الف)رَمْی جمرۀ عقبه
رَمْی جمرۀ عقبه؛یعنی ریگ انداختن به جمره که نام محلی است در منیٰ.
و در اینجا چند مسأله است:
مسألۀ 1- شرط است در سنگی که می‌خواهد بیندازد،به آن «حصی» - یعنی ریگ - گفته شود.پس اگر آن قدر ریز باشد که ریگ به آن گفته نشود مثل (شن)کافی نیست،و اگر خیلی بزرگ باشد نیز کافی نیست،چنانچه به غیر ریگ مثل کلوخ و خزف و اقسام جواهرات نیز جایز نیست،و اما اقسام سنگها حتی سنگ مرمر مانع ندارد.
مسألۀ 2- شرط است که سنگها از حرم باشد،و سنگ خارج حرم کافی نیست،و در حرم از هر موضعی که مباح باشد می‌تواند بردارد مگر مسجد الحرام و مسجد خیف،بلکه سایر مساجد بنا بر احوط،و مستحب است از مشعر بردارد.
مسألۀ 3- شرط است که سنگها بکر باشند؛یعنی آنها را کس دیگری
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 253
به وجه صحیح نینداخته باشد اگر چه در سالهای قبل.
مسألۀ 4- شرط است که مباح باشد،پس با سنگ غصبی یا آنچه که دیگری برای خودش حیازت کرده کافی نیست.
مسألۀ 5- وقت انداختن سنگ از طلوع آفتاب روز عید است تا غروب آن،و اگر فراموش کرد تا روز سیزدهم می‌تواند به جا آورد،و اگر تا آن وقت متذکر نشد احتیاطاً در سال دیگر خودش یا نایبش بیندازد.
مسألۀ 6- واجب است در انداختن سنگها چند امر:
اول:نیت،با قصد خالص بدون ریا و نمایش دادن عمل به غیر که موجب بطلان می‌شود؛
دوم:آنکه آنها را بیندازد،پس اگر برود نزدیک و با دست بگذارد به جمره،کافی نیست؛
سوم:آنکه به انداختن،به جمره برسد؛پس اگر سنگ را انداخت و سنگ دیگران به آن خورد و به واسطۀ آن یا کمک آن به جمره رسید،کافی نیست،لکن اگر سنگ به جایی بخورد و کمانه کند و به جمره برسد،کافی است ظاهراً؛
چهارم:عدد سنگ‌ریزه‌ها باید هفت باشد؛
پنجم:باید بتدریج یکی یکی عقبِ هم بیندازد و در این صورت اگر با هم به جمره بخورد مانع ندارد؛ولی اگر همه را یا چند عدد را با هم بیندازد کافی نیست اگر چه با هم به جمره نرسد و دنبال هم برسد.
مسألۀ 1- اگر شک کند که سنگ را دیگری استعمال کرده یا نه،جایز است به آن بیندازد.
مسألۀ 2- اگر سنگی را که در حرم است احتمال بدهد از خارج
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 254
آورده‌اند،اعتنا نکند.
مسألۀ 3- اگر شک کند به سنگی که می‌خواهد بیندازد «حصی»یعنی ریگ گفته می‌شود،باید به آن اکتفا نکند.
مسألۀ 4- اگر شک کند در عدد انداختن در وقتی که مشغول عمل است،باید چندان بیندازد تا علم به عدد پیدا کند،و همچنین اگر شک کند که سنگی که انداخت،خورد به جمره یا نه،باید بیندازد تا علم به رسیدن پیدا کند.
مسألۀ 5- اگر سنگی را که انداخت به جمره نرسید،باید دو مرتبه بیندازد اگر چه در وقت رَمْی گمانش آن بود که رسیده است،پس اگر پهلوی جمره چیزهای دیگری نصب شده و اشتباهاً به آنها رَمْی کرده، کافی نیست و باید اعاده کند،اگر چه در سال دیگر به وسیلۀ نایبش.
مسألۀ 6- اگر چند سنگ را با هم بیندازد مانع ندارد،لکن یکی حساب می‌شود،چه یکی از آنها به محل بخورد یا همه.
مسألۀ 7- جایز است سواره و پیاده سنگ بیندازد.
مسألۀ 8-باید سنگ را با دست بیندازد،اگر با پا یا دهان بیندازد کافی نیست،ولی بعید نیست با «فلاخن»کافی باشد.
مسألۀ 9- اگر بعد از آنکه سنگ را انداخت و از محل منصرف شد شک کند در عدد سنگها،اگر شک در نقیصه کند،احتیاط آن است که برگردد و نقیصه را تمام کند،و در شک در زیاده اعتنا نکند.
مسألۀ 10- اگر بعد از ذبح یا سر تراشیدن شک کند در انداختن سنگ یا در عدد آن،اعتنا نکند.
مسألۀ 11- اگر بعد از فارغ شدن شک کند در اینکه درست انداخته یا
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 255
نه،بنا بر صحت بگذارد؛بلی اگر در رسیدن سنگ آخری به محل شک کند باید اعاده کند،ولی اگر رسیدن را دانست و احتمال داد که با پا انداخته باشد یا سنگ مستعمل انداخته باشد،اعتنا نکند.
مسألۀ 12- ظن به رسیدن سنگ و عدد آن اعتبار ندارد.
مسألۀ 13- در انداختن سنگها شرط نیست طهارت از حدث یا خبث، و در خود سنگها نیز طهارت شرط نیست.
مسألۀ 14- از بچه‌ها و مریضها و کسانی که نمی‌توانند به واسطۀ عذری - مثل اغما - خودشان رَمْی کنند،کسی دیگر نیابت کند.
مسألۀ 15- مستحب است،بلکه موافق احتیاط است که اگر بشود، مریض را حمل کنند و ببرند نزد جمره و در حضور او سنگ بیندازند.
مسألۀ 16- اگر مریض خوب شد و بیهوش به هوش آمد بعد از آنکه نایب سنگها را انداخت لازم نیست خودش اعاده کند،و اگر در بین سنگ انداختن خوب شد یا به هوش آمد باید خودش از سر،سنگ بیندازد،و کفایت کردن به مقداری که نایب عمل کرده مشکل است.
مسألۀ 17- کسانی که عذر دارند از اینکه روز رَمْی کنند،می‌توانند شب عمل کنند،هر وقت شب که باشد.
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 256