کریم به شهادت، بزرگترین فیض الهی‏‎ ‎‏رسیده اند، و به پدران و مادران و همسران و نزدیکان شهدای‏‎ ‎‏زنده، و به کسانی که در پشت جبهه ها به نحوی کمک به برادران‏‎ ‎‏مدافع خود می کنند. توجه کنید که غرور پیروزیها و شهرتها و‏‎ ‎‏جوانمردیها در قلب شما رخنه نکند، که این مرض نفسانی از‏‎ ‎‏دامهای شیطان است که بندگان خدا را از توجه به او باز می دارد، و‏‎ ‎‏از مکاید نفس امّاره بالسوء است که انسانها را به شرک و عبودیت‏‎ ‎‏بتها، و خصوص مادر بتها، که بت نفس است، می کشاند.(38)‏

31 / 6 / 62

*  *  *

‎ ‎

‏ ‏

حفظ کمالات عهد جوانی

‏ممکن است که یک جوانی خیلی مهذب هم باشد، خیلی هم‏‎ ‎

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 22

‏خوب باشد، لکن بتدریج برسد به اینکه یک وقت ظالم‏‎ ‎‏بشود.(39)‏

15 / 8 / 62

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

پرهیز از غرور جوانی

‏ای عزیزان اسلام و سرمایه های ملت، مجاهده کنید که خودیت را از‏‎ ‎‏سرّ قلب خود بزدایید. و باید بدانید و بدانیم که هر چه هست اوست‏‎ ‎‏و جلوه جمال او. جسم و جان و روح و روان همه از اوست. بکوشید‏‎ ‎‏تا حجاب خودیت را بردارید، و جمال جمیل او جل و علا را ببینید.‏‎ ‎‏آنگاه است که هر مشکلی آسان و هر رنج و زحمتی گوارا؛ و فدا‏‎ ‎‏شدن در راه او اَحلی از عسل، بلکه بالاتر از هر چیز، به گمان آید.‏‎ ‎‏مبادا غرور شجاعت و جوانی و پیروزی در دل شما راه یابد، که با‏‎ ‎‏آمدن آن، همه چیز فرو ریزد و طاق و رواق آمال درهم شکند.‏‏(40)‏

22 / 11 / 62

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

قرب جوانان به ملکوت

‏خداوند متعال پس از قَسَم عظیم می فرماید: ‏اِنَّهُ لَقُرآنٌ کَریمٌ فی کِتابٍ‎ ‎مَکنُونٍ لا یَمَسُّهُ اِلاّ المُطَهَّرُونَ‎[9]‎‏ و سر حلقۀ آنها آنان هستند که آیۀ تطهیر‏‎ ‎‏در شانشان نازل گردیده. تو نیز مایوس نباش، که یاس از اقفال‏‎ ‎‏بزرگ است، به قدر میسور در رفع حُجُب و شکستن اقفال برای‏‎ ‎‏رسیدن به آب زلال و سرچشمۀ نور کوشش کن. تا جوانی در‏‎ ‎‏دست تو است کوشش کن در عمل و در تهذیب قلب و در شکستن‏‎ ‎‏اقفال و رفع حُجُب، که هزاران جوان که به افق ملکوت نزدیکترند‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 23

‏موفق می شوند و یک پیر موفق نمی شود. قید و بندها و اقفال‏‎ ‎‏شیطانی اگر در جوانی غفلت از آنها شود، هر روز که از عمر‏‎ ‎‏بگذرد ریشه دارتر و قویتر شوند.‏

‏ ‏

‏درختی که اکنون گرفتست پای‏

‎ ‎‏به نیروی شخصی برآید ز جای‏

‏گرش همچنان روزگاری هِلی‏

‎ ‎‏به گردونش از بیخ بر نَگسلی‏‎[10]‎

‏ ‏

‏    ‏‏از مکاید بزرگ شیطان و نفسِ خطرناکتر از آن، آن است که به‏‎ ‎‏انسان وعدۀ اصلاح در آخر عمر و زمان پیری می دهد و تهذیب و‏‎ ‎‏توبۀ إلی الله را به تعویق می اندازد برای زمانی که درخت فساد و‏‎ ‎‏شجرۀ زقّوم قوی شده و اراده و قیام به تهذیب، ضعیف، بلکه مرده‏‎ ‎‏است.(41)‏

