چند سالی است که واژه هدفمندی، تنها تداعی کننده هدفمندی یارانه‌ها در ذهن می‌باشد فارغ از آنکه تاکنون در هدفمندی یارانه‌ها به چه میزان موفق بوده ایم، دهه پیروزی انقلاب اسلامیمان بهانه‌ای شد تا به اهداف اصلی انقلاب بیاندیشیم و کمی هم به فکر هدفمندی انقلاب باشیم. هدفمندی انقلاب نه جیره بندی انقلاب، نه سهمیه بندی انقلاب، بلکه به حقیقت تعریف و بازخوانی اهداف انقلاب، حذف و جیره‌بندی هرچه غیر آن است می‌باشد.
اما اهداف انقلاب اسلامی چه بود؟ به راستی چرا انقلاب کردیم؟ پیام انقلاب بعثت گونه روح خدا چه بود؟ قرار بود چه چیز را صادر کنیم؟
در این نوشتار قصد آن نداریم تا به چگونگی و نحوه‌ی به وقوع پیوستن انقلاب و شرایط حاکم بر جامعه‌ی پیش از انقلاب بپردازیم چرا که آنچه پیش از انقلاب برکشور عزیز ما حاکم بود وجه تقریبا مشترک تمام جوامع پیش از انقلاب‌ها است. در حالی که حضرت امام (س) در وصیت نامه سیاسی و الهی خویش درباره انقلاب اسلامی می‌فرمایند: «شک نباید کرد که انقلاب اسلامی ایران، از همه‌ی انقلاب‌ها جداست، هم در پیدایش، هم در کیفیت مبارزه و هم در انگیزه‌ی انقلاب و قیام» (صحیفه امام، ج21، ص402)
حال پرسش این است وجه تمایز انقلاب ما با سایر انقلاب‌ها چه بوده است؟ و چه چیز سبب می‌شود که ما حتی در تفاوت انقلاب اسلامی با سایر انقلاب‌ها شک هم نباید کنیم؟
برای یافتن پاسخ این پرسش ها به بازخوانی برخی از اندیشه‌های معمار کبیر انقلاب (س) می‌پردازیم؛
مقصد و انقلاب اسلامی
حضرت امام (س) مقصد نهضت انبیا را اینگونه شرح می‌دهند: «ما که تابع مکتب انبیا هستیم باید آن نهضتها را مطالعه کنیم، و بفهمیم نهضت چه بوده است؛ و براى چه بوده است؛ مقصد انبیا از نهضت چه بوده است، مقصد پیغمبر اسلام- صلى اللَّه علیه و آله و سلم- از نهضت اسلامى چه بوده است؛ مقصد ائمه ما- علیهم السلام- چه بوده است. آیا فقط این بوده است که دست ستمکاران را کوتاه کنند؟ آیا دعوت انبیا فقط براى این بوده است که مزاحمین با مستضعفین را کنار بزنند؛ و همین که غلبه بر آنها کردند و کار را به پیروزى و راندن آنها رساندند، کار تمام است؟ آیا مقصد انبیا این است که ظالم نباشد فقط، یا مقصد بالاتر از این است. اگر مقصد بالاتر از این است، باید ما هم که تابع انبیا هستیم و تابع مکتب اسلام هستیم، به تبعیت از آن بزرگان دین و دنیا مقصدمان همان مقاصد باشد. آیا راندن رژیم پهلوى و ابطال رژیم شاهنشاهى تمام مقصد بود؟ آیا رفاه ملت و رسیدن ملت به چیزهاى مادى آخر مقصد است؟ انبیا آمده‌اند تا مردم را، تا جامعه را، ترتیبى بدهند که رفاه زندگى مادى آنها باشد؟ مقصد انبیا این بوده است که مستکبرین بروند، و مستضعفین به نواى دنیایى برسند یا مقصد بالاتر از اینهاست؟ این همه انبیا آمده اند و دعوت کردند و کشته شدند، جنگ ها کردند و زحمت ها کشیدند، فقط براى این بود که مستکبرین را کنار بزنند، و تودههاى مردم را براى آنها رفاه حاصل کنند یا مقصد بالاتر از اینهاست.» (صحیفه امام، ج ۷، ص 530)
آنچه از این گفتار امام (س) مشهود است آن است که سطح اهداف انقلاب اسلامی در سطح معیشت و مادیات و رفاه و حتی ریشه کنی ظلم نمی باشد بلکه بالاتر از اینهاست چرا که همه آنچه که برشمرده شد نیز از توان سایر انقلاب ها خارج نیست. پس وجه تمایز ما کجاست؟
سیاست و انقلاب اسلامی
مکاتب فکری آنگونه که انسان را تعریف می‌نمایند به همان گونه هم دستورالعمل رشد تعالی می‌دهند. لذا وجه تمایز انقلاب ما، باور‌ها و عقاید ما و مذهب ما و مکتب ماست که انسان را موجودی صرفاً مادی و زمینی نمی‌داند. لذا تعریفی که از دین و سیاست ارائه می‌کند همگی در جهت کمال و رشد و معنویت انسان است. بدین جهت در مکتب ما که از بعثت حضرت رسول (ص) آغاز و با ولایت امیرالمؤمنین علی (ع) و فرزندانش حفظ شد و خواهد شد انسان، دین، علم، اخلاق و همه آنچه که سبب تعالی ابناء بشر شوند از هم جدایی ندارند.
