کتاب نکاح
مهـر
استحقاق تمام یا نصف مهریه در صورت طلاق یا فوت
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1369

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1392

زبان اثر : فارسی

استحقاق تمام یا نصف مهریه در صورت طلاق یا فوت

استحقاق تمام یا نصف مهریه در صورت طلاق یا فوت

[سؤال 10579]‏ ‏ ‏ 5976‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 10 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی، متمنی است دستور فرمایند، در‏‎ ‎‏ارسال جواب استفتائات، جهت جلوگیری از اطالۀ دادرسی؛ تسریع نموده و جواب‏‎ ‎‏اعلام دارند.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 240

‏1. در عقدنامه ها مکتوب است که زوج به زوجه وکالت ضمن عقد خارج لازم داده‏‎ ‎‏که با توجه به شروط مندرج در آن و اثبات در مرجع صالحه خود را مطلقه نماید. و این‏‎ ‎‏طلاق بائن بوده و در صورت توافق کتبی طرفین در زمان عده قابل رجوع است. حال‏‎ ‎‏اگر یکی از موارد مندرج محقق شد و زوجه با وکالت مأخوذه طلاق بگیرد و گرفت.‏‎ ‎‏آیا حق اخذ مهریه هم دارد؟ در ضمن، بائن بودن طلاق از چه باب است؟ دیگر این که‏‎ ‎‏آیا در این موارد زوج بدون رضایت زوجه می تواند رجوع کند؟ در صورت مثبت‏‎ ‎‏بودن جواب؛ آیا نقض غرض نمی شود؟‏

بسمه تعالی، اگر زوجه مدخول بها بوده، تمام مهر و اگر غیر مدخول بها بوده، نصف مهر بعد از طلاق باید داده شود. و طلاق رجعی با شرط، بائن نمی شود و چنانچه طلاق رجعی بوده، شوهر می تواند در عدّه رجوع کند، هر چند بدون رضایت زن باشد.

‏2. در بعضی عقدنامه ها غیر از شروط چاپی مندرج حین عقد، شرط یا شروط دیگری بین زوجین‏‎ ‎‏منعقد می گردد؛ از آن جمله شرط می کنند: اگر زوج به زوجه، ظرف شش ماه از قرار ماهیانه یک هزار‏‎ ‎‏تومان نفقه نپردازد؛ زوجه به وکالت بلاعزل می تواند خود را مطلّقه نماید. این شرط محقق می شود و‏‎ ‎‏طبق شرط مذکور، زوجه از دادگاه درخواست رأی طلاق با اخذ مهریه یا بدون اخذ آن می نماید. دادگاه‏‎ ‎‏طبق وکالت سابق با عدم رضایت فعلی زوج، حکم طلاق صادر و زوجه مطلقه می شود. آیا با این‏‎ ‎‏کیفیت زوج حق رجوع به زوجۀ مطلقه ـ بدون رضایت زوجه ـ را دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر طلاق رجعی است می تواند رجوع کند.

‏3. در عقدنامه ها شرط ضمن عقد شده که اگر زوج بدون رضایت زوجه همسر دیگری اختیار نماید،‏‎ ‎‏زوجه وکیل و وکیل در توکیل غیر، بلاعزل باشد که خود را مطلّقه نماید. حال اگر زوجه بدون عذر‏‎ ‎‏موجه از زوج تمکین ننماید و موضوع عدم تمکین در دادگاه به اثبات رسیده و منتهی به دادنامۀ قطعی‏‎ ‎‏بر عدم تمکین و نشوز زوجه صادر گردد و زوج بخواهد به علت عدم تمکین و نشوز زوجه ازدواج‏‎ ‎‏مجدد نماید و یا به علت مذکور ازدواج مجدد هم کرده باشد. زوجه می تواند با وکالت مأخوذه ضمن‏‎ ‎‏عقد خود را مطلّقه نماید؟ یا این که وکالت مأخوذه در مورد ازدواج مجدد زوج، به علت عدم تمکین‏‎ ‎‏زوجه، از این امر (طلاق زوجه) مستثنا می باشد.‏

بسمه تعالی، اگر بنحو مطلق، شرط توکیل در طلاق شده، استثنا نمی شود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 241

[سؤال 10580]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2928

‏5. دختری را کسی به عقد خودش درآورده و با آن دختر قبل از عروسی ملاعبه‏‎ ‎‏می کند و آن دختر قبل از دخول حامله می شود و بعد از این منجر به طلاق می شود، آیا‏‎ ‎‏این دختر مهر کامل حق دارد؟ و بعد از طلاق عده دارد یا نه؟‏

بسمه تعالی، با طلاق قبل از دخول، مهر نصف می شود و تا وضع حمل باید عده نگهدارد.

[سؤال 10581]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2685

‏3. اگر کسی زن ثیّبی را به عقد خود درآورد و قبل از دخول طلاق دهد، آیا تمام‏‎ ‎‏المهر را بپردازد یا نصف المهر؟‏

بسمه تعالی، در فرض مسأله، نصف مهر را باید بپردازد.

[سؤال 10582]‏ ‏ ‏ 5977‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 7 / 1358‏

‏پیشگاه مبارک رهبر عالی قدر امام خمینی، محترماً به عرض مبارک رهبر انقلاب‏‎ ‎‏می رسانم این جانب از عشایر ایل زایی جزء استان کرمان در سال 1356 با یک سیده‏‎ ‎‏ازدواج کردم. مبلغ 12000 هزار تومان مهریه معین کرده و مبلغ 45000 تومان پول نقد‏‎ ‎‏از حقیرگرفته اند برای خرید اجناس دختر تا این که دختر در خانه پدرش فوت کرد و‏‎ ‎‏به تصرف این جانب نرسید. در ثانی یک قالی دادم که آن قالی را هم پدر دختر تصرف‏‎ ‎‏کرد من 2 انگشتر طلا و 1 النگو طلا و یک ساعت و تعدادی لباس و چمدان بردم برای‏‎ ‎‏پوشیدن دختر باز هم آن ها را ندادند استدعا دارم از مقام عظیم الشأن رهبر انقلاب‏‎ ‎‏فتوای دینی مرقوم بفرمایید.‏

بسمه تعالی، با فرض این که زن بعد از عقد و قبل از دخول فوت کرده، نصف مهریه را مستحق است و اموالی که با پول نقد شوهر صرف در تهیه جهیزیه شده ملک خود شوهر است مگر هبه کرده باشد و اموالی که در

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 242

حین فوت ملک زن است به ورثه او که از جمله شوهر است می رسد و سهم شوهر نصف است.

[سؤال 10583]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 991

‏2. اگر پدری یک دانگ خانۀ مسکونی خود را صداق عروسش کرد و پسرش قبل‏‎ ‎‏از عروسی فوت کرد. آیا نیم دانگ خانه از مهریۀ عروس ـ چون عین آن باقی است ـ به‏‎ ‎‏پدر بر می گردد یا به پسر، که در این صورت پدر در ارث شریک می گردد؟‏

بسمه تعالی، در فوت شوهر قبل از دخول، نصف مهر به شوهر بر می گردد و جزو ترکۀ او محسوب است.

[سؤال 10584]‏ ‏ ‏ 5978‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام خدمت رهبر عزیز، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله العالی ‏

‏پس از عرض سلام و آرزوی سلامتی و طول عمر برای شما، می خواهیم یک‏‎ ‎‏مسأله ای را برای ما روشن کنید.‏

‏مسأله این است که: فرزند من چند ماه پیش در حمله فتح المبین توسط بعثیان کافر‏‎ ‎‏به آرزوی دیرینۀ خود یعنی شهادت، رسید. همسر وی نیز دختر باکره می باشد که‏‎ ‎‏هنوز به خانۀ شوهر نیامده و در منزل پدر به سر می برد. حال می خواستیم ببینیم آیا به‏‎ ‎‏چنین همسری از حقوق شهید چیزی می رسد؟ و همچنین می خواستیم ببینیم که از‏‎ ‎‏مهر چقدر می رسد. و همچنین از اموال شهید ارث می برد؟ و اگر اموالی از شهید و‏‎ ‎‏خانوادۀ او نزد عروس و خانواده اش به رسم امانت سپرده شده که در موقع عروسی به‏‎ ‎‏منزل داماد بیاورد، می توانیم مطالبه و استرداد نماییم؟ ‏

بسمه تعالی، نصف مهریه را حق دارد و از اموال شهید ارث می برد و آنچه را شهید به او بخشیده، ملک او است و نمی توانند پس بگیرند و دیگران اگر چیزی به او داده اند، تا عین آن باقی است می توانند پس بگیرند و حقوقی

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 243

که به خانواده شهید داده می شود، از کسی است که به حسب مقررات به او می رسد.