5 / 3 / 63

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

جوانان جلوه الهی

‏به تو‏‎[11]‎‏ و سایر جوانها که طالب معرفتند وصیت می کنم که شما و‏‎ ‎‏همۀ موجودات جلوۀ اویند و ظهور اویند، کوشش و مجاهدت‏‎ ‎‏کنید تا بارقه ای از آن را بیابید و در آن محو شوید و از نیستی به‏‎ ‎‏هستی مطلق رسید.(42)‏

5 / 3 / 63

*  *  *

‏ ‏

دوری جوانان از دنیا

‏نامه ای است از پدری پیر فرسوده، که عمر خود را به مشتی الفاظ‏‎ ‎

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 24

‏و مفاهیم به پایان رسانده، و زندگی خویش را در لاک خویشتن تباه‏‎ ‎‏نموده، و اکنون نفس های آخرین را با تاسف از گذشتۀ خود‏‎ ‎‏می کشد، به فرزند جوانی که فرصت دارد تا چون عبادالله صالحین‏‎ ‎‏در فکر رهانیدن خود از تعلق به دنیا که دام ابلیس پلید است،‏‎ ‎‏باشد.‏

‏ ‏

‏ ‏

‏     ‏‏... پسرم! از من گذشته ‏یَشِیبُ بنُ آدم وَ یَشُبُّ فِیهِ خَصلَتان: الحِرصُ وَ‎ ‎طُولُ الامَلِ.‎[12]‎‏ لکن تو نعمت جوانی داری و قدرت اراده، امید است‏‎ ‎‏بتوانی راهیِ طریق صالحان باشی. آنچه گفتم بدان معنی نیست که‏‎ ‎‏خود را از خدمت به جامعه کنارکشی و گوشه گیر و کَلِّ بر خلق الله ‏‎ ‎‏باشی که این از صفات جاهلان مُتنسِّک است یا درویشان دکان دار.‏

‏     ... پسرم! هیچ گاه دنبال تحصیل دنیا، اگرچه حلال او باشد،‏‎ ‎‏مباش که حبّ دنیا، گرچه حلالش باشد، راس همه خطایا است؛‏‎ ‎‏چه خود حجاب بزرگ است و انسان را ناچار به دنیای حرام‏‎ ‎‏می کشد. تو جوانی و با قدرت جوانی که حق داده است می توانی‏‎ ‎‏اولین قدم انحراف را قطع کنی و نگذاری به قدم های دیگر کشیده‏‎ ‎‏شوی که هر قدمی، قدم هایی در پی دارد و هر گناهی ـ گرچه‏‎ ‎‏کوچک ـ به گناهان بزرگ و بزرگتر انسان را می کشد، به طوری که‏‎ ‎‏گناهان بسیار بزرگ در نظر انسان ناچیز آید بلکه گاهی اشخاص به‏‎ ‎‏ارتکاب بعض کبائر به یکدیگر فخر می کنند و گاهی به واسطۀ‏‎ ‎‏شدت ظلمات و حجاب های دنیوی، مُنکَر به نظر معروف، و‏‎ ‎‏معروف مُنکَر می گردد.(43)‏

26 / 4 / 63

‏ ‏


کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 25

تحریک جوانان برای خدمت

‏هرچه می توانید مردم و جوانان را تهذیب کنید و متوجه سازید که‏‎ ‎‏وقتی برای اسلام کار می کنیم باید به طور مهذب باشد که اگر‏‎ ‎‏خدای نخواسته، کارها با خودخواهی و غرور همراه شد، مبدا‏‎ ‎‏شکست انسان است. باید اتکال به خدا باشد و خدمت برای خدا؛‏‎ ‎‏خدمتی که در هر جا انجام شد عبادت باشد.(44)‏

25 / 1 / 64

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

استفاده از قدرت جوانی

‏وصیتی است از پدری پیر که عمری را با بطالت و جهالت گذرانده،‏‎ ‎‏و اکنون به سوی سرای جاوید می رود با دست خالی از حسنات و‏‎ ‎‏نامه ای سیاه از سیّئات، با امید به مغفرت الله ـ و رجاء به عفوالله ‏‎ ‎‏است ـ به فرزندی جوان که در کشاکش با مشکلات دهر، و مختار‏‎ ‎‏در انتخاب صراط مستقیم الهی ـ که خداوند به لطف بی کران خود‏‎ ‎‏هدایتش فرماید ـ یا خدای ناخواسته انتخاب راه دیگر ـ که خداوند‏‎ ‎‏به رحمت خود از لغزشها محفوظش فرماید.‏

