ابزار آگاهی
امید است طبقه جوان که به سردیها و سستیهای ایام پیری نرسیده اند با هر وسیله ای که بتوانند ملتها را بیدار کنند؛ با شعر، نثر، خطابه، کتاب و آنچه موجب آگاهی جامعه است؛ حتی در اجتماعات خصوصی از این وظیفه غفلت نکنند، باشد که مردی یا
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 322
مردانی بلند همت و غیرتمند پیدا شوند و به این اوضاع نکبت بار خاتمه دهند.(561)
28 / 8 / 48
* * *
موافقت اسلام با سینما
ما با سینماهایی که برنامه های آنها فاسد کنندۀ اخلاق جوانان و مخرب فرهنگ اسلامی باشد مخالفیم. اما با برنامه هایی که تربیت کننده و به نفع رشد سالم اخلاقی و علمی جامعه باشد موافق هستیم.(562)
10 / 8 / 57
* * *
ممنوعیت فیلمهای منحرف
فیلمهای منحرف کننده از اخلاق متعالی انسانی، ممنوع است.(563)
18 / 8 / 57
* * *
دانشگاه عمومی
این دستگاهها. تمام مطبوعات [هم] اینطور است منتها اهمیت تلویزیون بیشتر از همه است، اهمیت رادیو ـ تلویزیون بیشتر از همه است. این دستگاهها دستگاههای تربیتی است؛ باید تمام اقشار ملت با این دستگاهها تربیت بشوند؛ یک دانشگاه عمومی است. دانشگاهها دانشگاههای موضعی است، این یک دانشگاه عمومی است یعنی دانشگاهی است که در تمام سطح کشور گسترده است. باید از آن، عملِ دانشگاه را، به آن اندازه ای که می شود، استفاده کرد. باید این دستگاه دستگاهی باشد که بعد از
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 323
چند سال تمام قشر ملت را روشن کند، تمام را مبارز بار بیاورد، تمام را متفکر بار بیاورد، تمام اینها را مستقل بار بیاورد، آزادمنش بار بیاورد، از غربزدگی بیرون کند؛ استقلال به مردم بدهد. این از همۀ چیزهایی که در این دستگاهها هست مهمتر است؛ و این وظیفه دارد که با مردم حکمِ معلم و شاگرد داشته باشد. اشخاص نویسنده، اشخاص گوینده، اشخاص فهیم، اشخاص مطلع در اینجا صحبت بکنند. فرصت به آنها بدهند که در اینجا صحبت بکنند. زیادند اشخاص که پیشنهاد این معانی را می کنند؛ به اینها باید فرصت بدهند و آنها صحبت بکنند. به جای آن چیزهایی که به درد ملت نمی خورد یا مضر به حال ملت است، یک چیزهای مفید را به مردم بدهند و یک غذای مفیدی به مردم بدهند؛ مردم را تغذیه کنند به غذاهای صحیح سالم. و من امیدوارم که این دستگاه هم همان طوری که وعده کردند که بتدریج درست بشود، قدم را یک خرده بلندتر بردارند و زودتر ان شاءالله تصفیه بشود و تعدیل بشود.(564)
29 / 12 / 57
* * *
رادیو و تلویزیون، دستگاه آموزشی
شما باید بدانید که این دستگاههایی که الآن اسم بردید و بعض از شما یا [همۀ ]شما مشغول او هستید، اینها دستگاههای آموزشی باید باشد. در زمان طاغوت همۀ این دستگاهها دستگاههایی بود که جوانهای ما را خواب می کرد، ملت ما را به بیهوده روشی تبلیغ می کرد، همه را می خواست از سرنوشت خودشان غافل کند. در صورتی که سینما برای این مقاصد شومی که اینها در این مدت طولانی طرح ریزی کردند نبوده؛ اینها
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 324
چیزهایی است که آموزشی است. رادیو و تلویزیون یک دستگاه آموزشی است، سینما یک دستگاه آموزشی است. باید دستگاهها را به طور مسالمت، به طور صحیح، به طور سلیم اداره کرد.(565)
5 / 1 / 58
* * *
وظیفه مطبوعات
مطبوعات باید مثل معلمینی باشند که مملکت را و جوانان را تربیت می کنند، و آرمان ملت را منعکس می کنند.(566)
26 / 2 / 58
* * *
نقش مربیگری رسانه ها
