خاطرات حجت الاسلام والمسلمین علی اکبر آشتیانی
بسم الله الرحمن الرحیم
در زمان قبل از انقلاب در نظام شاهنشاهی، چون حضرت امام مبارزه علیه آن نظام را شروع کردند، آقای حاج احمدآقا در اینکه با مبارزان، ارتباط برقرار کنند و نظرات حضرت امام را به آنها منتقل کنند و یک محور امینی برای آنها باشد، در حوزه علمیه قم، نقش بسیار ارزنده ای داشت، ضمن اینکه مباحث علمی را ادامه می داد و دروس حوزه را می خواند، به کارهای حضرت امام مشغول شده بود، همۀ برادران می دانند در آن زمان نام حضرت امام را اگر کسی می برد، ساواک با وی برخورد می کرد و حتی فتاوای حضرت امام در حواشی «عروه» - که مراجع بزرگ بر آن حاشیه می زدند- با حرف «خ» مشخص می باشد همۀ مراجع با اسم و رسم، شهریه می دادند تا آنجا که من مطلع شدم، حاج احمد آقا با حضرت امام در نجف ارتباط برقرار کردند و نظر خودشان را راجع به دادن شهریه به امام منتقل نمودند. نظرشان این بود که شهریه به نام آیت الله حاج میرزا احمد آشتیانی، رحمت الله علیه، یکی از علمای صاحب نظر باشد. حضرت امام وکالت تام برای ایشان فرستادند و پرداخت شهریه به نام آیت الله آشتیانی شروع شد و طلاب نیز می دانستند این شهریه، شهریه، حضرت امام است و حجت الاسلام والمسلمین آقای شیخ حسن صانعی که در بیت امام و مورد اعتماد حضرت امام بود، بنا شد در شهریه شرکت کند و ایشان شرکت کرد تا برای طلاب مسلم شود که شهریه از سوی حضرت امام می باشد. زمانی که حضرت امام از پاریس به ایران برگشتند، با آقای حاج احمدآقا آشنا شدم و از همان روز که امام در تهران در مدرسه رفاه بودند، حاج احمدآقا مسائلی را که مربوط به پدر
کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 136 بزرگوارشان می شد با درایت خاصی هدایت می کردند تا مسائل را به طور صحیح به حضرت امام منتقل کنند و زمانی که امام به قم برگشتند، باز نقش ارزنده، برادر عزیزمان جناب حاج احمدآقا چنین شد که دفتری به نام حضرت امام تشکیل بدهند. امور این دفتر را تقسیم بندی کردند و نظم خاصی به دفتر دادند، چون مراجعات مختلف بود بخشی از اعضای روحانی و صاحب نظر دفتر در مسائل فقهی مسؤول جوابگویی مسائل شرعی شدند و عده ای دیگر مسؤول شدند که نامه هایی را که برای حضرت امام می آمد، تقسیم بندی کنند و هر نامه ای را که به هر قسمت مربوط می شد آن قسمت نامه ها را بررسی می کردند. مثلاً اگر در روز سیصد نامه می آمد در مسائل مختلف، گروههای مختلفی که مشغول بودند آنها را تقسیم بندی می کردند و مسلم بود که حضرت امام خودشان وقت نداشتند تمام مسائل را بخوانند و نظر بدهند. لذا، خلاصه ای از نامه ها را مسؤول امور دفتر در قم، که جناب آقای رسولی محلاتی بودند صبحها خدمت حضرت امام می دادند و نامه ها را در مسائل مختلف تقسیم بندی می کردند، مثلاً راجع به مسکن، مسائل شرعی و... تا آن زمانی که حضرت امام کسالت قلبی برایشان به وجود آمد و یکمرتبه ما متوجه شدیم در هوای آن شب زمستانی که ایشان راه را به سختی طی می کردند حضرت امام را به بیمارستان قلب رساندند و من در آنجا شاهد بودم که حاج احمدآقا، نقش بسیار ارزنده ای را ایفا می کردند و تمام هم و غم ایشان این بود که دکترهای متخصص، حضرت امام را معالجه کنند که الحمدلله در آنجا حال امام بهبود یافت. سپس به دربند آمدیم و حضرت امام مدتی آنجا بودند، اما آنجا هم حاج احمدآقا با درایت و هوش و تیزبینی که داشت با وجود کسالتی که در حضرت امام بود، مسائل را بدون کم و کاست به حضرت امام منتقل می کرد و تمام ساعات را تقسیم بندی خاصی کرده بود که امام به برنامه های خودشان ادامه می دادند تا اینکه تصمیم گرفته شد که برای امام منزلی در تهران تهیه شود که خیلی در سطح بالا نباشد و حضرت امام تأکید داشتند بر اینکه آن منزل، منزلی باشد ساده و بالاخره گشتند تا اینکه به نظر برادران، محله جماران رسید و بدین ترتیب منزل آقای جمارانی و اخوان و دامادهایشان به عنوان منزل امام در نظر گرفته شد. در جماران هم می دانیم که امام مبتلا به مرض قلبی بود و اینجا نقش حاج احمدآقا بسیار باارزش بود، به طوری که دکترهای متخصص را جمع کرد و آنان نشستند
کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 137 و مشکل بیماری حضرت امام را بین خود مطرح کردند و هر روز یکی از دکترهای قلب شب و روز در جماران بودند تا آنجا که برادر عزیزمان احمدآقا با نظر پزشکان متخصص به این نتیجه رسیدند که بیمارستانی در اینجا تأسیس شود که البته در این مدت نیز چندین بار برای امام مشکلات قلبی به وجود آمد و در شرایط امام، همه می دانند که اگر ایشان را می خواستند به بیمارستان دیگری منتقل کنند، خطراتی را دربر داشت بنابراین، به این علت بیمارستان تأسیس شد (بیمارستان شماره 2 بقیۀالله) و در زمانی که جنگ علیه ایران شروع شد، ایشان نقش بسیار پرارزشی را داشتند و همین جا هم با مسؤولان نظامی می نشستند و نظرات آنها را به حضرت امام منتقل می کردند. حاج احمدآقا ابعاد مختلفی داشت و در بعد سیاسی واقعاً انسانی صاحب نظر بود و می دانیم که حضرت امام به سادگی عنوانی به کسی نمی داد. به یاد دارم امام فرمود: احمدآقا از نظر اجتماعی- سیاسی، صاحب نظر می باشد. و واقعاً هم اینطور بود، ضمن اینکه کارهای امام را انجام می داد، بزرگترین خصیصه ای که در ایشان بود خلوص بود. احمدآقا از نظر تواضع انسانی، نمونه بود.
یک وقتی رفتیم به خانه ای در محله ای در جنوب شهر (شوش) و او گفت: بهترین خانه این خانه هاست و ما باید به این مردم محروم کمک کنیم. ایشان حامی مستضعفان بود و همّ و غمّش این بود که به آنها برسد، به همین علت ایشان بنیاد پانزده خرداد را با نظر و تأیید حضرت امام تأسیس کرد و بدین ترتیب جناب حجت الاسلام والمسلمین آقای صانعی مسؤول شد که خدمات بسیار پرارزشی را نسبت به مستضعفان و محرومان نمودند و بارها می شد که ایشان می فرمودند: همّ و غمّ ما باید این باشد که خط امام حاکم باشد و افرادی که با خط امام آشنایی داشتند نظرات آنها را در مسائل کلیدی به حضرت امام منتقل می کرد. یکی از ویژگیهای خط امام مبارزه با آمریکا بود. یکی از صفات او ضد استکباری بودن او بود، حامی مستضعفان و محرومان بود. به یاد دارم که ایشان بعد از امام اعلامیه ای صادر کرد که امور مالی دفتر امام را دیگر قبول نمی کند و بنابراین به آقایان دیگر ارجاع داد و من شاهد بودم که ایشان بارها می گفت که «من از سهم امام استفاده نمی کنم که سهم امام مال فقراست و باید به آنان داده شود» و من از نزدیک شاهد بودم که زندگی ایشان در یک حد متوسط بود. واقعاً خصیصۀ امام را داشت و عمل می کرد و در
کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 138 ضمن اینکه مسائل دفتر را هدایت می کرد و کارهای امام را بررسی می کرد. در همین زمان در جماران بودم که او چهار سال در محضر آیت الله محمدی گیلانی، منظومه را مباحثه می کردند و ایشان فرمود که «حاج احمدآقا را فردی صاحب نظر شناختم» و بعد از حضرت امام به یاد دارم که ایشان توصیه اش این بود که برای نظام کاری بکنم که تقویت شود و خط امام حاکم شود و یکی از نظرات امام در بعد خارجی مبارزه با آمریکا و قضیۀ سلمان رشدی مرتد بود که ایشان می فرمود: اگر بخواهیم در دنیا حضور داشته باشیم باید به افرادی که حزب اللهی واقعی هستند، بها بدهیم و اگر بخواهیم در این جهان حضور داشته باشیم باید در بعد خارجی نظر امام را که یک سیاست ضد استکباری بود ادامه دهیم و رهبر انقلاب این سیاست را مو به مو رعایت می کنند. از نظر عاطفی با دوستان و مراجعه کنندگان با شرح صدر برخورد می کردند. جناب حاج احمدآقا ابعاد مختلف داشت. ابعاد سیاسی، مبارزاتی و علمی که ان شاء الله امیدواریم برادران و دوستانی که با او آشنا بودند، حق ایشان را ادا کنند و من یقین دارم که ملت شریف ایران خدمات پرارزش ایشان را فراموش نخواهند کرد.
کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 139