[سؤال 10585]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3452

‏2. آیا خانمی که خودش دادخواست طلاق بدهد و در دادگاه محکوم شود‏‎ ‎‏می تواند تقاضای گرفتن مهریه را بنماید؟‏

بسمه تعالی، مهریه را حق دارد.

[سؤال 10586]‏ ‏ ‏ 5979‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏محضر مبارکتان را آگاه می سازم مبنی بر این که در زیر نامۀ این جانب در خط‏‎ ‎‏مبارکتان آمده است که تمام مهر را مستحق است هر چند عیب مرتفع نشده باشد. امام‏‎ ‎‏عزیز و گرامی لازم به یادآوری است که از طرف دادگاه، نامبرده را به پزشکی قانونی‏‎ ‎‏معرفی کردیم و فتوکپی آن به پیوست ارسال می گردد و در گواهی نیز آمده است که‏‎ ‎‏الآن امکان دخول نیست و درآمدی نیز ندارم که بخواهم همسر دیگری انتخاب کنم. و‏‎ ‎‏با نامبرده نیز زندگی برایم میسر نیست. از محضر مبارکتان استدعامندم بفرمایید که آیا‏‎ ‎‏شرایط فسخ به نامبرده تعلق می گیرد یا نه؟ و اگر نمی گیرد چه مقدار حقوق به وی‏‎ ‎‏تعلق می گیرد، از محبت های امام عزیز کمال سپاس گزاری را دارم. ‏

بسمه تعالی، با فرض تحقق دخول، تمام مهر را استحقاق دارد و در صورت وجود شرایط فسخ می توانید فسخ کنید.

[سؤال 10587]‏ ‏ ‏ 5980‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 29 / 11 / 1360‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏بیان فرمایید با در نظر گرفتن این که (تملک الزوجة، المهر بأجمعه بمجرد العقد)‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 244

‏اگر زفاف واقع نشده و طلاق هم از طرف زوج واقع نشده که مهر تنصیف شود؛ آیا‏‎ ‎‏زوجه می تواند تمام مهر را از زوج مطالبه کند و در صورت عدم پرداخت مهر، به‏‎ ‎‏وسایل قانونی متوسل شود و مهر را تماماً بگیرد یا نمی تواند؟‏

بسمه تعالی، زن مهریه را به عقد مالک می شود و می تواند مطالبه کند، ولی بدون تمکین استحقاق نفقه ندارد.

[سؤال 10588]‏ ‏ ‏ 5981‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 1 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی، قائد عظیم الشأن و رهبر کبیر انقلاب‏‎ ‎‏اسلامی ایران، حضرت امام خمینی، دام ظله العالی، پس از تقدیم سلام و عرض‏‎ ‎‏ارادت، سلامتی وجود مبارک حضرت مستطاب عالی را از خداوند متعال ـ همواره ـ‏‎ ‎‏تقاضا دارم، و بعد؛ لطف فرموده، پاسخ این مسائل را مرحمت فرمایید:‏

‏1. مردی زنی را به عقد دائم عقد می کند و پس از دو روز که زوجه را ملاقات‏‎ ‎‏می کند، عقد را فسخ می کند و اظهار می دارد: این زوجه را ندیدم و صیغه خواندم؛ و آن‏‎ ‎‏طوری که وصف و تعریف کردند نبود و این زوجه، برای من قابل قبول نیست و‏‎ ‎‏مسامحه بردار هم نیست و الاّ عقد را فسخ نمی کردم. اولیای زوجه می گویند: چون‏‎ ‎‏صیغۀ عقد را خواندید، بایستی نصف مهریه را بپردازید؛ زوج در جواب می گوید: این‏‎ ‎‏در صورتی است که مرد، زن را دیده باشد و الاّ اگر زن را ندیده، و توصیف و تعریف،‏‎ ‎‏شنیده باشد که پس از رؤیت، مطابقت نداشته باشد، نصف مهریه را حق ندارد. در این‏‎ ‎‏مورد، حکم چگونه است؟‏

بسمه تعالی، اگر موجبی برای فسخ نباشد، مهریه ساقط نیست؛ و به طلاق قبل از دخول، مهر تنصیف می شود؛ و مواردی که شوهر حق فسخ دارد، در رساله ذکر شده است.

‏2. زنی سؤال می کند که من با مرد پیری ازدواج کردم و مهریۀ من بیست هزارتومان است؛ آیا من با این‏‎ ‎‏مهریه، مستطیع هستم و حال آن که به غیر از این مهریه، چیز دیگری ندارم و بعد از شوهر، کسی که‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 245

‏خرج مرا عهده دار شود ندارم؟‏

بسمه تعالی، در صورتی که تمام احتیاجات زن، به توسط همسر او رفع می شود و وجه مذکور برای مخارج حج او کافی است، مستطیع است.

‏3. زیاد سؤال می کنند که این آوازهای رادیو و تلویزیون، همۀ آن ها استماعش اشکال ندارد و هیچ کدام‏‎ ‎‏موسیقی نیست و ما می توانیم همۀ این صداها و آهنگ ها را گوش دهیم؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک، مانع ندارد.

‏4. عکس زن که کاملاً مشخص و پیدا باشد و صورت زن نمایان شود در عکس و در معرض و دسترس‏‎ ‎‏و نظاره همه مردها قرار گیرد چگونه است و این که بین مردم معروف است که عکس زن برای مردی که‏‎ ‎‏او را نمی شناسد اشکال ندارد بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، چنانچه صاحب عکس شناخته نشود و در دیدن مفسده نباشد نگاه کردن به عکس جایز است.

[سؤال 10589]‏ ‏ ‏ 5982‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر امام خمینی، حفظه الله‌ تعالی، سلام علیکم بما صبرتم ورحمة الله‌ وبرکاته،‏‎ ‎‏ضمن عرض سلام و آرزوی توفیق حضرات و شما خدمتگزاران صدیق و پیروزی‏‎ ‎‏هرچه زودتر اسلام عزیز بر استکبار جهانی، بدین وسیله محترماً؛ سؤالی شرعی را‏‎ ‎‏مطرح می نمایم و امیدوارم برادران پاسخ گوی سؤال ـ از آن جایی که این مسأله، در‏‎ ‎‏واقع سرنوشت زندگی دو نفر را مشخص خواهد نمود ـ دقیقاً سؤال را خوانده و‏‎ ‎‏جواب را کتباً عنایت نمایید.‏

‏قریب به 27 سال پیش ـ تقریباً در سال 1334 ـ مرد و زنی به عقد یکدیگر درآمده و‏‎ ‎‏سپس ازدواج می نمایند؛ پس از ازدواج مشخص می گردد که نوزادی از آن ها متولد‏‎ ‎‏نخواهد شد. در این رابطه، دفعات متعددی به دکترهای متخصص ـ متخصص های‏‎ ‎‏غدد جنسی در اصفهان و تهران ـ مراجعه می نمایند و حتی مراجعات چندی نیز به‏‎ ‎‏متخصصین داروهای طبی و داروهای گیاهی داشته اند و جواب تمام پزشکان منفی‏‎ ‎‏بوده است. ‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 246

‏البته این نکته قابل تذکر و توجه است که عیب و نقص، از جانب مرد و شوهر‏‎ ‎‏می باشد. پزشکان متخصص، با آزمایشات مکرر و معاینات پزشکی به شوهر اطلاع‏‎ ‎‏داده اند که شما در واقع نطفه ندارید و دارای فرزند نمی شوید و زن نیز به این امید که‏‎ ‎‏شاید ـ ان شاء الله‌ ـ در آینده در اثر معالجات، نطفه دار و نتیجتاً فرزنددار گردند، مانده و‏‎ ‎‏به زندگی ادامه داده است؛ لکن تا کنون همان گونه که قبلاً بیان گردید، جواب و نتیجۀ‏‎ ‎‏مثبت مشاهده نشده است. در این رابطه، چند سؤال برای ما مطرح است که‏‎ ‎‏تقاضامندیم دقیقاً به این سؤالات جواب فرمایید:‏

