پیام
افشای اهداف و ماهیت رفراندم غیر قانونی شاه
پیام به جمعی از متدینین تهران جهت افشای ماهیت رفراندم شاه
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: صحیفه امام

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 2 ب‍ه‍م‍ن‌ ‭1341

زمان (قمری) : 25 ش‍ع‍ب‍ان‌ ‭1382

مکان: قم

شماره صفحه : 135

موضوع : افشای اهداف و ماهیت رفراندم غیر قانونی شاه

زبان اثر : فارسی

مخاطب : جمعی از متدینین تهران

پیام به جمعی از متدینین تهران جهت افشای ماهیت رفراندم شاه

پیام

‏زمان: 2 بهمن 1341 / 25 شعبان 1382‏

‏مکان: قم‏

‏موضوع: ‏‏افشای اهداف و ماهیت رفراندم غیرقانونی شاه‏

‏مخاطب: ‏‏جمعی از متدینین تهران‏

‏ [‏‏حضور محترم حضرت مستطاب حجت الاسلام والمسلمین، آیت الله العظمی فی الارضین، آقای حاج‏‎ ‎‏آقا روح الله خمینی ـ دام ظله العالی علی رئوس الأنام‏

‏     تقاضا داریم نظریۀ خودتان را در موضوع «تصویب ملی» که در مطبوعات اعلام شده بیان فرمایید.‏

‏جمعی از متدینین تهران‏‏]‏

‏ ‏

‏بسم الله الرحمن الرحیم‏

‏     هر چند میل نداشتم مطلب به اظهارنظر برسد، لهذا مصالح و مفاسد  را  به وسیلۀ آقای‏‎ ‎‏بهبودی‏‎[1]‎‏ به اعلیحضرت تذکر دادم و انجام وظیفه نمودم، و مقبول واقع نشد؛ اینک باید‏‎ ‎‏به تکلیف شرعی عمل کنم. به نظر اینجانب این رفراندم، که به لحاظ رفع برخی اشکالات‏‎ ‎‏به اسم «تصویب ملی» خوانده شده، رأی جامعۀ روحانیت اسلام و اکثریت قاطع ملت‏‎ ‎‏است، در صورتی که تهدید و تطمیع در کار نباشد و ملت بفهمد که چه می کند. اینجانب‏‎ ‎‏عجالتاً از بعضی جنبه های شرعی آن، که اساساً رفراندم یا تصویب ملی در قبال اسلام‏‎ ‎‏ارزشی ندارد، و از بعضی اشکالات اساسی قانونی آن برای مصالحی صرف نظر می کنم،‏‎ ‎‏فقط به پاره ای اشکالات اشاره می نمایم:‏

‏     1 ـ در قوانین ایران رفراندم پیش بینی نشده و تاکنون سابقه نداشته، جز  یک مرتبه، آن‏

‏هم از طرف «مقاماتی غیرقانونی» اعلام شد، و به جرم شرکت در آن جمعی گرفتار شدند‏‎ ‎‏و از بعضی حقوق اجتماعی محروم گردیدند‏‎[2]‎‏. معلوم نیست چرا آن وقت این عمل‏‎ ‎‏«غیرقانونی» بود، و امروز قانونی است!‏

‏     2 ـ معلوم نیست چه مقامی صلاحیت دارد رفراندم نماید‏‎[3]‎‏؛ و این امری است که باید‏‎ ‎‏قانون معین کند.‏

‏     3 ـ در ممالکی که رفراندم قانونی است باید به قدری به ملت مهلت داده شود که‏‎ ‎‏یک یک مواد آن مورد نظر و بحث قرار گیرد، و در جراید و وسایل تبلیغاتی آرای‏‎ ‎‏موافق و مخالف منعکس شود و به مردم برسد؛ نه آنکه به طور مبهم، با چند روز فاصله،‏‎ ‎‏بدون اطلاع ملت اجرا شود.‏

