نقش قانونگرایی در ارتقاء امنیت ملی از منظر حضرت امام خمینی(س)
پژوهشگر: حمیدرضا داودی
رشته تحصیلی: اندیشه سیاسی در اسلام
مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد/ ۱۳۸۹
محل تحصیل: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم سیاسی
استاد راهنما: اکبر اشرفی
استاد مشاور: بی‍‍‍‍‍ژن نیری
چکیده: قانون و قانونگرائی و التزام عملی به قانون از مهمترین وجوه اندیشه سیاسی امام خمینی(س) می باشد. در منظر ایشان معیار همه چیز قانون است و حرف آخر را در همه امور قانون می زند و جز با تحقق قانون سعادت فرد و جامعه تامین نمی شود.
***
قانون و حاکمیت از دیدگاه امام خمینی(س)
پژوهشگر: میترا مجرب
رشته تحصیلی: اندیشه سیاسی در اسلام
مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد/ ۱۳۸۸
محل تحصیل: پ‍ژوه‍ش‍ک‍ده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی
استاد راهنما: نورالله قیصری
استاد مشاور: عیسی ولایی
چکیده: در تفکرات سیاسی، مقولاتی وجود دارد که همواره مورد تأمل و اندیشه ورزی است یکی از مقولات که علاوه بر حوزه اندیشه های سیاسی به ابعاد دیگر معارف انسانی رسوخ کرده، مفهوم حاکمیت و قانون و رابطه بین آن دو است. و نیز آیا حاکمیت امری قانونی است یا اینکه حاکمیت و اراده فرمانروا تعریف کننده قانون، حدود، نحوه اجرا و نظارت بر آن است؟
هر کدام از مکاتب مختلف حقوقی موجود بر اساس بینش خود پاسخی به این مسأله داده اند اما در دیدگاه امام خمینی(س) تبیین رابطه قانون و حاکمیت منوط به تفکیک حوزه تشریع از حوزه اجرا است. در حوزه تشریع حاکمیت مطلق، از آن خداست، اما در حوزه اجرا و تصدی گری، انسان نیز فضایی برای اعمال حاکمیت دارد. به عبارت دیگر در اندیشه توحیدی حضرت امام خمینی(س) قانونگذار حقیقی خداوند است. دولت و حاکمیت نیز عبارت است از اقتدار سیاسی ناشی از مشارکت امام و امت برای اجرای قانون الهی.
از این رو حاکمیت از آن قانون است و همه تابع قانون بوده و هیچ کس فراتر از قانون نیست.
***
تأثیر اندیشه های حکومتی امام خمینی(س) بر تکوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (با تمرکز بر حاکمیت، نوع حکومت و نهادهای سیاسی)
پژوهشگر: نادر میرزاده کوهشاهی
رشته تحصیلی: حقوق عمومی
مقطع تحصیلی: دکتری/ ۱۳۸۸
محل تحصیل: دانشگاه تهران، پردیس قم، دانشکده حقوق
استاد راهنما: عباسعلی عمیدزنجانی
استاد مشاور: فیروز اصلانی
چکیده: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران محصول انقلاب اسلامی است که این انقلاب به رهبری امام خمینی(س) به پیروزی رسید. از آنجا که امام خمینی(س) اندیشه های مشخصی در خصوص مسائل اساسی حکومت داشته است، این پرسش بنیادی را می توان به میان نهاد که اندیشه های حکومتی امام خمینی(س) چگونه بر تکوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تأثیر گذار بوده است و این تأثیر گذاری چه میزان بوده است؟ در این رساله تلاش می شود به پرسش فوق پاسخ داده شود. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و شیوه گردآوری داده ها کتابخانه ای است. از مطالبی که بیان خواهد شد به این نتیجه خواهیم رسید که اندیشه های حکومتی امام خمینی(س) تأثیر تعیین کننده ای بر تکوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به ویژه موضوعات مربوط به نوع حکومت، حاکمیت و نهادهای سیاسی داشته است.
