عملکرد امام خمینی(س) در احیای تفکر اسلامی

عملکرد امام خمینی(س) در احیای تفکر اسلامی

 سید شمس الحسن رضوی

شیوۀ حضرت امام خمینی(س) در احیای اندیشۀ اسلامی، انعکاس همان شیوۀ رفتاری پیامبر اکرم(ص) در صدر اسلام، و ادامۀ طریقه و روش ائمۀ اطهار(ع) است. امام خمینی(س) برای ترویج و گسترش اندیشۀ اسلامی، سیرۀ محمد و آل محمد (ص) را سرلوحۀ کار خود قرار دادند؛ و در نتیجه به تعلیمات اسلامی بی تحرک، روح و جان تازه ای بخشیدند، امت مسلمان بدون توجه به اختلاف میان گروهها و فرقه ها، اندیشه های امام خمینی(س) را پذیرفتند؛ و بدین ترتیب یکی از بارزترین و پرخروشترین جنبشهای اسلامی (انقلاب اسلامی) در جهان به وجود آمد. اگر ما دیگر شخصیتهای عصر حاضر را مورد بررسی قرار دهیم مشخص می شود که انقلاب مائوتسه تونگ در چین فقط در محدودۀ کشور چین قرار داشت؛ و آن هم بعد از مدتی ماهیت و شکل واقعی خود را از دست داد؛ نظریات انقلابی لنین نیز بیش از سیصد سال نتوانست حاکم شود؛ انقلاب فرانسه از محدودۀ جغرافیایی این کشور فراتر نرفت و دستخوش تغییرات فکری قرار گرفت؛ حکومت بریتانیا بعد از حکمرانی بر تمام دنیا، به حکومتی محدود و کوچک تبدیل شد؛ و بدین ترتیب انقلابهای کوچک و بزرگ دیگری با ترویج اندیشه های خود بعد از مدت زمانی منحل می شدند؛ ولی امام خمینی(س) با بهره گیری از اندیشۀ اسلامی، احکام الهی را که از سیرۀ رسول اکرم(ص) برگرفته بودند، مطابق با نیازهای موجود جامعه و با حقایق روشن بیان داشتند که این تعلیمات نه تنها در ایران مورد قبول عامه مردم قرار گرفت؛ بلکه هر انسان آزادیخواه در جهان، خواه مسلمان یا غیر مسلمان، تحت تأثیر آن قرار گرفت. شهید محمد باقر صدر چه زیبا می فرماید:

     «آنگونه خود را مجذوب شخصیت امام خمینی کنید که امام خمینی خود را در اسلام مجذوب ساختند. حضرت امام خمینی(س) ذات مقدس خود را آنقدر شیفتۀ اسلام کرده بودند و آنقدر برای ترویج اندیشۀ اسلامی تلاش کردند که اثرات آن قبل از شکل گیری انقلاب، آشکار شده بود. امام خمینی(س) با آگاه ساختن مسلمانان از نفوذ استعمار در سرزمین حجاز و تحریف تعالیم اسلامی، مسألۀ آزادی قدس شریف را دوباره احیا ساختند».

     امام خمینی(س) می فرمایند:

ما تا به اسلام برنگردیم؛ اسلام رسول الله ، تا به اسلام رسول الله  برنگردیم، مشکلاتمان سر جای خودش هست، نه می توانیم قضیۀ فلسطین را حلش کنیم و نه افغانستان را و نه سایر جاها را. ملتها باید برگردند به صدر اسلام. اگر حکومتها هم با ملت ها برگشتند که اشکالی نیست و اگر برنگشتند، ملتها باید حساب خودشان را از حکومتها جدا کنند و با حکومتها آن کنند که ملت ایران با حکومت خودش کرد.[1]

    و در جایی دیگر می فرمایند:

باید بدانند که مقصود دوَل بزرگ استعمار از ایجاد اسرائیل، تنها اشغال فلسطین نیست؛ بلکه اگر به آنان فرصت داده شود، تمام کشورهای عربی ـ العیاذبالله  ـ به سرنوشت فلسطین دچار خواهند شد.[2]

    بر اثر رهنمودهای عملی امام خمینی(س) در تمام دنیا چند مسأله آشکار شد و تمام مسلمانان و آزادیخواهان برای اجرای این رهنمودها با جان و دل عمل کردند:

     1. تبیین نظام اسلامی: بعد از صدر اسلام و در دوران غیبت امام زمان(عج) در نزد مسلمانان برای تشکیل حکومت اسلامی، هیچ گونه دستورالعمل واضح و روشنی وجود نداشت. ایشان نه تنها تحت این عنوان نظریه ای را ارائه دادند؛ بلکه آن را به طور عملی به اجرا در آوردند. این نظریه، نظریۀ نظام ولایت فقیه بود که در آن یک فقیه عادل به عنوان ولیّ فقیه، و نیز یک مقام عالی حکومت اسلامی بر اموری مانند چگونگی برگزاری انتخابات و تشکیل شورای نگهبان و غیره نظارت دارد. الحمدلله  امروزه کسی نمی تواند بر اسلام خرده گیری کند که اسلام دارای نظام حکومتی، نظام اقتصادی و نظام رهبری نیست، البته باید گفت که برای تحقق نهایی این اهداف، هنوز تلاش و کوشش بسیار لازم است؛ و اگر تمام گروهها با نیت خالص در این راستا تلاش کنند، آرزوی حکومت جهانی اسلام که امام خمینی(س) آن را بنیان نهاده اند، به حقیقت خواهد پیوست.

     2. روز قدس: اسرائیل بعد از انجام دو جنگ با کشورهای عربی و اشغال بیت المقدس ـ قبلۀ اول مسلمین جهان ـ توانست با توسل به قدرت و ظلم و زورگویی بیت المقدس را از آن خود سازد؛ ولی به دنبال تعیین روز «جمعۀ آخر ماه مبارک رمضان» به عنوان روز قدس، روز اسلام و روز رسول خدا(ص) از طرف امام خمینی(س)، امروز مسألۀ آزادی قدس بار دیگر در تمام دنیا مطرح شده، و هر فردی آشکارا اسرائیل را غاصب و ظالم می داند و خواهان آزادی «قدس شریف» می باشد.

     3. شناخت دشمن: حضرت امام خمینی(س) راهکار تشخیص دوست از دشمن را به مسلمانان جهان آموخت و با نجات آنها از تاریکی مطلق و ناامیدی، به آنها امید تازه ای بخشید. ایشان می فرمایند:

شما ای مستضعفان جهان و ای کشورهای اسلامی و مسلمانان جهان بپاخیزید و حق را با چنگ و دندان بگیرید و از هیاهوی تبلیغاتی ابرقدرتها و عمّال سرسپردۀ آنان نترسید.[3]

    ایشان خطاب به زنان می فرمایند: شما همان زنانی هستید که انقلاب را رهبری و هدایت کردید. امام خمینی(س) با اشاره به یکی از آیات قرآن کریم می فرمایند:

شما در مبارزه با آن کافران خود را مهیا کنید و تا آن حد که بتوانید، از آذوقه و تسلیحات و آلات جنگی و اسبان سواری برای تهدید و شکست دشمنان بکار بندید.[4]

    اگر مسلمانان همیشه بر اساس این آیۀ شریفه عمل کنند و حکومت اسلامی به وجود بیاورند، و آن را گسترش دهند و همیشه خود را برای رویارویی با هر خطر و تهدیدی مهیا سازند، یهودیهای غاصب نمی توانند یک وجب از سرزمینهای ما را از آن خود سازند، و نمی توانند مسجدالاقصیٰ را تباه سازند. مردم باید همواره آماده باشند. همین امر، دنیای کفر و استکبار را وحشتزده کرد و در رابطه با قرآن به یاد سخن «گلادستون» می افتیم که گفته بود: «قرآن، مهمترین و بزرگترین عامل دفاع مسلمانان می باشد».

     امام خمینی(س) با رهنمودهای خود چهرۀ شیطان بزرگ دنیا را نمایان ساختند و در هر نقطه ای از جهان شعار «مرگ بر امریکا»، «مرگ بر اسرائیل»، «اسلام زنده باد»، «آزادی قدس» و شعار «اسرائیل باید نابود گردد» طنین افکن شد و مردم برای حفظ منافع سیاسی و اقتصادی خود به پا خاستند که در نتیجۀ آن، در سراسر جهان جنبشهای احیای نظام اسلامی شکل گرفت و سلطۀ استعمارگران را تضعیف نمود، در کشورهای لبنان، مصر، عراق، سودان، افغانستان، چچن، بوسنی، بحرین، اردن، کشمیر، فلسطین و دیگر کشورهای اسلامی، مسلمانان برای دستیابی به منافع خود، تلاش گسترده ای را آغاز کردند. همین رهنمودهای امام خمینی(س) باعث احیای اندیشۀ اسلامی شد، چرا که وقتی عامۀ مردم شیوۀ مستبدانه و ظالمانۀ حکمرانان و رهبران خود را مشاهده می کنند، احساس مسئولیت کرده، تصمیم می گیرند که یک هدف و مقصد را در پیش گرفته، و در مقابل هر گونه انحراف و خودرأیی ایستاده و مسئولیت کامل را خود برعهده گیرند. بر این اساس، آن شخصیتهای آگاه و بیدار که در پی ایجاد روح واقعی تفکر اسلامی می باشند، بر این حقیقت تأکید می ورزند که باید با تمام قدرت با پیمان خائنانۀ کمپ دیوید، توطئۀ استعمار جهت تسلط بر افغانستان، توطئۀ هندوستان و اسرائیل در کشمیر، چپاولگری روسیه در چچن، اهداف استعمارگران در عراق، شیوۀ عوامل نظام سرمایه داری در الجزایر، اهداف امریکا و اسرائیل در مصر و دیگر کشورهای اسلامی مخالفت شدید خود را قولاً و عملاً آشکار سازیم. این مسأله پس از گسترش اندیشۀ امام خمینی(س) به وجود آمد.

