1و2.بلوغ و عقل
پس بر کودک و دیوانه حج واجب نیست.
مسألۀ 1- اگر غیر بالغ حج به جا آورد صحیح است،هر چند از حَجة الاسلام کفایت نمی‌کند.
مسألۀ 2- اگر کودک ممیز برای حج مُحرم شود و در وقت درک مشعر الحرام بالغ باشد کفایت از حَجة الاسلام می‌کند و همچنین اگر مجنون قبل از درک مشعر عاقل شود.
مسألۀ 3- کسی که گمان می‌کرد بالغ نشده و قصد حج استحبابی کرد و بعد معلوم شد بالغ بوده،حج او کفایت از حَجة الاسلام نمی‌کند مگر در صورتی که قصد وظیفۀ فعلیه را نموده و آن را بر حج ندبی اشتباهاً تطبیق کرده باشد.
مسألۀ 4- از برای بچۀ ممیّز مستحب است حج رفتن،و صحیح است حج او اگر چه ولیّ او اذن ندهد،لکن بعد از بالغ شدن اگر استطاعت داشت باید حج برود و حج زمان کودکی کافی نیست.
مسألۀ 5- مستحب است ولیّ طفل غیر ممیّز مُحرم کند او را و لباس
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 3
احرام به او بپوشاند،و نیت کند که این طفل را مُحرم می‌کنم برای حج یا این طفل را معتمر می‌کنم به عمرۀ تمتع،و اگر می‌شود،تلبیه را تلقین کند به او،و الّا خودش به عوض او بگوید.
مسألۀ 6-بعید نیست که ولیّ در این امر کسی باشد که کفیل بچه و نگهدار او است،اگر چه ولیّ شرعی نباشد.
مسألۀ 7-بعد از آنکه طفل مُحرم شد یا او را مُحرم کردند باید ولیّ،او را از مُحرّمات احرام بازدارد ،و اگر ممیّز نیست،خود ولیّ حفظ کند او را از محرمات.
مسألۀ 8-بعد از اینکه طفل مُحرم شد اگر محرمات احرام را به جا آورد یا ولیّ،او را از آنها بازنداشت ،کفاره بر ولیّ طفل است نه بر مال طفل،بنا بر اقوی در صید و بنا بر احتیاط واجب در غیر آن نیز.
مسألۀ 9- گوسفند قربانی برای حج بر عهدۀ ولیّ طفل است.
مسألۀ 10- تمام اعمال حج و عمره را باید ولیّ،طفل را وادار کند که به جا آورد و اگر نمی‌تواند،ولیّ او به نیابت طفل به جا آورد.
مسألۀ 11- اگر طفل نابالغ قبل از اینکه در میقات مُحرم شود،بالغ شد،حج او حَجة الاسلام است،اگر از همان جا که مُحرم می‌شود مستطیع باشد.
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 4