در هر صورت، تمام رسانه ها مربی یک کشور هستند؛ باید تربیت کنند کشور را، افراد یک کشور را؛ و باید خدمت کنند به ملت.(567)
25 / 2 / 58
* * *
مجله برای ساختن انسان متفکر
مجله باید در خدمت کشور باشد. خدمت به کشور این است که تربیت کند؛ جوان تربیت کند، انسان درست کند؛ انسان برومند درست کند، انسان متفکر درست کند؛ تا برای مملکت مفید باشد.(568)
16 / 4 / 58
* * *
بالاترین خدمت رسانه ها
آنکه از همۀ خدمتها بالاتر است این است که نیروی انسانی ما
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 325
را رشد بدهد و این به عهدۀ مطبوعات است؛ مجله هاست؛ رادیو تلویزیون است؛ سینماهاست؛ تئاترهاست. اینها می توانند نیروی انسانی ما را تقویت کنند، و تربیت صحیح بکنند و خدمتشان ارزشمند باشد.(569)
16 / 4 / 58
* * *
هدف نمایش
ما اگر این جوانهایمان را و این بچه هایمان را، حتی آنی که برای بچه ها نمایش داده می شود، باید یک جوری باشد که این بچه از اول یک طوری بار بیاید که مستقل باشد در فکر. مستقیم باشد و متعهد بار بیاید.(570)
18 / 9 / 58
* * *
اهمیت رادیو و تلویزیون
من کراراً به آقایانی که از رادیو ـ تلویزیون اینجا آمده اند تذکر دادم که این دستگاهی که شماها اداره می کنید؛ حساسترین دستگاهی است که در این کشور است. سایر رسانه ها از قبیل مطبوعات و اینها موثرند، لکن در یک قشر خاصی. اولاً، تیراژشان آن قدر زیاد نیست که به همۀ کشور و به همۀ افراد برسد. و ثانیاً، بسیاری از افراد کشور ما هستند که سواد ندارند تا بتوانند استفاده کنند. لکن و از آن طرف، تا آمده است که روزنامه ها به دست اشخاصی که دور هستند برسد، باز دو سه روزی، یک دو روزی، طول می کشد. اما رادیو یک دستگاهی است که همۀ قشرهای ملت و همۀ افراد ـ چه باسواد و چه بیسواد ـ از آن استفاده می کنند.
و رادیو ـ تلویزیون علاوه بر اینکه جهت سمعی دارد ـ استفادۀ
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 326
سمعی ـ یک استفادۀ بصری هم دارد. و الآن هم وضع طوری است که در همۀ دهاتِ کشور ما، بلکه شاید سایر کشورها هم در دهات کوچکش هم، این رادیو و تلویزیون هست. مثل سابق نیست که منحصر باشد به یک دسته ای. اشخاصی هم که مثلاً ضعیف هستند از حیث مادیات مع ذلک کوشش می کنند که خرج خودشان را کاهش بدهند و یک رادیو بخرند؛ و شاید بسیارشان هم تلویزیون هم داشته باشند. و شما هر حرفی را که منعکس کنید در رادیو همان آن، به همۀ کشور و به همۀ جاهایی که موج رادیو می رسد همان آن می رسد. و اگر این دستگاه یک دستگاه صحیح باشد این می تواند یک خدمت بسیار بزرگی، بالاتر از همۀ خدمتها به مملکت بکند.(571)
29 / 7 / 58
* * *
آموزندگی یک فیلم
من غالباً فیلمهایی که خود ایرانیها درست می کنند به نظرم بهتر از دیگران است. مثلاً فیلم «گاو» آموزنده بود. اما حالا این فیلمها باید حتماً از امریکا و یا از اروپا بیاید با یک بی بندوباری، تا روشنفکران غربزده شاد شوند. فیلمهایی که از خارج به ایران می آید اکثراً استعماری است. لذا فیلمهای خارجی استعماری را حذف کنید مگر صددرصد صحیح باشد.(572)
23 / 2 / 59
* * *
رعایت مصلحت کشور در برنامه ها
باید رادیو ـ تلویزیون مربی جوانهای ما، مربی مردم کشور باشد، نه اینکه مطالبی در او گفته شود که مخالف با وضعیت کشور
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 327
است، مخالف با مصلحت کشور است.(573)
31 / 2 / 59
* * *
رسانه ها و ارشاد مردم
تلویزیون باید ارشاد بکند رادیو باید ارشاد بکند. روزنامه ها باید ارشاد بکنند.
