نقش عاشورا در شکل گیری انقلاب اسلامی ایران
حجة الاسلام و المسلمین عبدالمجید معادیخواه
برای ما که بیشتر به عاشورا سرایی خو گرفته ایم، با عاشورا شناسی در مرز بیگانگی هستیم. شاید هنوز زود است که به موضوعاتی چون «نقش عاشورا در شکل گیری و تداوم انقلاب اسلامی ایران» بپردازیم. که تحلیل در چنین زمینه ها در گرو داشتن تحلیل، برداشت و حداقل فرضیه ای علمی است در زمینۀ جایگاه عاشورا در تاریخ اسلام و بازتاب آن در دوره های مختلف تاریخی که جامعۀ ما از آن محروم است. چرا که عاشورا را مجرد از تاریخ اسلام نمی توان تحلیل کرد و نه تنها در حال حاضر جامعۀ ما در زمینۀ تاریخ اسلام به فقر فرهنگی دچار است، که وقایع نگاری درست و دقیقی هم از گذشتۀ خویش نداریم.
پیگیری و ردیابی چگونگی «نقش عاشورا در هر یک از مقاطع تاریخی» موضوع پژوهشی است گسترده، اگر بتوان تصور کرد که پیش از انجام پژوهشی همه سویه در تاریخ اسلام، چنین پژوهشی امکان پذیر باشد.
در تحلیل انقلاب اسلامی، از این دید، می توان گفت : کمیتۀ مقدسین با سلسله پهلوی و بنیان گذار آن، نقطۀ پیوندشان با نهضت امام خمینی (س) بود، در حالی که اگر این کینه نبود، سیاست گریزی مقدسین را هیچ جاذبه ای جبران نمی کرد، در این صورت هرگز نهضت مردمی نمی شد. کانون این کینه، درافتادن سرسلسلۀ پهلوی با مراسم سوگ حسینی بود.
هنر امام همه این بود که مبارزه را چنان زمینه سازی کند و نیروهای نهضت را به گونه ای آرایش دهد که نهضت اسلامی را به عاشورای حسینی گره بزند و رمز و رازهای پیروزی انقلاب اسلامی را در موفقیت این تدبیر باید جست و جو کرد.
کتابچکیده مقالات کنگره بین المللی امام خمینی(س) و فرهنگ عاشورا 11 تا 12 خرداد 1374، تهرانصفحه 158