فصل دوم: عوامل موثر بر تعلیم و تربیت

ورزش و مکانهای ورزشی

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

عقل سالم در بدن سالم 

‏     ‏‏عقل سالم در بدن سالم است. ورزش همان طور که بدن را‏‎ ‎‏تربیت می کند و سالم می کند، عقل را هم سالم می کند و اگر عقل‏‎ ‎‏سالم شد، تهذیب نفس هم دنبال او باید باشد. شما همان طور که‏‎ ‎‏ورزش می کنید و اعصاب خودتان را قوی می کنید، و ان شاءالله ‏‎ ‎‏برای مملکت و آتیۀ مملکت مفید واقع خواهید شد، لازم است که‏‎ ‎‏همۀ ابعاد وجودی خودتان را تحت تربیت ورزشی درآورید.(546)‏

23 / 2 / 58 

*  *  *

‏ ‏


کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 314

ورزش برای تقویت روح 

‏     ‏‏من وقتی که شما جوانها را می بینم، ماشاءالله جوانهای برومند‏‎ ‎‏و پهلوان، خیلی خوشم می آید و افتخار می کنم به اینکه این جوانها‏‎ ‎‏علاوه بر برومندی بدنی، توجه به دیانت و اسلام دارند و همان‏‎ ‎‏طوری که ورزش کردند برای تقویت بدن، ان شاءالله ورزش برای‏‎ ‎‏تقویت روح هم کرده اند و می کنند. وقتی این دو تا قوه با هم شد ـ‏‎ ‎‏قوۀ جسمانی و قوۀ روحانی ـ این ارزش خیلی پیدا می کند. قوۀ‏‎ ‎‏جسمانی برای خدمت و قوۀ روحانی هم برای هدایت. با قوۀ‏‎ ‎‏روحانی انسان هدایت کند خودش را و با قوۀ جسمانی خدمت‏‎ ‎‏کند. این دو قوه وقتی که مجتمع شد، یک انسان ـ به تمام معنا ـ‏‎ ‎‏انسان می شود.(547)‏

8 / 3 / 58 

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

مردانگی و محبت در ورزشکاران 

‏     ‏‏من امیدوارم که خداوند به همۀ شما توفیق عنایت کند، و‏‎ ‎‏اختلاف که ریشۀ همۀ مفاسد است کنار گذاشته بشود. همه با هم‏‎ ‎‏برادر، همه با هم برابر و دوست. در بین شما آن چیزی که از همه‏‎ ‎‏بیشتر به چشم می خورد محبتی است که در شماهاست. شماها‏‎ ‎‏اهل محبت هستید و محبت اقتضا می کند که اختلاف در کار‏‎ ‎‏نباشد. دو نفر که هم را دوست دارند با هم اختلاف نمی کنند، و‏‎ ‎‏شماها بینتان محبت رایج است و مردانگی. و امیدوارم که این‏‎ ‎‏صفت بزرگی ـ که هر دو آن صفت از طرف خداوند تبارک و تعالی‏‎ ‎‏است ـ این اسباب این باشد که اختلاف در کار نباشد. همه با هم،‏‎ ‎‏همه مان با هم.(548)‏

8 / 3 / 58 

*  *  *


کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 315

پشتوانۀ یک ملت 

‏     ‏‏مملکت ما همان طوری که به علما و دانشمندان احتیاج دارد به‏‎ ‎‏این قدرت شما هم احتیاج دارد. این قدرت وقتی با ایمان باشد،‏‎ ‎‏وقتی که زورخانه با قرآن باشد، با ایمان باشد، پشتوانۀ یک ملت‏‎ ‎‏است. وقتی قهرمانها، قهرمانهای اسلامی باشند، پشتوانۀ یک ملت‏‎ ‎‏هستند؛ بازوی یک ملت هستند. آنها می خواستند قهرمان باشد،‏‎ ‎‏لکن قهرمان «آریامهری» باشد! آن پشتوانۀ ملت نمی توانست‏‎ ‎‏باشد. آنها همه چیز را می خواستند برای خودشان، و ما و شما‏‎ ‎‏همه چیز را می خواهیم برای خدا، برای اسلام. آنکه پشتوانۀ ملت‏‎ ‎‏است، پشتوانۀ اسلام است، آن، مردهای با ایمان هستند.‏‎ ‎‏ورزشکار با ایمان، روحانی با ایمان، دانشگاهی با ایمان، بازاری با‏‎ ‎‏ایمان، دهقان و کشاورز و کارگر با ایمان، اینها می توانند پشتوانۀ‏‎ ‎‏یک ملت باشند؛ و نگذارند دستهای خائنانۀ کسانی که می خواهند‏‎ ‎‏همه چیز ما را ببرند، قدرت مادی ما، قدرت معنوی ما را از بین‏‎ ‎‏ببرند، اینهایند که نمی گذارند. ایمانتان را تقویت کنید، به اسلام پناه‏‎ ‎‏ببرید؛ همه مان به اسلام پناه ببریم. همه جا یاد خدا باشیم. من‏‎ ‎‏می دانم که ورزشکارها در گودهای زورخانه یاد خدا هستند، یاد‏‎ ‎‏امیرالمومنین هستند. تقویت کنید این یاد خدا را. تقویت کنید این‏‎ ‎‏یاد مولا را و همه با قدرت، همه با ایمان، ان شاءالله به پیش‏‎ ‎‏بروید.(549)‏

