ولایت تکوینی

‏‏ولایت تکوینی‏

‏‏     ‏‏لازمۀ اثبات ولایت و حکومت برای امام(ع) این نیست که مقام معنوی نداشته باشد.‏‎ ‎‏برای امام مقامات معنوی هم هست که جدا از وظیفۀ حکومت است. و آن، مقام خلافت‏‎ ‎‏کلی الهی است که گاهی در لسان ائمه، علیهم السلام، از آن یاد شده است. خلافتی است‏‎ ‎‏تکوینی که به موجب آن جمیع ذرات در برابر «ولیّ امر» خاضعند. از ضروریات مذهب‏‎ ‎‏ماست که کسی به مقامات معنوی ائمه(ع) نمی رسد، حتی ملک مقرب و نبی مرسل. اصولاً‏‎ ‎‏رسول اکرم(ص) و ائمه(ع) ـ طبق روایاتی که داریم ـ قبل از این عالم انواری بوده اند در‏‎ ‎‏ظل عرش؛ و در انعقاد نطفه و «طینت» از بقیۀ مردم امتیاز داشته اند‏‎[1]‎‏. و مقاماتی دارند‏‎ ‎‏الی ماشاءالله . چنانکه در روایات «معراج» جبرئیل عرض می کند: ‏‏لَوْ دَنَوْتُ أَنْمُلَةً، لاَحْتَرَقْتُ‏‎[2]‎‏.‏‎ ‎‏(هرگاه کمی نزدیکتر می شدم، سوخته بودم.) یا این فرمایش که ‏‏إنَّ لَنا مَعَ الله ِ حالات لایَسَعُهُ‏‎ ‎‏مَلَکٌ مُقَرَّبٌ وَ لا نَبِیٌ مُرْسَلٌ‏‎[3]‎‏. (ما با خدا حالاتی داریم که نه فرشتۀ مقرب آن را می تواند‏‎ ‎‏داشته باشد و نه پیامبر مرسل). این جزء اصول مذهب ماست که ائمه(ع) چنین مقاماتی‏‎ ‎‏دارند، قبل از آنکه موضوع حکومت در میان باشد. چنانکه به حسب روایات این مقامات‏‎ ‎
‏‎

‎‏معنوی برای حضرت زهرا، سلام الله علیها، هم هست‏‎[4]‎‏؛ با اینکه آن حضرت نه حاکم است‏‎ ‎‏و نه قاضی و نه خلیفه. این مقامات سوای وظیفۀ حکومت است. لذا وقتی می گوییم‏‎ ‎‏حضرت زهرا، علیهاسلام، قاضی و خلیفه نیست، لازمه اش این نیست که مثل من و‏‎ ‎‏شماست؛ یا بر ما برتری معنوی ندارد. همچنین اگر کسی قائل شد که «‏‏النَّبیُّ أَوْلیٰ بِالْمُؤْمِنِینَ‏‎ ‎‏مِن أَنْفُسِهِمْ‏‎[5]‎‏.» سخنی دربارۀ رسول اکرم(ص) گفته بالاتر از اینکه آن حضرت مقام ولایت و‏‎ ‎‏حکومت بر مؤمنان را دارد. و ما در این باره اکنون صحبتی نداریم، زیرا به عهدۀ علم‏‎ ‎‏دیگری است.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