توضیحات کارشناس:

در عرفان امام خمینی س:

« نماز سمت جامعیّت دارد و منزله آن در عبادات منزله انسان کامل است و منزله اسم اعظم بلکه خود اسم اعظم است.»

آداب الصلوة (آداب نماز)، امام خمینی ص: 9  

حال که نماز در بین عبادات از چنین جامعیت و مرتبتی برخوردار بوده و عالی‌ترین و کامل‌ترین شکل و جلوه بندگی در برابر خداوند متعال است، پس بر انسانی که در مقام طاعت و بندگی حق تعالی است، نسبت به آن اهتمامی شایسته و مراقبتی بایسته لازم است. تا لااقل از صورت نماز که فایده آن به تعبیر حضرت امام س در سرالصلوة، فقط صحت و اِجزاء صوری فقهی است، محروم نباشد و  بلکه در ادامه انشاء الله در مسیر عروج و صعود، از قافله سالکان و ره پویان وصال حق باز نماند. که هرگونه سهل‌انگاری در این مورد خسران غیرقابل جبران به دنبال دارد. 

در توضیح المسایل حضرت امام س در بیان آفت و عاقبت سبک شمردن نماز چنین آمده است:

« و کسى که نماز را پست و سبک شمارد، مانند کسى است که نماز نمى‌خواند. پیامبر صلى الله علیه و آله فرمودند: «کسى که به نماز اهمیّت ندهد و آن‌را سبک شمارد، سزاوار عذاب آخرت است».

بنا بر این؛ هرگاه بیدار نکردن اعضای خانواده سهل انگاری و سبک شمردن نماز را به دنبال داشته باشد بیدار کردن آنان لازم است. تا استخفاف نماز پیش نیاید؛ اما اگر عضو خانواده فردی باشد مقید به نماز و مراقب آن، به گونه‌ای که بیدار نکردن وی موجب استخفاف نماز نمی‌گردد در این صورت بیدار کردن وی برای نماز لازم نمی‌باشد. 

در این خصوص در صفحه 133 ج اول کتاب استفتاءات (امام خمینى) چنین می‌خوانیم:

« س 25‌ - بیدار نمودن افراد خانواده براى نماز صبح با چه کیفیّتى مجاز است؟

ج‌ - اگر بیدار نکردن آنها موجب سهل انگارى و استخفاف به امر نماز باشد، باید آنها را بیدار نماید.»

نکته ظریفی که نباید از آن غفلت ورزید، آن است که لزوم بیدار کردن افراد خانواده برای نماز یک امر است و چگونه بیدار نمودن و روش صدا زدن آنان نیز امر دیگری است که آداب و شرایط و مراتبی دارد که از نظر دور نباید داشت و این دو را از یکدیگر تفکیک باید کرد.

1391/12/14