رابطه عقل و ایمان از منظر امام خمینی (س)

‏‏چکیده‏

‏‏بررسی رابطه عقل و دین یکی از بحث‌های دیرینه در میان دین‌پژوهان و فلاسفه بوده است. به همین دلیل مناسبات و ناسازگاری میان عقل و دین جزء دغدغه‌های اصلی ‌این دوگروه بوده و به آن پرداخته‌اند. نوشتار حاضرکه در سه فصل تدوین گردیده، بعد از تبیین معانی و تعاریف مختلف عقل و دین و همچنین قلمروهای اختصاصی هر کدام به ذکر ماهیت و حجیت ‌این دو ابزار مهم معرفت‌شناسی پرداخته و برای شناخت عمیق‌تر و دقیق‌تر ‌این دو حجت درونی و بیرونی به ذکر اقسام مختلف عقل و دین و شناخت ارکان مهم دین که عبارتند از (وحی و ‌ایمان) به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در ادامه به بررسی انواع مناسبات میان عقل و دین و همچنین تعارضات احتمالی بوجود آمده میان عقل و دین پرداخته است. تلاش و کوششی که در ‌این تحقیق به انجام رسیده ‌این است که دیدگاه‌های امام (ره) را دربارۀ نسبت عقل و دین مورد بررسی و ارزیابی قرار داده و آن‌چه که می‌توان از دیدگاه حضرت امام استنباط نمود ‌این است که حضرت امام عقل و دین را به منزله دو بال می‌داند که یکی بدون دیگری ثمره‌ای به جز گمراهی نخواهد داشت، از‌این‌رو‌ ایشان اولاً به دلیل بهره‌مندی از سرچشمه زلال قرآن و ثانیاً مشی فلسفی عرفانی‌اش میان عقل و دین تعاملی بسیار دقیق و مستحکم می‌بیند به طوری که که هیچ‌گونه گسست و تعارضی میان آن دو نیست. حال ذکر‌ این نکته نیز در ‌این‌جا لازم است که نگارنده کوشیده تا دیدگاه‌ها و نظریات ‌ایشان را از مجموعه آثار و نوشته‌های آنان، به‌ اندازه توان علمی ‌خود درباره نسبت عقل و دین مورد بحث و بررسی قرار دهد.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