     در گذشته، استکبار جهانی گمان می کرد که با فریب مردم مسلمان و ایجاد تفرقه، جدایی و اختلاف در بین گروهها و فرقه های مذهبی، شور و شوق و اشتیاق اسلامی آنها را از بین خواهد برد، ظلم و جور، خیانت، بی حجابی، بی عفتی، هوسرانی، عیاشی و بی دینی را در بین مردم رواج خواهد داد و نیز منابع اصلی زندگی آنها و منابع معدنی آنها را چپاول خواهد کرد.

     اما حالا ـ بحمدالله  ـ عکس این قضیه به وقوع پیوسته است و در کشورهایی مانند امریکا، انگلستان، ایتالیا و... جهت جلوگیری از حجاب، به دنبال قانون سازی می باشند، و برای مفهوم آزادی، این را که هر شخص در انجام هر کاری آزاد است، نمی پذیرند و به دنبال تعیین حد و مرز آزادی می باشند؛ و نیز در صدد ترویج آزادی در حدودی که تفسیر اسلامی آن را مشخص ساخته است، هستند. اگر ما این مسأله را به دقت مورد بررسی قرار دهیم، در می یابیم که بعد از ارسال مبلّغین و محققین اسلامی از طرف امام خمینی(س) به اقصیٰ نقاط جهان، در تمام مساجد سراسر دنیا تعداد نمازگزاران بیشتر شد، آگاهی و شعور زنان نسبت به رعایت حجاب بیشتر شد؛ و در مناطق مختلف دنیا، چه مسلمان و غیر مسلمان به این سطح از آگاهی رسیدند که مسلمان به عمل روی آورد و غیر مسلمان نیز متوجه دین شد؛ و این امر نه تنها در کشورهای شبه قارۀ هند، بلکه در کشورهای امریکا، چین و فرانسه نیز صورت گرفت.

     4. حفاظت و پاسداری از رهنمودهای گسترش یافتۀ امام خمینی(س) که باعث بیداری مسلمانان عصر حاضر شد، بر هر فرد آگاه و بیدار دلی که از این تعلیمات بهره مند شد، لازم است. بنابراین همان طور که امام خمینی(س) دین خود را ادا کردند، ما نیز باید از عهدۀ مسئولیت خود برآییم. در زمان حیات امام خمینی(س)، استعمار جهانی، توطئه های زیادی انجام داد و اکنون نیز بر شدت آن افزوده است. استعمار جهت گسترش سیطرۀ خود تمام توان و قدرت خود را به کار بسته است و میلیونها دلار جهت از بین بردن اندیشۀ اسلامی امام خمینی(س) هزینه کرده است؛ بنابراین بر مسلمانان، اندیشمندان، علما و حکمرانان مسلمان واجب است که از انجام واجبات خود غافل نشوند و با ایمان و همبستگی، جامعه ای متحد و اسلامی تشکیل دهند و برای آزاد سازی «قدس» و از بین بردن اسرائیل غاصب، نهایت تلاش خود را به کار بندند و برای رسیدن به اهداف مهم و بزرگ، اختلافات خود را کنار بگذارند، مرزهای اسلامی را به روی مسلمانان بگشایند، از منابع معدنی برای حل مسائل مسلمانان استفاده کنند، سازمان کاریابی مشترک تشکیل دهند، بازار مشترک ایجاد کنند، در بین کشورهای اسلامی، تجارت را گسترش دهند و از کشیده شدن مسائل کشورهای اسلامی به کشورهای استعماری جلوگیری کنند، و برای حل مسائل کشورهای مسلمان نباید از استعمارگران چاره جویی کنند؛ بدین ترتیب ما ممکن است بتوانیم به پیروزی دست یابیم و در آخرت نیز سر افراز باشیم.

منبع: بازسازی تفکر اسلامی در اندیشه امام خمینی، ص 143.