‏     ...عزیزم! از جوانی به اندازه ای که باقی است استفاده کن که در‏‎ ‎‏پیری همه چیز از دست می رود، حتی توجه به آخرت و خدای‏‎ ‎‏تعالی. از مکاید بزرگ شیطان و نفس اماره آن است که جوانان را‏‎ ‎‏وعدۀ صلاح و اصلاح در زمان پیری می دهد تا جوانی با غفلت از‏‎ ‎‏دست برود، و به پیران وعدۀ طول عمر می دهد. و تا لحظۀ آخر با‏‎ ‎‏وعده های پوچ انسان را از ذکر خدا و اخلاص برای او باز می دارد‏‎ ‎‏تا مرگ برسد، و در آن حال ایمان را اگر تا آن وقت نگرفته باشد،‏‎ ‎‏می گیرد.‏

‏     پس در جوانی که قدرت بیشتر داری به مجاهدت برخیز، و از‏‎ ‎‏غیر دوست ـ جلّ وعلا ـ بگریز، و پیوند خود را هر چه بیشتر ـ اگر‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 26

‏پیوندی داری ـ محکم تر کن؛ و اگر خدای نخواسته نداری،‏‎ ‎‏تحصیل کن و در تقویتش همّت گمار، که هیچ موجودی جز او ـ‏‎ ‎‏جلّ و علا ـ سزاوار پیوند نیست. و پیوند با اولیای او اگر برای پیوند‏‎ ‎‏به او نباشد، حیلۀ شیطانی است که از هر طریق سدّ راه حق کند.‏‎ ‎‏هیچ گاه به خود و عمل خود به چشم رضا منگر که اولیای خُلّص‏‎ ‎‏چنین بودند و خود را لاشیء می دیدند؛ و گاهی حسنات خود را از‏‎ ‎‏سیّئات می شمردند.(45)‏

27 / 8 / 65

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

تاسف از گذشت ایام جوانی

‏بدان که یک روزی خواهی بر جوانی که به همین سرگرمی ها یا‏‎ ‎‏بالاتر از آن از دستت رفت همچون من عقب مانده از قافلۀ عُشاق‏‎ ‎‏دوست، خُدای نخواسته بار سنگین تاسّف را به دوش می کشی.‏‎ ‎‏پس از این پیر بینوا بشنو که این بار را به دوش دارد و زیر آن خم‏‎ ‎‏شده است، به این اصطلاحات که دام بزرگ ابلیس است بسنده‏‎ ‎‏مکن و در جستجوی او ـ جلّ و علا ـ باش، جوانی ها و عیش و‏‎ ‎‏نوش های آن بسیار زودگذر است که من خود همۀ مراحلش را طی‏‎ ‎‏کردم و اکنون با عذاب جهنّمی آن دست به گریبانم و شیطان درونی‏‎ ‎‏دست از جانم بر نمی دارد تا ـ پناه به خدای تعالی ـ آخر ضربه را‏‎ ‎‏بزند. ولی یاس از رحمت واسعۀ خداوند خود از کبائر عظیم‏‎ ‎‏است، و خدا نکند که معصیت کاری، مُبتلای به آن شود.(46)‏

آذر / 1365

*  *  *

‎ ‎

‏ ‏

غنیمت شمردن جوانی

‏پسرم! تا نعمت جوانی را از دست ندادی فکر اصلاح خود باش که‏‎ ‎

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 27

‏در پیری همه چیز را از دست می دهی، یکی از مکاید شیطان که‏‎ ‎‏شاید بزرگ ترین آن باشد که پدرت بدان گرفتار بوده و هست ـ مگر‏‎ ‎‏رحمت حق تعالی دستگیر او باشد ـ استدراج است. در عهد‏‎ ‎‏نوجوانی شیطان باطن که بزرگ ترین دشمنان اوست او را از فکر‏‎ ‎‏اصلاح خود باز می دارد و امید می دهد که وقت زیاد است، اکنون‏‎ ‎‏فصل برخورداری از جوانی است و هر آن و هر ساعت و هر روز‏‎ ‎‏که بر انسان می گذرد درجه درجه او را با وعده های پوچ از این فکر‏‎ ‎‏باز می دارد تا ایام جوانی را از او بگیرد. و آنگاه که جوانی رو به‏‎ ‎‏اتمام است، او را به امید اصلاح در پیری سرخوش می کند و در‏‎ ‎‏ایام پیری نیز این وسوسۀ شیطانی از او دست نکشد و وعدۀ توبه‏‎ ‎‏در آخر عمر می دهد و در آخر عمر و شهود موت، حق تعالی را در‏‎ ‎‏نظر او مبغوض ترین موجود جلوه می دهد که محبوب او که دنیا‏‎ ‎‏است از دستش گرفته است. این حال اشخاصی است که نور‏‎ ‎‏فطرت در آنها بکلی خاموش نشده است و اشخاصی هستند که‏‎ ‎‏غرقاب دنیا آنها را از فکر اصلاح، به دور نگهداشته و غرور دنیا‏‎ ‎‏سرتاپای آنان را فرا گرفته است.(47)‏

