توضیحات کارشناس:
آفتاب که یکی از مطهِّرات است هر چیزی را پاک نمیکنند بلکه فقط پاککنندۀ زمین است و هر چیز غیر منقول مانند ساختمانها و آنچه که به آنها متصل است از قبیل چوبها و درها و آستانهها و میخهایى که ساختمان احتیاج به آن دارد و در دیوار کوبیده شدهاند، نه هر چه که در دیوار باشد بنابر احتیاط واجب؛ و نیز پاک میکند درختها و علفها و میوهها و سبزیها را اگر چه وقت چیدن آنها رسیده باشد و حتى ظرفهاى ثابت در زمین را نیز پاک میکند و همچنین است کشتى. و بنابر اقوا آفتاب حصیر و بوریا را هم پاک مىکند.
پاک شدن چیزهایى که با آفتاب پاک میشوند مشروط به شرایطی است که در کتب فتوایی امام امت س، از جمله تحریرالوسیله جلد 1 صفحه 125 بیان شده است، مثلا شرط است که تابش آفتاب بعد از زوال عین نجاست باشد و چیز نجس آنچنان رطوبتى داشته باشد که به دست اثر بگذارد.
یکی از شرایط پاک کننده بودن آفتاب این است که چیزى از تابیدن آن جلوگیرى نکند، پس اگر آفتاب از پشت پرده، ابر و مانند آن بتابد و چیز نجس را خشک کند، آن چیز پاک نمى شود. مگر آن که ابر و پرده آنقدر نازک باشند که مانع تابش آفتاب بر چیز نجس نباشند. بر همین اساس امام خمینی س در پاسخ سؤال مشابهی در خصوص مانع بودن شیشه چنین فرمودهاند:
س 338 - آیا شیشه هاى معمولى درب و پنجره، مانع مطهریّت آفتاب هستند یا نه؟ و اگر پشت خود شیشه نجس باشد، با تابیدن آفتاب بر روى آن پاک مى شود یا خیر؟
ج - اگر مانع تابش آفتاب بر جاى نجس نباشد، مانع مطهر بودن نیست.
(استفتاءات؛ ج 1، ص: 123)
و در صورتی که آفتاب بر آینه بتابد و با انعکاس نور، زمین خشک شود نیز در عروة الوثقی، صفحه 69 چنین آمده است:
«و فی کفایة اشراقها علی المرآة مع وقوع عکسه علی الارض اشکال»
با عنایت به این که حضرت امام س حاشیه بر خلاف متن عروه ندارند بنا بر این:
به نظر ایشان نیز اگر زمین و مانند آن با تابش آفتاب بر آینه و انعکاس نور آن، خشک شود به احتیاط واجب پاک نمی شود.
10/2/1392