روزنامه ها نباید یک چیزهایی را که موجب تهییج مردم است و موجب انحراف مردم است در آنجا بنویسند. رادیو نباید این کار را بکند. باید ارشاد بکند.(574)
7 / 4 / 59
* * *
ریشه کن کردن فساد با برهان
باید مردم را به این راه دعوت کرده؛ و منحرفین را به راه راست هدایت کرد. باید فساد آنها را به طور سالم با برهان از بین برد، نه با جنگ و جدال. نشریه، بسیار خوب است و در صورتی که محتوای آن محتوای آموزنده باشد و دست اندر کاران آن متعهد باشند، این نشریه راس همۀ امور می شود. انسان اگر انصاف داشته باشد، باید به خاطر مردمی که قلمها را برای اینها آزاد گذاشته اند، از قلم و قدمش استفاده کند. و دیانت هم اقتضای همین را می کند. ما باید نشریاتمان مفید باشد و اخلاق جامعه را اصلاح کنیم.(575)
10 / 3 / 60
* * *
تاثیر فرم مجله در خواننده
آنچه که بیش از همه در فرهنگ مردم تاثیر می گذارد، مجله وفرهنگ مجله است، برای اینکه مجله ونحوه ارائه آن خیلی تاثیر
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 328
دارد، این حتی خودش اگر مجله را هم نخواند، ورق زدن مجله، این خودش در روحیه اش تاثیر می کند.(576)
2 / 4 / 60
* * *
رعایت کیفیت در نوشتن
پنجاه سال جامعه ما هرمجله ای را باز کردند ویا گوش به رادیو و تلویزیون دادند همه انحرافی بود، همه برای این بود که از جوانها مبادا جوان صحیحی ساخته شود، که خداوند به داد شما رسید ومسائل جهش پیدا کرد. اینها دنبال این هستند که انقلاب را برگردانند به جای اولش. هر کس مجله می خواهد بنویسد باید مجهز باشد که این نسل آینده را تربیت کند. برای نسل آینده فکری بکنید. اسلام همه نسلها را مکلف می داند. پیغمبر اسلام مکلف بودند برای همه نسلها. همچنین مکلفیم که برای نسلهای آینده کار کنیم. باید تربیت ما از اولاد در خانه و دبستان و دبیرستانها باشد. ان شاءالله موفق باشید که مجله تان تربیت کننده باشد زیاد نوشتن نباشد، خوب نوشتن باشد.(577)
2 / 4 / 60
* * *
مدرسه عمومی
شما این را مثل سایر رسانه های گروهی حساب نکنید، این یک وضعیت خاصی دارد که این بچه های دو ـ سه ساله، سه چهار ساله به این نگاه می کنند و از این در روح آنها اثر گذاشته می شود تا پیرمردها، تحت تاثیر همه واقع می شوند. و این یک دستگاهی است که در خدمتگزاری می تواند بهترین دستگاهها باشد و در خیانت می تواند بالاترین خیانت را بکند. از تمام دستگاههای
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 329
تبلیغاتی الآن، امروز نقش رادیو تلویزیون از همۀ دستگاهها بالاتر است. اگر این اصلاح بشود، یک کشور را می تواند اصلاح کند و اگر ـ خدای نخواسته انحراف در این باشد، یک کشور را می تواند منحرف کند. اینهایی که سواد ندارند، خوب، فیلمها را تماشا می کنند، حرفها را هم می شنوند، آنها هم که سواد دارند خوب هست، اینطور نیست که این مخصوص به یک دسته ای باشد. بچه های کوچولو می نشینند و این عروسکهایی که آنجا چه می شود ـ مثلاً ـ تماشا می کنند و فیلمها را تماشا می کنند، اگر انحراف در اینها باشد، آنها را از همان بچگی منحرف می کند. این از مدرسه ها بالاتر است، این مدرسۀ عمومی سرتاسری کشور است و صدایی که در اینجا بلند می شود، همۀ کشور و تا آنجایی که موج آن می رود، این صدا می رود و نقشی که در اینجا نقش می بندد، صورتی که در اینجا و سیمایی که در اینجا نشان داده می شود، در همۀ کشور و در هر جا که این پوشش دارد، می رود. و لهذا، مسئولیت این، یک مسئولیت بسیار بزرگی است و خدمت در اینجا هم یک خدمت ارزندۀ بسیار بزرگی است.(578)
27 / 12 / 60
* * *
اهمیت انتشارات
اهمیت انتشارات، مثل اهمیت خونهایی است که در جبهه ها ریخته می شود. و مِدادُ العُلَماءِ اَفضَلُ مِن دِماءِ الشُّهَداء برای اینکه، دماء شهدا گرچه بسیار ارزشمند است و سازنده، لکن قلمها بیشتر می تواند سازنده باشد. و شهدا را، قلمها می سازند و شهیدپرور هستند قلمها. لهذا این عمل [را] که شما دارید، باید ارزشش را
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 330
توجه کنید و مسئولیتش را. و عمل هرچه ارزش بیشتر داشته باشد، مسئولیتش هم بزرگتر است. و حالا که شما در انتشارات واقع هستید و در جهت فرهنگ این گروه هستید، باید توجه کنید به انتشاراتتان که یک انتشارات مفید باشد. و باید انتشارات امروز، جبران انتشارات زمان رژیم سابق رابکند.