28 / 9 / 66

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

نبودن اقبال به دنیا در جوان

‏اینهمه مراکزی که اینها درست کردند برای فحشا، برای‏‎ ‎‏خوشگذرانی، این همین طوری حاصل شده. اینقدر تبلیغاتی که‏‎ ‎‏برای این کار کردند، مجلاتشان، هم سمعی و هم بصری در این‏‎ ‎‏خدمت بود. رادیو تلویزیونشان، هم سمعی و هم بصری، مشغول‏‎ ‎‏این کار بود که این جوانها را از توی بازار، از توی بیابان که دارند‏‎ ‎‏خدمت می کنند، از توی ادارات برای خدمت بکشانند به آن مراکز‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 28
‏فساد. دانشگاهی را بکنند یک موجود فاسد. اداری را بکنند یک‏‎ ‎‏موجود فاسد. اگر انسان چند دفعه رفت در این سینماهایی که بود‏‎ ‎‏و در این مراکز فحشا، زود عادی می شود به این امور. وقتی یک‏‎ ‎‏جوانی چند دفعه رفت در فلان مرکزی که مرکز فساد است دیگر‏‎ ‎‏نمی تواند نرود، می رود. جوانهای ما را که باید میدان رزم را اداره‏‎ ‎‏کنند این را بردند به اینجاهایی که موارد بَزم بود. اینها هم خیال‏‎ ‎‏کردند که اینها می خواهند که اینها عیش کنند و نوش کنند و امثال‏‎ ‎‏ذلک. مسئله این نبود، مسئله این بود که شما را از آن قوۀ فعاله که‏‎ ‎‏خدا برای شما ایجاد کرده است در مغز شما، در بدن شما، از این‏‎ ‎‏تهی کنند و یک موجود عیاشی که غیر از اینکه برود آن موارد و‏‎ ‎‏بنشیند و بگوید، بخندد و مشروب بخورد و چه بکند، غیر از این‏‎ ‎‏نباشد. نبادا یک وقت در فکر این بیفتد که نفت را از ما بگیرد. اینها‏‎ ‎‏همه نقشه است که ذخایر ما را ببرند. نفت تنها هم نیست، ایران‏‎ ‎‏ذخایر خیلی دارد. آنها هم اطلاع دارند از آن. کی می تواند جلو‏‎ ‎‏بگیرد از اینها؟ نسل جوان می تواند. نسل جوان است که می تواند‏‎ ‎‏جلو این فسادها را بگیرد. جلو این حمله ها را بگیرد. اینها این نسل‏‎ ‎‏جوان را می خواهند مبتلا کنند یا به مواد مخدره یا به آن عیش و‏‎ ‎‏نوش که آن هم همان مواد مخدره است. مغز آنها را تهی کنند از آن‏‎ ‎‏چیزی که می تواند عمل بکند. مُهمَلش بار بیاورند که دنیا را اگر آب‏‎ ‎‏ببرد این آدم را خواب می برد. اگر دنیا به هم بخورد این آدمی که‏‎ ‎‏عادت کرد برود در آن مرکز و با فلان آدم غیر عادی چه بشود این‏‎ ‎‏دنبال او هست. چکار دارد که مملکتش را دارند می برند. جهنم که‏‎ ‎‏می برند! اینطور بار می آورند ما را که همچه بیتفاوت، جوانهای ما‏‎ ‎‏را بیتفاوت بار می آورند که هر کاری بشود به من چه ربط دارد! ‏

