چکیده
امام خمینی (ره) رهبر و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 24/9/1361 فرمانی در هشت ماده خطاب به نهادهای قضایی و اجرایی کشور در خصوص رعایت حقوق ملت و احترام به آزادی‌های مشروع شهروندان صادر نمودند. در این فرمان که به فرمان هشت ماده‌ای امام مشهور گردید قدرت حاکمان به رعایت قانون و اجرای عدالت و تأمین آزادی‌های مشروع مردم قید شده است. اگر چه تأمین امنیت نظام سیاسی کشور تکلیف حکومت است؛ اما کارگزاران حکومتی نمی‌توانند تحت عنوان ایجاد امنیت حقوق افراد را نادیده بگیرند و عدالت را قربانی امنیت نمایند.
فرمان هشت ماده‌ای امام (ره) دارای مبانی متقن فقهی و حقوقی است. در این فرمان بر رعایت اصول بنیادین حقوق کیفری تأکید شده است که هر یک از این اصول به‌نوبه خود دارای مبانی فقهی است. در این فرمان بر رعایت اصل قانون‌مداری و لزوم اجرای دادرسی عادلانه در نظام عدالت کیفری بر مبنای اصل برائت و استقلال قضایی تأکید شده است. تأکید بر تأمین امنیت قضایی افراد توسط حکومت با اشاره به برخی از مصادیق آن مانند امنیت جان، حیثیت، مال و خلوت افراد، رعایت اصل برائت که یکی از اصول عملیه فقهی است و در بعد کیفری ضامن آزادی‌ها و حقوق مشروع و قانونی افراد است، توجه به استقلال قضایی که یکی از اصول مهم و بنیادین دادرسی عادلانه و ضامن سلامت دستگاه قضایی کشور است و همچنین اجرای حق دادخواهی و تظلم نسبت به تعدی و تجاوز مأمورین متخلف حکومتی نسبت به حقوق شهروندان از جنبه‌های حقوقی فرمان هشت ماده‌ای است.
پایان نامهتحلیل فرمان هشت ماده ای حضرت امام خمینی (س) در قلمرو حقوق کیفریصفحه 1