‏     4 ـ رأی دهندگان باید معلوماتشان به اندازه ای باشد که بفهمند به چه رأی می دهند.‏‎ ‎‏بنابراین اکثریت قاطع حق رأی دادن در این مورد را ندارند؛ و فقط بعضی اهالی‏‎ ‎‏شهرستانها که قوۀ تشخیص دارند صلاحیت رأی دادن در مواد ششگانه را دارند که آنان‏‎ ‎‏هم بی چون و چرا مخالف هستند.‏

‏     5 ـ باید رأی دادن در محیطِ آزاد باشد و بدون هیچ گونه فشار و زور و تهدید و تطمیع‏‎ ‎‏انجام شود؛ و در ایران این امر عملی نیست و اکثریت مردم را سازمانهای دولتی در تمام‏‎ ‎‏نقاط و اطراف کشور ارعاب کرده و در فشار و مضیقه قرار داده و می دهند.‏

‏     اساساً پیش آوردن رفراندم برای آن است که تخلفات قانونیِ قابل تعقیب که ناچار‏‎ ‎‏مقامات مسئول گرفتار آن می شوند، لوث شود. و کسانی که در مقابل قانون و ملت مسئول‏‎ ‎‏هستند اعلیحضرت را اغفال کرده اند که به نفع آنان این عمل را انجام دهند. اینان اگر برای‏‎ ‎‏ملت می خواهند کاری انجام دهند چرا به برنامۀ اسلام و کارشناسان اسلامی رجوع نکرده‏

‏و نمی کنند تا با اجرای آن برای همۀ طبقات زندگی مرفه تأمین شود و در دنیا و در آخرت‏‎ ‎‏سعادتمند باشند؟! چرا صندوق تعاونی درست می کنند که حاصل دسترنج زارع را‏‎ ‎‏ببرند؟! با تأسیس اینچنین صندوق تعاونی، بازار ایران بکلی از دست می رود و بازرگانان‏‎ ‎‏و کشاورزان به خاک سیاه می نشینند؛ و در نتیجه سایر طبقات نیز به همین روز مبتلا‏‎ ‎‏می شوند. اگر ملت ایران تسلیم احکام اسلام شوند و از دولتها بخواهند برنامۀ مالی اسلام‏‎ ‎‏را با نظر علمای اسلام اجرا کنند، تمام ملت در رفاه و آسایش زندگی خواهند کرد.‏

‏     مقامات روحانی برای قرآن و مذهب احساس خطر می کنند. به نظر می رسد این‏‎ ‎‏رفراندم اجباری مقدمه برای از بین بردن مواد مربوط به مذهب است. علمای اسلام از‏‎ ‎‏عمل سابق دولت راجع به انتخابات انجمنهای ایالتی و ولایتی، برای اسلام و قرآن و‏‎ ‎‏مملکت احساس خطر کرده اند؛ و به نظر می رسد که همان معانی را دشمنان اسلام‏‎ ‎‏می خواهند به دست جمعی مردم ساده دلِ اغفال شده اجرا کنند. علمای اسلام وظیفه‏‎ ‎‏دارند هر وقت برای اسلام و قرآن احساس خطر کردند، به مردم مُسْلِم گوشزد کنند تا در‏‎ ‎‏پیشگاه خداوند متعال مسئول نباشند. از خداوند متعال حفظ قرآن مجید و استقلال‏‎ ‎‏مملکت را خواهانیم.‏

‏روح الله الموسوی الخمینی‏

  • ـ سلیمان بهبودی (از نزدیکان دربار رضاخان و محمدرضا).
  • ـ منظور، برگزاری رفراندم توسط آقای محمد مصدق است. وی به همین علت و مواردی دیگر از سوی دولت کودتا زاهدی که دولت مصدق را «مقامات غیر قانونی» عنوان می کرد، محاکمه شد.
  • ـ در کتاب نهضت روحانیون ایران، ج3، ص 204، جمله اول از ردیف دوم چنین نقل شده: دولت کنونی صلاحیت ندارد رفراندم نماید.