لذا حضرت امام (س) در این باره می‌فرمایند: «سیاست خدعه نیست، سیاست یک حقیقتی است، سیاست یک چیزی است که مملکت را اداره می‌کند، خدعه و فریب نیست، اینها همه‌اش خطا است. اسلام، اسلام سیاست است، حقیقت سیاست است، خدعه و فریب نیست.» (صحیفه امام، ج10، ص 125)
انسان و انقلاب اسلامی
ولی آنجا که هدف به مادیات و انسان خاکی تنزّل پیدا کند، آن افق و چشم انداز وسیع که انبیاء تداعی کرده‌اند نادیده گرفته شود، حتی اگر همه مسائل و مشکلات بشر مادی را هم حل کرده باشم عملاً برای تعالی او هیچ قدمی برنداشته ایم چرا که اگر بنا براین باشد که اقتصاد اصل باشد و یا هرچه که غیر مقام حقیقی انسان است اصل باشد آنگاه انسان آن چیزی می‌شود که امام(س) فرمود: «انسان حیوانی بود مثل سایر حیوانات، لکن حیوانی که تدبیر دارد، حیوانی که اهل صنعت است. اگر این بود، احتیاج به آمدن انبیا نداشت؛ براى اینکه این راه راهى است که مادیین خودشان ادراک مى کنند. آمدن انبیا براى این است که آن راههایى که بشر نمى داند، آن حقایقى را که انسان نمى داند، به آنها تعلیم بفرمایند. انبیا براى راهنمایى یک مقام بالاتر، یک مقام انسانى بالاتر، آمده اند.» (صحیفه امام، ج ۷، ص 532)
«مکتب‌های مادی تمام همّتشان این است که مرتع درست بشود، تمام همّت این است که منزل داشته باشند، رفاه داشته باشند... اسلام مقصدش بالاتر از اینهاست. مکتب اسلام یک مکتب مادی نیست، یک مکتب مادی- معنوی است. مادیت را در پناه معنویت، اسلام قبول دارد...اسلام برای تهذیب انسان آمده است، برای انسان‌سازی آمده است. همه مکتب‌های توحیدی برای انسان‌سازی آمده‌اند، ما مکلّفیم انسان بسازیم.» (صحیفه امام ،ج ۷،ص ۵۳۱)
لذا امام(س) نه صرفاً به عنوان حاکم سیاسی بلکه به عنوان یک فقیه جامع الشرایط صراحتاً برهمگان تکلیف کرده است که انسان بسازند. لذا انسان سازی هدف نهایی اسلام و بر حاکمان و حکومت‌های اسلامی واجب است.
«تمام زحمتی که انبیا کشیده اند و تمام رنج هایی که اولیای خدا از بَدو خلقت تاکنون کشیده اند و بعدها هم تا آخر خواهند کشید، مقدمه ی این بوده است که این موجودی که در خارج می گویند انسان، انسان بشود.» (صحیفه امام، ج ۱۳، ص 171)
صدور انقلاب
لذا اگر بخواهیم نهضت بعثت گونه امام(س) را ارج نهیم و ابناء بشر را در این نهضت به معراج انسانیشان برسانیم راهی جز هم مقصد شدن و هم هدف شدن با انبیای الهی نداریم.
بدین جهت همه آنچه که ما در تمام مدت پس از انقلاب در جهت مادی و پیشرفت علوم تجربی کسب نمودیم که به حقّ هم بوده و قابل تقدیر هم می‌باشد، هدف بالذات انقلاب نبوده و آنچه حاصل شد بالعرض است و هرآنچه که در رشد و تعالی انسانی مان کسب نموده‌ایم هدف بالذات انقلاب و آن، هدفی است که انبیاء داشته‌اند می باشد.
و لذا آنچه که قابل صدور است آن است که فقط نزد صادر کننده آن باشد و در نزد هیچ مکتبی یافت نشود و قصعاً هدف از صدور انقلاب، صرفاً صدور تکنولوژی و صنعت نبوده است چراکه دنیای غرب در این حوزه‌ها به خودکفایی رسیده است و احساس بی‌نیازی از انقلاب مان را دارد لذا آنچه که دنیا تشنه‌ی آن است و بنای انقلاب عظیم الشأن اسلامی ایران برآن بوده است حاکمیت اخلاق و معنویت است و این همان وجه تمایز ما، و مکتب ما و انقلاب ما با سایرین و دلیل بعثت رسول اکرم (ص) می باشد.
امید است در این سالروز انقلاب اسلامی دگر بار به اهداف و آرما‌ن‌ها و دلایل انقلابمان بیاندیشیم و در همه‌ی شئون زندگیمان در جهت اهداف انقلاب اسلامی مان گام برداریم.
منبع: سایت الف
.
انتهای پیام /*