9 / 3 / 58 

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

رمز سرعت قبول معنویات 

‏     ‏‏آنها که جنبۀ ورزشکاری و مادی را دارند، آنها جوانهایی‏‎ ‎‏هستند که قوای جسمی شان به خاطر همین ورزش نشاط و آمادگی‏‎ ‎‏پیدا می کند؛ آن وقت روح آنها معنویات و ایمان را زودتر قبول‏

کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 316

‏می کند.(550)‏

30 / 3 / 58 

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

تقدم اخلاق در پهلوانها 

‏     ‏‏امیدوارم که پهلوانهای عزیز ما همه جا سربلند باشند، و همه‏‎ ‎‏جا با یک روح انسانی، یک روح اسلامی، یک نفس مهذب عمل‏‎ ‎‏کنند که هر جا بروند علاوه بر اینکه در پهلوانی مقدم بر دیگران‏‎ ‎‏بشوند در اخلاق و در آداب و در انسانیت مقدم بر همه‏‎ ‎‏باشند.(551)‏

20 / 10 / 58 

*  *  *

‏ ‏

‏ ‏

پیروزی در چهره های بشّاش و شاد 

‏     ‏‏این چهره های شما و آن حال بشاشتی که در چهره های شما‏‎ ‎‏دیده می شود، این خودش پیروزی است و من امیدوارم که شماها‏‎ ‎‏انقلاب ایران را عملاً، صادر کنید به کشورهای دیگری که می روید‏‎ ‎‏و امیدوارم که در جهان شما پیروز باشید. و مهم این است که در‏‎ ‎‏کنار این پیروزیها همان طور که توجه داشتید و دارید ـ ان شاءالله ـ‏‎ ‎‏پیروزی بر نفس خودتان هم داشته باشید. پهلوانها از سابقِ ایام،‏‎ ‎‏اینها که در زورخانه ها آن وقت ‏‏[‏‏ورزش‏‎ ‎‏]‏‏می کردند، توجه خاصی‏‎ ‎‏به اسلام داشتند، مخصوصاً، در صحبتهاشان، در کارهاشان همه با‏‎ ‎‏ذکر خدا و ذکر امیرالمومنین ـ سلام الله علیه ـ توام بود و این در‏‎ ‎‏روحیه هایشان تاثیر داشت. این ذکرها در روحیه ها تاثیر دارد و شما‏‎ ‎‏با اخلاق خوش خودتان و با رفتار خودتان و با کردار خودتان،‏‎ ‎‏ان شاءالله که این وجهۀ اسلامی جمهوری اسلامی را صادر کنید به‏‎ ‎‏خارج. وقتی که شما پهلوانهای عزیز و شما قهرمانان در خارج از‏

کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 317

‏کشور رفتید و پیروزی چشمگیر به دست آوردید و دیدند مردم که‏‎ ‎‏شما وضع روحیتان هم یک وضع خاصی است، با دیگران فرق‏‎ ‎‏دارد، اعمالتان هم با دیگران فرق دارد، این موجب این می شود که‏‎ ‎‏اینهمه بوقهایی که بر ضد اسلام و مسلمین و بر ضد ملت ما هست‏‎ ‎‏اینها خنثی بشود.(552)‏‎[1]‎

21 / 9 / 60 

*  *  *

‎ ‎

کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 318

  • علاوه بر موارد مذکور برای اطلاع بیشتر در این مبحث رجوع کنید به:1. صحیفه امام؛ ج 10، ص 251ـ252 . 3. همان؛ ص 455ـ457 . 2. همان؛ ج 16، ص 80ـ81 . 4. همان؛ ج 18، ص 151 .