‏1. آیا زن با توجه به مسائل و موضوعات فوق الذکر، بدون رضایت شوهر (خواه‏‎ ‎‏شوهر، راضی باشد یا راضی نباشد) می تواند طلاق بگیرد یا خیر؟ و اگر با میل خود،‏‎ ‎‏خواست طلاق بگیرد، مسأله مهریه چگونه خواهد بود؟ آیا باید از طرف شوهر به زن،‏‎ ‎‏تماماً پرداخت گردد یا باید نصف پرداخت گردد و یا اساساً لازم نیست مهریه ای به زن‏‎ ‎‏پرداخت شود؟‏

بسمه تعالی، طلاق بدون اذن شوهر باطل است و بعد از تحقق دخول، تمام مهر را باید بدهد.

‏2. آیا شوهر می تواند با اجازۀ زن، برای مدتی ـ مثلاً یک سال ـ زنی دیگر را صیغه یا عقد نماید؟ این‏‎ ‎‏سؤال را از آن جهت مطرح نمودم که در واقع، برای مرد اتمام حجت شده باشد.‏

بسمه تعالی، ازدواج زن دیگر ـ موقت یا دائم ـ جایز است و باید رعایت مقررات دولت اسلامی بشود.

‏3. اگر زن با میل خود، خواست کما فی السابق، با توجه به این که می داند از شوهر، فرزنددار نخواهد‏‎ ‎‏شد بنشیند و به زندگی خود ادامه دهد، در این جا مسأله شرعی این موضوع چگونه خواهد بود؟ آیا زن،‏‎ ‎‏گناهکار نخواهد بود؛ با توجه به این که اگر طلاق بگیرد، می تواند از شوهر دیگر ـ ان شاء الله‌ ـ بچه دار‏‎ ‎‏شود و مرتکب معصیت نخواهد بود در دنیا و آخرت؟ و در واقع، مسأله آخرتی مطلب چگونه‏‎ ‎‏خواهد  بود؟‏

بسمه تعالی، صبر زن با شوهر مذکور اشکال ندارد.

‏امیدوارم که در پرتو عنایات حق موفق و مؤید باشید؛ ان شاء الله‌، خدا نگه دار‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 247

[سؤال 10590]‏ ‏ ‏ 5983‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مقدس و مبارک رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران،‏‎ ‎‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏زنی هستم که شوهر خود را از دست داده ام و دارای قطعه زمینی هستم که در‏‎ ‎‏صداقم قرار داشته و فعلاً متصرّف و از طریق کشت و زرع با آن امرار معاش می نمایم؛‏‎ ‎‏و از طرفی فاقد محل سکونت بوده و از حیث مسکن در مضیقه قرار گرفته ام. آیا جایز‏‎ ‎‏است در زمینی که از طریق صداق، در ملکیت این جانبه قرار داده شده، دو اتاق برای‏‎ ‎‏سکونت خود بسازم یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد. 

[سؤال 10591]‏ ‏ ‏ 5984‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 2 / 5 / 1361‏

‏تهران، دفتر محترم حبر اعظم، رهبر کبیر انقلاب اسلامی جهان، امام خمینی‏

‏احتراماً؛ ضمن درود فراوان بر پیامبران راستین خدا از آدم تا خاتم صلی الله علیه و آله و نثار سلام‏‎ ‎‏و تحیّت بر ائمه برحق و سلام بر خمینی بت شکن، خاطر عالی متصدیان و مسئولین‏‎ ‎‏محترم دفتر امام را به سؤال ذیل، معطوف می دارد. ‏