‏     جوانی که باید اگر یک جا یک صحبتی شد که می خواهد به‏

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 29
‏حیثیت کشورش، به حیثیت ملتش، به حیثیت اسلامی بر بخورد‏‎ ‎‏باید پا شود برود سراغ آن کار، همچنانش بکنند که از پای این منقل‏‎ ‎‏نتواند حرکت کند. و از پای آن پیاله هم نتواند حرکت کند. اینها آقا،‏‎ ‎‏نقشه است. اینها قضیه ای نیست که همین جوری شده است و ما‏‎ ‎‏خیال کنیم که خوب جوانها جوان اند و فلان. شما دیدید که در این‏‎ ‎‏قضیه، این جوانها از همان مراکز برای اینکه خدا خواسته بود و‏‎ ‎‏ملت قیام کرد، از آنجاها کشیده شدند به این طرف. حالا هم باید‏‎ ‎‏فکر بکنند که ما باز در جنگ هستیم. در جنگ سیاسی هستیم. در‏‎ ‎‏جنگ اقتصادی هستیم. محتمل است جنگ نظامی پیش بیاید.‏‎ ‎‏جوانهای ما باید از این مراکز گریز پیدا بکنند. برای خاطر اسلام،‏‎ ‎‏برای خاطر ملت، برای خاطر کشور، برای خاطر حیثیت خودشان،‏‎ ‎‏برای نوامیس خودشان، باید اینها از آن مراکز بیایند در این‏‎ ‎‏مرکزهای صحیح. در تربیتهای صحیح.(48)‏

5

کتابجوانان از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 30

  • )) آیت الله میرزا محمدعلی شاه آبادی (1292ـ 1369 ه . ق) فقیه، اصولی، عارف و فیلسوف برجسته قرن چهاردهم هجری که حضرت امام در درس عرفان و اخلاق ایشان حاضر می شدند و از ایشان با احترام بسیار یاد می کردند. از آثار اوست: شذرات المعارف الانسان و الفطره و القرآن و العترة.
  • )) پیامبر اسلام فرمود: «یهرم بن آدم و یبقی معه اثنتان: الحرص و الامل؛ فرزند آدم پیر می شود و دو چیز با او می ماند: حرص و آرزو»؛ خصال؛ ج 1، ص 73.
  • )) «عن ابی عبدالله (ع) قال: من قرا القران و هو شاب مومن اختلط القرآن بلحمه و دمه»؛ اصول کافی؛ ج 4، ص 405 .
  • )) «منشا همه گناهان دنیادوستی است»؛ اصول کافی؛ ج 2، ص 131 ـ 315.
  • )) امام باقر (ع) فرمود: «ما ذئبانِ ضاریانِ فی غَنَمٍ لیسَ لها راعٍ، هذا فی اَوَّلِها و هذا فی آخِرِها مااسرع فیها من حب المال و الشرف فی دین المومن؛ دو گرگ درندۀ خونخوار درگلۀ بی شبان که یکی از جلو و دیگری در عقب آن بیفتد دیرتر گله را از بین می برند تا حب مال و جاه که دین مومن را از میان می برد.»؛ اصول کافی؛ ج 2، ص 315.
  • )) در روایتی از امام باقر(ع) آمده است که: «ما من عبد الاّ و فی قلبه نکتة بیضاء فاذا... قلاّ بل ران علی قلوبهم ما کانوا یکسبون؛ هر بنده ای در دلش نقطه سفیدی است، که چون مرتکب گناه گردد خال سیاهی در آن پیدا شود، سپس اگر توبه کند آن سیاهی از بین می رود لکن اگر به گناه ادامه دهد، آن سیاهی افزایش یابد تا روی سفیدی را بپوشاند و چون سفیدی پوشیده شود، دیگر صاحب آن دل هرگز به خیر نگراید.» و این سخن خداوند عزوجل است که می فرماید: «نه چنین است، بلکه آنچه مرتکب شدند بر دلشان زنگاری است»؛ سوره مطففین / 114؛ بحارالانوار؛ ج 73، ص 332.
  • )) پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: «المستمع احد المغتابین؛ شنونده غیبت یکی از غیبت کنندگان است»؛ مهجة البیضاء؛ ج 5، ص 260.
  • )) مراد، مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی بوده است.
  • )) «آن (چه بر تو خواندیم) قرآنی است گرامی، در کتابی پوشیده(از خلق)، که جز پاکان بدان دست نزند.»؛ (واقعه / 77ـ79.)
  • )) گلستان سعدی؛ باب اول، حکایت چهارم.
  • )) مراد، خانم دکتر فاطمه طباطبایی (عروس حضرت امام) بوده اند.
  • )) «فرزند آدم پیر می شود و همزمان دو خصلت در او جوان می شود: حرص و آرزوپروری»؛ الوافی؛ ج 13، ص 890.