اسوۀ تقیه و مقتدای متقین
(چرا امام حسین(ع) تقیه نکرد؟)
سید رضا موسوی
احکام فقهی تقیه از دیدگاه امام خمینی(س) براساس موضع گیری سیدالشهدا(ع) در این مورد به عنوان امام معصوم، یکی از بخشهای نظرگیر مبانی فقهی ایشان است. این دیدگاه به خودی خود الگوی رفتار امت اسلامی را در طول چند دهۀ گذشته شکل داده است.
از گذشته تا کنون، یکی از اصلی ترین اهداف استعمار، تحریف معنوی و دگرگونی فرهنگ و ارزشهای اصیل حاکم بر جامعه بوده است. این تحریف - که با عنوان شبیخون فرهنگی از آن یاد می شود - پاسداری از فرهنگ پویای اسلام ناب و تشیع علوی را برای حفظ نسل معاصر ضروری می سازد.
تقیه، درانواع چهارگانۀ خود - یعنی تقیۀ کتمانی، مداراتی، خوفی و اکراهی - همیشه مورد توجه فقهای نامدار شیعه بوده است. باید توجه داشت که اعتقاد به اصل تقیه به معنای اعم، از منفردات امامیه نیست، بلکه یک نیاز فطری و اصلی سازنده وعقلایی است که توسل به آن در پیروان همۀ مکتبها معمول بوده و هست.
اصل تقیه، پیش از آنکه روشی برای راحت طلبی و گریز از مبارزه باشد، شیوه ای است که از مبارز حراست می کند تا بتواند مبارزۀ خویش را ادامه دهد. بنابراین در جایی که اصل مکتب در شرف تحریف و یا نابودی است، تقیه غیرمجاز خواهد بود. این حقیقت را امام حسین(ع) در قیام عاشورا به ما می آموزاند.
از این رو مسئولیت ائمه(ع) در زعامت یا رهبری سیاسی مردم خلاصه نمی شود،
دومین کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشوراچکیده مقالاتصفحه 147 بلکه در بینش کلامی شیعه، امام معصوم، افضل امت بوده و افزون بر ولایت کلیه، وظیفۀ سنگین مرجعیت دینی یا راهنمایی وحراست ونگهبانی از حریم دین و امامت را به عنوان اسوه و مقتدای امت برعهده دارد. لذا با توجه به شرایط زمان و مکان و جو حاکم فرهنگی و سیاسی هر دوره، به وظایف الهی خود به خوبی عمل نموده اند. پرهیز امام حسین(ع) از تقیه و خروج ایشان بر حکومت وقت و اقدام به قیام سرنوشت ساز عاشورا، در راستای همین عمل به تکلیف بوده و مرزهای تقیه را برای شیعیان خویش ترسیم می کند.
دومین کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشوراچکیده مقالاتصفحه 148