توضیحات کارشناس:
گرچه برای زن و مرد پوشاندن بدن هم در حال نماز و هم از نگاه نامحرم واجب است، لیکن در جزئیات و مقدار پوشش بین زن و مرد از یک طرف، و بین حال نماز و نگاه نامحرم از طرف دیگر تفاوت‌هایی وجود دارد.
یکی از این تفاوت‌ها همین مطلبی است که سؤال فوق به دنبال روشن شدن آن است؛ یعنی موضوع عدم وجوب پوشاندن پا برای زن در نماز و وجوب حفظ آن از نگاه نامحرم.
این نکته را نیز باید توجه داشت که مراد از پا، همه انگشتان، کف، رو و پشت پا تا ساق است نه بالاتر از آن.
در نماز پوشاندن پا بر زن واجب نیست
پس همانگونه که به اشاره گذشت برای زن لازم نیست این قسمت از بدنش را در حال نماز بپوشاند و همین اندازه که ساق پا و بالاتر از آن پوشیده باشد نماز صحیح است.
این مطلب امام خمینی ره در تحریرالوسیله چنین بیان فرموده است:
«... و عورة المرأة فی الصلاة جمیع بدنها حتى الرأس و الشعر ما عدا الوجه الذی یجب غسله فی الوضوء و الیدین الى الزندین و القدمین الى الساقین، و یجب علیها ستر شی‌ء من أطراف المستثنیات مقدمة.» (ج 1، کتاب الصلاة، القول فی الستر و الساتر، مسأله 3)
بر زن واجب است تمام پا را از نامحرم بپوشاند
اما در موضوع نگاه چنین نیست و بر زن واجب است که این مقدار از پاها را نیز بپوشاند. این مطلب از کنار هم گذاشتن دو مسأله که در تحریرالوسیله ذکر شده است معلوم می‌گردد.
اول مسأله‌ای است که امام ره در قسمتی از آن می‌فرماید:
«لا إشکال فی عدم جواز نظر الرجل إلى ما عدا الوجه و الکفین من المرأة الأجنبیة من شعرها و سائر جسدها، سواء کان فیه تلذذ و ریبة أم لا،...» (تحریرالوسیله؛ ج 2، کتاب النکاح، مسأله 18)
طبق این مسأله بر مرد جایز نیست که به غیر از وجه و کفین زن نامحرم، از قبیل مو و دیگر قسمت‌های بدن او نظر کند، چه با لذت و ریبه باشد یا نه.
دوم مسأله‌ای است که می‌گوید:
«کما یحرم على الرجل النظر إلى الأجنبیة یجب علیها التستر من الأجانب، ...» (همان، مسأله 23)
یعنی: همان‌طور که نگاه کردن به زن نامحرم بر مرد حرام است، بر زن نیز واجب است که خود را از نامحرم‌ها بپوشاند.
بنابر این:
با ملاحظه این دو معلوم می‌شود که:
نگاه مرد اجنبی به تمام بدن زن به استثناء وجه و کفین، جایز نیست، و پوشاندن هر قسمتی از بدن که نگاه نامحرم به آن جایز نمی‌باشد بر زن واجب است. و از آن‌جا که پاهای زن مثل وجه و کفین از حرمت نگاه اجنبی استثنا نشده است لذا پوشیدن آن از نگاه او بر زن واجب است.
به همین جهت، خانم‌های متدین و مقیّدی که در مقابل نامحرم بدون جوراب حاضر می‌شوند، سخت در اشتباه بوده و از نظر فقهی پوشش آنان به فتوای امام خمینی ره کامل نیست، همانگونه که پوشش خانم‌هایی که مقداری از موی خود را نمی‌پوشانند تمام نیست.
1392/10/23
موضوعات مرتبط:
حکم کلاه گیس چیست؟ آیا شرعاً به جای روسری و مانند آن می توان از آن استفاده کرد، یا که در نماز و مقابل نامحرم، پوشاندن آن نیز لارم است؟
آیا خانم ها مجاز هستند موی فرد دیگر را به گیسوی خویش وصل کنند؟ در این صورت نماز با آن چه حکمی دارد؟