طبقه بندی نهضتها در کلام امام حسین (ع)
حجة الاسلام و المسلمین ابوالفضل شکوری
بر پایۀ آموزشهای قرآنی، پادشاهان، اهل نفاق، سود جویان و تبه کاران اقتصادی در روی زمین«فساد» می کنند ولیکن پیامبران رسالت دارند که چهرۀ زمین را از ستم و فساد بیالایند. لذا به مسلمانان دستور رسیده که در اصل مشروعیت نهضتهای ضد ضلم خود تردید نکنند ولی کوشش کنند که در انتخاب الگو و متد به خطا نرود.
امام حسین (ع) به عنوان صادق ترین و بزرگ ترین چهرۀ انقلابی تاریخ، خود بهترین الگو برای مسلمانان و حتّی غیر مسلمانان مظلوم و عدالت خواه می باشد.
در علوم سیاسی، نهضتها را با معیارهای مختلف می توان مورد دسته بندی قرار داد. مانند : ایدئولوژی طبقاتی و تاریخی.
جنبشها به لحاظ ماهیت و اهداف مورد نظرشان نیز مورد تقسیم و طبقه بندی قرار می گیرند. در علوم سیاسی معمولاً جنبشها را با این معیار طبقه بندی می کنند. در کلمات برخی پیشوایان معصوم اسلام نیز جنبش های سیاسی و اجتماعی با معیار مورد تقسیم قرار گرفته است.
امام حسین (ع) جنبش های سیاسی و اجتماعی را به گونه ای مختصر و جامع طبقه بندی کرده اند و از میان انواع جنبش ها، فقط یک نوع آن را شایسته دانسته و نهضت خود را نیز آن نسخ و دسته معرفی فرموده اند. آن نوع شایسته از جنبش و انقلاب در اصطلاح آن حضرت « خروج اصلاحی »، یعنی انقلاب مصلحانه است. حضرت آن را ستوده است؛ اعم از اینکه پیروز شود و در جامعه انقلاب سیاسی را تحقق بخشد و یا اینکه در حد یک نهضت و قیام اصلاحی سرکوب شود. در اصطلاح قرآن و فرهنگ اسلامی « اصلاح » مرادف « رفورم » و در برابر « انقلاب » نیست، بلکه مصلح همان انقلابی مؤمن است که با نیت طیب رضای خدا و عمل به تکلیف الهی، به اقدام دست زده است.
کتابچکیده مقالات کنگره بین المللی امام خمینی(س) و فرهنگ عاشورا 11 تا 12 خرداد 1374، تهرانصفحه 107