بازتاب الگوی رفتاری عاشورا، نخبگان و مردم در اندیشه و عمل امام خمینی (س)

‏‏بازتاب الگوی رفتاری عاشورا، نخبگان و مردم در اندیشه و عمل امام خمینی (س)‏

‏‏ ‏

‏‏دکتر زهرا رهنورد‏

‏‏ ‏

‏‏طلب، تشنگی و خودداری، فرهنگ عاشوراست که در مسیر قرب الهی رخ می نماید و در مصاف حق و باطل و جنگ خیر و شر از میان آتش و خون به جاودانگی می پیوندد تا الگوی همیشه پویندگان حقیقت باشد. در این مسیر، الگوی فکری و رفتار سیاسی امام خمینی(ره)، عاشورای حسینی است، با دو تفاوت عمده در نحوه حضور مردم و نخبگان. در عاشورای حسینی، مردم حضور ضعیفی دارند و نخبگان در صحنه اند، نخبگانی از شجرۀ طیبۀ رسالت و امامت وتک و توک عناصر مردمی که گروه دیگری از نخبگان اند. با این همه در عاشورا، نوع خاصی از پیروزی به ظهور می پیوندد، پیروزی خون بر شمشیر و ظهور یک و الگوی سرمدی در عرصۀ مبارزات حق و باطل. حرکت امام خمینی(ره) با الگوبرداری از مدل حرکت امام حسین، به پیش می رود، با این تفاوت که در اینجا مردم به قول خودشان، اهل کوفه نیستند که امام را تنها بگذارند. کوفیان از پشت به امام خنجر زدند، اما ایرانیان، سینه ها را برای پذیرایی گلوله ها، برهنه نمودند، تا خون آنان نیز بر شمشیرهای سربی آمریکایی و اسرائیلی رژیم شاه پیروز شود. پس مردم حضور خوبی دارند. اما نخبگان، در حرکت امام خمینی حضور داشتند، اما در تشکیلات بزرگ دینی و مردمی غرق شدند. تشکیلاتی که مرز نداشت و هر کس متدین بود و پیرو امام خمینی به خودی خود عضو این تشکیلات محسوب می شد. چرا که مردم بارها شعار دادند«حزب فقط حزب الله رهبر فقط روح الله». فقدان نخبه گرایی در کوران انقلاب عنصری مثبت و پس از آن به صورت یک کمبود، ظاهر شد. احزاب و گروهها و انجمن ها و جمع ها، شوری و وجدی برای حضور و تداوم و گفتگو و تنوع گفتار و کردار از خود نشان ندادن و در مردم هم، شوری و کششی برای تنوع فکر و اندیشه و گفتگو مشاهده نشد و در نتیجه حکومت مشروع ‏

‏‏‎

‎‏اسلامی و مردمی هم کششی برای تنوع از خود نشان نداد. با این همه در تمام مراحل پس از پیروزی، حضور مردم بزرگترین ضامن قدرت و مشروعیت حکومت بوده است. در هر صورت، الگوی عاشورا، با قدرت پیام پیروزی خون بر شمشیر به عنوان یک الگوی پیروز، در عرصۀ انقلابها و مبارزات دینی حضور دارد و همچنان الگوی رفتار سیاسی جهان اسلام به ویژه انقلاب اسلامی ایران باقی خواهد ماند.‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏   ‏