غرب و بحران عمیق کنونی اندیشه در آن
حضور: میزان آشنایی شما با حضرت امام خمینی و اندیشههای ایشان تا چه اندازه است؟
ایسانوویچ: وقوع انقلاب اسلامی، همزمان با دوران دانشجویی من بود. خوب به یاد دارم که در آن زمان چقدر در پی کسب اطلاعات و آگاهی از حوادث انقلاب ایران، و شخصیت و اندیشههای رهبری آن بودیم. از روی اطلاعات و اخباری که به ما میرسید، من دریافته بودم که امام خمینی در نظر دارند کشور ایران را بکلی دگرگون نمایند و در آنجا حکومتی بر اساس قوانین اسلامی بنیان گذارند. هنگامی که، این اخبار و اطلاعات در سرزمین ما انعکاس مییافت، و ما جوانان بوسنیایی در آن اخبار و همچنین اندیشههای امام خمینی تأمل کردیم. از این رویداد یعنی انقلاب اسلامی مردم ایران و اندیشههای امام خمینی بسیار شادمان شدیم. امام خمینی بدون تردید یکی از برجستهترین رهبران و متفکران قرن ماست و این برای ما بسیار بااهمیت است.
حضور: به عقیدۀ شما عصر آینده به کدام سو حرکت میکند؟ جایگاه مذهب در دنیای آینده کجاست؟ آیا در دنیای آینده نقش اساسی از آن دین خواهد بود یا این که شما مقصد دیگری در جهتگیریهای جهانی کنونی مشاهده میکنید؟
ایسانوویچ: چنانکه میدانیم بسیاری از تحلیلگران جهانی و حتی برخی از متفکران بزرگ غربی اعتقاد دارند که تمدن غربی در بحران بزرگ به سر میبرد و این بحران همچنان در حال گسترش است، به طوری که دامنۀ آن، اکنون تمامی ارکان، و نهادها، و حتی زندگی اجتماعی انسان غربی را فرا گرفته است. به عقیدۀ من، در حال حاضر که تمدن غربی با چنین بحرانی روبرو شده است، هیچ راه بازگشتی، جز آنچه اسلام در برابر آن قرار میدهد، ندارد. اگر ما مسلمانان بتوانیم اصول، مبانی و الگوهای اسلام را به زبانی قابل فهم غربیها، بیان کنیم. حتماً طرفداران اسلام روز به روز بیشتر خواهند شد.
حضور: در نگاهی اجمالی به وضعیت کشورهای اسلامی، مشاهده میکنیم که بسیاری از مشکلات کنونی ملتهای مسلمان، از گسستگیهای موجود میان این کشورها ناشی میشود. ریشههای این جداسریها هر چه باشد، از آنجایی که این تفرقه با منافع قدرتهای جهانی سازگار است، همواره توسط این قدرتها گسترش مییابد. حال آنکه مسلم است این کشورها میتوانند با اتخاذ تصمیمهایی مشترک بسیاری از موانع و مشکلات موجود را از میان برداشته و مقدمات وحدت اسلامی را که همواره مورد تأکید حضرت امام خمینی(س) بوده است، فراهم سازند. شما دربارۀ وحدت اسلامی و شیوههای بوجود آمدن آن، و از بین رفتن تفرقه میان مسلمین چه تحلیلی دارید و اصولاً چه راههایی برای ایجاد وحدت پشنهاد میکنید؟
ایسانوویچ: چنان که قبلاً متذکر شدم جهان غرب، امروز، در بحران شدیدی به سر میبرد، اما از طرف دیگر جهان اسلام هم با بحران روبروست. ما شاهدیم که بسیاری از رهبران کشورهای اسلامی با اعراض از شریعت اسلامی، یا به ایدئولوژیهایی متأثر از جهانبینی غربی، همچون ناسیونالیزم روی آوردهاند و یا آنکه قیمومیت بیگانگان را بر سرزمین خود پذیرفتهاند. و تا وقتی هم که این وضع تغییر نکند، ایجاد وحدت، براستی دشوار است. به نظر من اولین گام در از میان برداشتن موانع موجود بر سر ایجاد وحدت اسلامی، استقرار ایدئولوژی اسلامی در این سرزمینهاست. تمام مردم، خصوصاً سران کشورهای اسلامی باید خود را ملزم به اجرای احکام اسلام بدانند، و از مسامحه در این راه پرهیز کنند. در صورتی که اگر چنین نکنند. ما در جهان اسلام، همزمان چندین حکومت مدعی اسلام با ایدئولوژیها و دستورالعملهای برساختهای روبرو خواهیم بود که هیچ شباهتی به یکدیگر و هیچ ارتباطی با شریعت اسلامی نخواهند داشت. رسول اکرم(ص) فرمودند در همه کارها کلمۀ خدا باید برتر از تمامی کلمات خلق باشد، اگر چنین شد به یقین همه چیز حل خواهد شد.
متأسفانه هنوز تمامی دانشمندان و متفکران کشورهای اسلامی به عمق مفهوم وحدت پی نبردهاند و ضرورت آن را احساس نکردهاند. بعضی از شرکت کنندگان کنفرانس وحدت اسلامی پیشنهاد کردند که در کشورهای مختلف نشریات، گروهها و مراکز مشترکی تشکیل دهیم تا بلکه بتوانیم از این راه، برخی از مشکلات موجود را از میان برداریم.
متأسفانه هنوز ما در شرایطی نیستیم که همه دانشمندانی که دیدگاههای اسلامی دارند بتوانند در کشورهایی نظیر عربستان سعودی، عراق، مصر، سوریه، اردن و یا سایر کشورهای عربی به راحتی نظرات خود را بیان کنند، و این دانشمندان حتی اگر هم لزوم وحدت را احساس کرده باشند فرصتی برای طرح آن پیدا نکردهاند.
منبع: حضور، ش 11، ص 180.
.
انتهای پیام /*