[در سابق به وسیلۀ ]انتشارات کشاندند جوانهای ما را به فساد، به تباهی. دختر و پسر را به فحشا کشاندند، و گناه بزرگش گردن انتشارات آن روز بود. آنها هم یک عامل قوی برای آن مسئله بودند. و باید انتشارات در هر جا هست، چه سپاه و چه جاهای دیگر توجه کنند که آن کارهایی که آنها کردند و جوانهای ما را به تباهی کشیدند، اینها جبران کنند آن را. و توجه به اینکه، البته جوانها زیادند در این سپاه پاسداران، و ممکن است گاهی وقتها یک جوانی ـ به واسطۀ جوانی که دارد، با حُسن نیتی که دارد ـ یک کاری بکند که موافق با مصلحت نباشد.
باید این انتشارات یک مقدارش هم راجع به نصیحت خود این سپاه پاسداران باشد. یعنی، شما اختصاص بدهید یک مقداری از او را برای ساختن جوانهایی که حالا در سپاه پاسداران هستند، و بعدها هم می آیند تا اینکه ان شاءالله این کار شما، هم سازندۀ خود این گروه باشد، و هم تبلیغات برای دیگران.(579)
8 / 2 / 61
* * *
اهمیت راستگویی در خبرگزاریها
آنچه در خبرگزاری ها مهم است کیفیت آن است؛ زیرا هر کدام که به راستی و راستگویی نزدیکتر باشند، شوق انسان را به گوش دادن بیشتر می کنند.(580)
* * *7 / 7 / 61
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 331
وضع مطبوعات در رژیم گذشته
آن روز روزنامه ها را می دیدی، روزنامه هایی بود که همه برخلاف مصالح خود کشور ما [بود] و چون اسلام را می دیدند که اگر باشد، نمی شود که این اسلام را جلویش را گرفت، برخلاف اسلام بودند. در زمان رضاخان، خوب شد که شما آنوقت نبودید، خون دلی خوردند اشخاصی که در آنجا بودند، در آنوقت بودند. آقا! در روزنامه یا در مجله ای که آنوقت منتشر شد، به صراحت به رسول اکرم جسارت کرد، یک نفر جواب نداد. به صراحت، شعرای آنوقت، نویسنده های آنوقت، روشنفکران آنوقت همۀ اینها دست به هم داده بودند که اسلام را بکوبند. البته استثنا داشت، اما آنها در اقلیت بودند، نمی توانستند چیزی بگویند. مجلات آن روز، خدا می داند که آن مجلات با این جوانها چه کرده است! سینماهای آن روز، تئاترهای آن روز، هنرهای آن روز، اینها هم دست به هم داده بودند که اسلام را از اینجا بیرون کنند و امریکا را وارد کنند.(581)
28 / 9 / 61
* * *
ارتقای بینش مستخدمین
ستاد محترم دستور دهد کتابچه های مختصری شامل بعضی از مسائل شرعی که محل اطلاع عمومی است، و مسائل اعتقادی که دانستن آنها در اسلام لازم است به طور ساده، بدون معماها که در این کتب و نشریات انحرافی موجود است، و بعضی مسائل مناسب با شغل افراد، با نظارت اشخاص مطلع از احکام اسلام و متوجه به اطراف مسائل سیاسی و اجتماعی تهیه شود و آنها را در دسترس افراد قرار داده، و در صورت احتیاج اشخاص را آموزش
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 332
دهند، و بدون آموزش، سوال از آنها نشود و میزان رد و قبول، موازین اسلام و انسانی باشد که هدایت جاهلان، منظور نظر اصیل است.(582)
15 / 10 / 61
* * *
زحمت ساختن تئاتر و فیلم خوب
ساختن تئاتری که مطابق با اخلاق انسانی ـ اسلامی باشد زحمت دارد و سینما هم اگر بخواهد چنین باشد نیازمند به صرف مدت ها وقت است. و هرگز در متن سینما و تئاتر نوشته نشده است که باید مرکز فساد باشند و هنر آنها هم که عبارت بود از چیزهای مبتذل، جز این نبود که افراد و جوانان ما را در دانشگاهها و خارج و داخل طوری تربیت کنند که همه را منحرف سازد.(583)
17 / 8 / 62
* * *
تعلیم و تشویق به وسیله اخبار
باید با اخبار مردم را تعلیم کرد و باید اخبار به صورتی باشد که مفید باشد، باید کاری شده باشد تا اخبار باشد. آن اشخاصی که در اطراف ایران زحمت می کشند، وقتی خبرشان را دادید تشویق می شوند. اینطور نیست که همه لله ِ کار کنند و چه بنویسید و چه ننویسید، فرقی نکند. ما مکلفیم تا افراد را در هر رشته تشویق کنیم تا امثالشان زیاد شود.(584)* * *10 / 6 / 64
کتابتعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 333