‏اگر زن بدون خواسته و رضایت مرد، با استفاده از نفوذ در دادگاه های آریامهری و‏‎ ‎‏توانایی اجیرنمودن وکیل زبردست در آن دادگاه های کذایی ـ با وجود داشتن مرد،‏‎ ‎‏مدارک متعدد و کافی و شرعی و قانونی، از قبیل دعوت رسمی و ارسال چند مرد عادل‏‎ ‎‏و بی نظر، برای دعوت زن به زندگی، و مدارک و ادلۀ زیاد دال بر عناد و سرپیچی زن از‏‎ ‎‏مراجعت به زندگی و منزل مرد ـ غیاباً حکم طلاق گرفته باشد، آیا: ‏

‏1. وصول مهریۀ نامبرده با توجه به نکات فوق و معیل بودن مرد، به چه نحو و‏‎ ‎‏صورتی خواهد بود؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 248

‏2. آیا صدور حکم طلاق غیابی، بدون حضور و رضایت مرد، شرعی است؟ ‏

‏استدعا دارد رأی و نظریۀ دفتر مرجعیت بزرگ اسلامی را امر به ابلاغ فرمایند. ‏

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، مهریه، ملک زن است و شوهر نمی تواند دوباره آن را به خود برگرداند؛ ولی طلاقی که بدون اذن شوهر و بدون مجوز شرعی انجام گرفته، باطل است.

[سؤال 10592]‏ ‏ ‏ 5985‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 / 4 / 1361‏

‏حضور محترم نمایندگان امام در قم، پس از عرض سلام و درود و طلب رحمت‏‎ ‎‏خدا و آرزوی توفیق بیشتر در انجام وظایف سنگینی که به عهده دارید. مزاحمتان‏‎ ‎‏گشتم تا به چند سؤالی که فهم آن از رساله برایم مقدور نگشت پاسخ بفرمایید.‏

‏1. آیا مرد می تواند به قولی که به همسرش داده، علی رغم توانایی بر انجام آن، عمل‏‎ ‎‏نکند؟ دلیل او این باشد که اگر مرد در عقد نکاح قصد داشته باشد مهریه را ندهد، عقد‏‎ ‎‏صحیح است و این حکم را دلیلی برای وفا نکردن به قول خود قرار دهد تا توجیه‏‎ ‎‏شرعی هم کرده باشد؟‏

بسمه تعالی، از صفات مؤمن وفاء به وعده است، و در هر صورت شوهر نمی تواند از اصل پرداخت مهریه امتناع ورزد.

‏2. وظیفه شرعی یک زن در برابر شوهرش که با استفاده از احکام اسلام مبنی بر اطاعت زن از شوهر،‏‎ ‎‏همسر را از دیدار بستگانش و آشنایانش باز می دارد ـ به این دلیل که آن ها اثراتی می گذارند که باعث‏‎ ‎‏می شود علاقه زن به آن ها زیاد شود و به خاطر این علاقه نتواند برخی از حرف هایشان را رد کند، در‏‎ ‎‏حالی که آن ها مسلمانند و کافر هم نیستند و نماز و روزه شان هم سرجایش است ـ چه می باشد؟‏

بسمه تعالی، خروج زن از منزل شوهر برای غیر واجبات، منوط به اجازۀ شوهر است.

‏3. آیا به این دلیل که کودک باید دو سال کامل شیر بخورد می توان از همخوابی با شوهر اجتناب کرد؟‏‎ ‎‏چون در آن صورت احتمال حاملگی مجدد و قطع شیر هست.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 249

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، در صورت درخواست شوهر، زن حق امتناع ندارد.

‏4. آیا ادکلن های خارجی مردانه و زنانه که انسان نمی داند در آن ها الکل هست یا نه، نجس هست و‏‎ ‎‏انسان به واسطه استفاده از آن بدنش نجس می شود یا نه؟‏

بسمه تعالی، محکوم به طهارت است.

‏5. ظروف و دستکش های پلاستیکی اگر نجس شود، مثلاً به مدفوع کودک آغشته گردد؛ آیا با آب‏‎ ‎‏کشیدن آن ها و برطرف شدن نجاست، تطهیر می شوند یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، پس از زوال عین نجاست با آب کشیدن پاک می شود. 

