خروج از حکم صروره و احکام آن از دیدگاه امام خمینی (س)

صَروره، یعنی کسی که نخستین بار حج می گزارد.

صروره

خروج از حکم صروره و احکام آن از دیدگاه امام خمینی (س)

صبی مُمَیّزی که تمام اعمال حج را به نحو صحیح انجام داده است، از صَروره بودن، «خارج می شود.»(۱) پس طفل خردسالی را که در کودکی به حج برده اند و پس از کبیر شدن، مستطیع شده و به حج رفته است گرچه حجش حجة الاسلام است ولی «در حکم صروره نیست.»(۲)

امام خمینی (س) حلق در حج را برای صروره بنابر احوط واجب دانسته و در تحریرالوسیله می نویسند: «یجب بعد الذبح الحلق أو التقصیر و یتخیّر بینهما إلا طوائف: ... الثانیة: الصرورة؛ أی الذی کان أوّل حجّه، فإنّ علیه الحلق علی الأحوط.»(۳) و اگر شخص محرم که حج او صروره است نتواند در منا سر خود را بتراشد و مُحِلّ هم یافت نشود و یا مشکل باشد پیدا کردن او، برای حلق، «باید صبر کند تا شخص محلّی پیدا شود.»(۴) و اگر صروره به واسطه بلند بودن موی سر اول سر را ماشین کرده و بلافاصله سر را بتراشد «جایز نیست و در صورت علم و عمد کفاره دارد.»(۵)

امام خمینی (س) جواز استنابه صروره را پذیرفته و در تحریرالوسیله می نویسد: «و تصحّ استنابة الصرورة؛ رجلاً کان أو امرأة عن رجل أو امرأة.»(۶) و در خصوص کراهت آن در رد کلام صاحب عروه که بعد از بیان جواز استنابه صروره به کراهت استنابه حتی مرد صروره از مرد قائل شده و می گوید: «نعم یکره ذلک، خصوصاً مع کون المنوب عنه رجلاً، بل لا یبعد کراهة استئجار الصرورة و لو کان رجلاً عن رجل .»(۷) می نویسند: فیه (لا یبعد کراهة استئجار الصرورة و لو کان رجلاً عن رجل) إشکال، بل مقتضی صحیحة معاویة بن عمّار عن أبی عبداللَّه علیه السلام فی رجل صرورة مات و لم یحجّ حجّة الإسلام وله مال قال: «یحجّ عنه صرورة لا مال له»، استحباب ذلک، نعم تخرج منها المرأة الصرورة علی فرض إطلاقها، و فی دلالة مکاتبتی إبراهیم بن عقبة، و بکر بن صالح علی الکراهة نظر.(۸)

(۱) موسوعة الإمام الخمینی،مناسک حج، ج۳۱، ص۲۸۳، س ۱۸.

(۱) موسوعة الإمام الخمینی،مناسک حج، ج۳۱، ص۲۴۰، س ۱۸.

(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج۳۶، استفتائات امام خمینی، ج۵، ص۱۸۳، سؤال ۵۹۱۵. در حکم صروره

(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیله، ج۲، ص۴۷۶، کتاب الحج، القول فی واجبات منی، مسألة ۲۷. الصرورة

(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیله، ج۱، ص۴۷۶، کتاب الحج، القول فی واجبات منی، مسألة ۲۷. الصرورة

(۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج۳۶، استفتائات امام خمینی، ج۵، ص۱۸۳، سؤال ۵۹۱۷

(۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج۳۶، استفتائات امام خمینی، ج۵، ص۱۸۲ ، سؤال ۵۹۱۲ صروره

(۶) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیله، ج۲، ص۴۱۳، کتاب الحج، القول فی النیابة، مسألة ۲. استنابة الصرورة

(۶) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیله، ج۱، ص۴۱۳، کتاب الحج، القول فی النیابة، مسألة ۲. استنابة الصرورة

(۷) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۴، عروة الوثقی مع تعالیق الإمام الخمینی(س)، ج۲ ص۷۵۹، مسألة ۶. لایبعد کراهة

موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۴، عروة الوثقی مع تعالیق الإمام الخمینی(س)، ج۲ ص۳۱۸، مسألة ۶. لایبعد کراهة

(۸) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۴، عروة الوثقی مع تعالیق الإمام الخمینی(س)، ج۲ ص۷۵۹، مسألة ۶. ۱- فیه اشکال