‏6. اگر انسان نذری کرده باشد، مثلاً روزه گرفتن ده روز اول ماه قربان و فراموش کرده باشد که آیا قید‏‎ ‎‏زمان را مطرح کرده یا نه و منظورش هر سالی که شد، بوده است یا حتماً اولین سال بعد از ادای نیت‏‎ ‎‏مرادش بوده، در صورتی که در اولین سال فرا رسیدن آن ماه به واسطه کسالت نتواند آن را ادا کند؛ آیا‏‎ ‎‏می تواند این روزه ها را در سال های بعد در همان ماه بگیرد و یا می تواند روزه ها را در هر روزی قضا کند‏‎ ‎‏و آیا باید کفاره بدهد؟ ‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، کفاره واجب نیست، ولی سال بعد روزه ها را بگیرد و نیّت ادا و قضا نکند.

[سؤال 10593]‏ ‏ ‏ 5986‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 4 / 1361‏

‏درود بر روان پاک شهیدان اسلام، درود بر امام امت، سلام بر امت بیدار و همیشه‏‎ ‎‏در صحنۀ حزب الله‌، برقرار باد پرچم پر افتخار اسلام.‏

‏برای من یک مسأله پیش آمد، که لازم شد شما را در جریان بگذارم و شما‏‎ ‎‏رهنمودی در این باره بفرمایید.‏

‏اگر کسی زنی را عقد کند و او را در خانه نیاورد و بعد بخواهد او را طلاق دهد،‏‎ ‎‏چگونه با وی رفتار می شود؟ آیا پول پس داده می شود یا نه؟ آن مقدار پول که به او‏‎ ‎‏داده اند، سی هزار تومان است، و پشت قباله شصت تومان می باشد با توجه به هفت‏‎ ‎‏عیب هایی که در رساله ذکر شده، دارای هیچ کدام نمی باشد، فقط پیر و فرسوده است،‏‎ ‎‏و حدود 34 سال تکمیل سن دارد. از جناب عالی خواهشمندیم که جواب را ارسال‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 250

‏فرمایید. الله‌ اکبر، خمینی رهبر، با تشکر از امام امت، خمینی کبیر‏

بسمه تعالی، اگر طلاق قبل از تحقق دخول انجام گیرد، نصف مهریه ای که در ضمن عقد برای زن قرار دادند، به او بر می گردد.

[سؤال 10594]‏ ‏ ‏ 5987‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 / 3 / 1361‏

‏1. اگر مرد جوانی با دختر جوانی طبق سنّت دین مبین اسلام ازدواج نماید و در‏‎ ‎‏عقد شرط نکنند که دختر باکره باشد، ولی طبق معمول، فرض بر این است که دختر‏‎ ‎‏باکره باشد و دیگر لازم نمی دانند که شرط کنند و عقد می بندند. این فرد جوان با فرض‏‎ ‎‏این که دختر، باکره است؛ مهر زن و تمام چیزها را قرارداد کرد. بعد از ازدواج معلوم شد‏‎ ‎‏که دختر باکره نیست و مدت دو ـ سه سال، باز هم معمولی با هم زندگی کردند، ولی‏‎ ‎‏شوهر از این ازدواج ناراضی و از زن متنفّر است. آیا حق طلاق دارد؟ و اگر داشته‏‎ ‎‏باشد، زن حق گرفتن مهریه را دارد یا نه؟‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، زن حق دارد تمام مهریه را مطالبه کند و اختیار طلاق با شوهر است، ولی مراعات مقررات دولت اسلامی هم لازم است.

‏2. اگر نعوذ بالله‌ شخصی با زنی زنا کند و دختری به وجود بیاید، می تواند با آن دختر ازدواج کند‏‎ ‎‏یا  خیر؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست.

‏3. شخصی با زنی زنا کرد و دختری از زن متولد شد که معلوم نیست مال شوهر زن است یا نه. اگر پسر‏‎ ‎‏این شخص با دختر آن زن ازدواج کند، درست است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، دختر اگر از آن مرد نباشد، پسر آن مرد می تواند با آن دختر ازدواج کند.

‏4. اگر فردی ابزار کار خریده و می خواهد با آن امرار معاش نماید، آیا این ابزارها سر سال خمس دارند‏‎ ‎‏یا  خیر.‏

بسمه تعالی، ابزار کار، در حکم سرمایه است و خمس دارد.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 251