***
امام و قانون اساسی
پژوهشگر: علی اکبر اکبری ارچی
رشته تحصیلی: علوم سیاسی
مقطع تحصیلی: کارشناسی/ 1382
محل تحصیل: قم، موسسه آموزش عالی باقرالعلوم(ع)
استاد راهنما: منصور میراحمدی
اتساد مشاور: عبدالوهاب فراتی
چکیده: پاسخگویی به این پرسش که «در اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی قانون اساسی چه جایگاهی دارد؟ دغدغه اصلی نگارنده دراین رساله به حساب می‌آمد. فرض این رساله این است که از دیدگاه امام خمینی قوانین اساسی در صورتی که منطبق با قوانین شریعت باشند از مشروعیت برخوردار می‌باشند. برای پاسخگویی به سوال اصلی و آزمون فرضیه پایان‌نامه را در سه فصل تنظیم شد. در فصل نخست، شریعت و قانون بشری از دیدگاه حضرت امام مورد بررسی قرار گرفت. این فصل را به سه عنوان کلی تقسیم می کنیم، اول، با عنوان، «امام خمینی و گستره شریعت» که امام اقتصادی، سیاسی و فرهنگی که قوانین متنوعی دارد. و دوم با عنوان «امام خمینی و قوانین موضوعه بشری» که می‌توانیم برای اداره جامعه از قوانین بشری استفاده کنیم. که دراینجا از چهار منظر بحث می‌شود. 1.مقتضیات زمان ومکان 2.منطقه الفراغ 3.احکام حکومتی 4.احکام ثانویه می‌باشد. وسوم، با عنوان «علل و عوامل پذیرش قانون اساسی در نظریه شریعت مدارانه امام است» که امام دراینجا قانون اساسی (بشری) را که منطبق با قوانین الهی باشد می‌پذیرند. در فصل دوم: امام خمینی و قانون اساسی مشروطه بحث می‌شود که این فصل را به دو عنوان کلی تقسیم می کنیم. اول، به طور مختصر به تاریخچه‌ای از قانون اساسی مشروطه، که حاکمیت قانون در ایران قبل از جایگاه قانون اساسی مشروطه را در اندیشه حضرت امام از دو منظر پی می‌گیریم: اول: مشروعیت قانون اساسی مشروطه از نگاه امام دوم: انتقادات امام نسبت به قانون اساسی مشروطه. امام در اینجا قانون اساسی مشروطه را به جهت این که تحدید کننده قدرت وتقلیل ظلم و ایجاد عدالت در جامعه و دست یافتن مردم به حق و حقوق خویش را مشروع می‌داند و فی حد نفسه می‌پسندند. و درنهایت فصل سوم: امام خمینی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. و بر این اساس این فصل را به دو عنوان کلی تقسیم کردیم: اول با عنوان «تاریخچه مختصری از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مورد بحث قرار می‌گیرد. و بعد جایگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اندیشه حضرت امام از سه زاویه مورد بحث قرار گرفت.
1. امام و تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. 2.امام و اصلاح قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران 3. امام ومشروعیت قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به هر حال امام قانون اساسی جمهوری اسلامی را با گنجاندن اصل ولایت فقیه در قانون اساسی و نظارت فقهای شورای نگهبان بر قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی مشروع می‌دانند. و مورد قبول ایشان است. بدین ترتیب اثبات گردید که اما خمینی مشروعیت قانون اساسی را در انطباق با قانون الهی می‌داند.
***
آزادی و قانون از دیدگاه امام خمینی(س)
پژوهشگر: مهدی مجیدی
رشته تحصیلی: علوم سیاسی
مقطع تحصیلی: کارشناسی/ 1381
محل تحصیل: قم، موسسه آموزش عالی باقرالعلوم(ع)
استاد راهنما: منصور میراحمدی
استاد مشاور: نجف لک زایی
چکیده: پاسخگویی به این پرسش که «در اندیشه سیاسی امام خمینی(س) چه رابطه ای میان آزادی و قانون وجود دارد» دغدغه اصلی نگارنده در این رساله است. فرضیه اصلی این رساله این است که «در اندیشه سیاسی امام(س) قانون الهی یکی از مهمترین عناصر تبیین کننده حدود آزادی و عوامل مشروعیت ساز آن به شمار می‌رود و در نتیجه از نوعی آزادی به نام آزادی قانونی می توان در اندیشه سیاسی امام (س) سخن گفت». در فصل نخست مفهوم آزادی و آزادی از دیدگاه اندیشمندان غربی و مسلمان و همچنین مفهوم قانون مورد ارزیابی قرار گرفته است. و فصل دوم به بیان آزادی و انواع آن از دیدگاه امام پرداخته شده است. طبق بیانات و سخنرانی های امام(س) ایشان به انواع آزادی از قبیل آزادی مخالفان، آزادی اقلیتهای دینی، آزادی احزاب، انجمن‌ها و تشکیل اجتماعات، آزادی مطبوعات، آزادی زنان، آزادی انتخابات معتقد بودند. نگارنده در فصل سوم قانون از دیدگاه امام(س) را مورد ارزیابی قرار داده است. در بخش نخست فصل سوم در بحث حکومت و قانون آمده است که علاوه بر سه نوع حکومت متداول یک نوع دیگر که مختص مسلمانان است وجود دارد که در این نوع حکومت تنها خداوند شایسته قانون گذاری است و وجه تسمیه این حکومت، حکومت خداوند بر مردم یا حکومت قانوم بر مردم است. در بخش دوم فصل سوم جایگاه قانون در حکومت اسلامی بررسی شده است و قانون در حقوق اسلامی به سه دسته تقسیم گردید ۱- قانون شرع ۲- قانون اساسی ۳- قوانین عادی. در بخش سوم این فصل به بیان قانون و حکومت از دیدگاه امام(س) و همچنین قانونگرایی از منظر امام(س) و نوع قانون مورد نظر امام(س) پرداخته شده است. در بخش آخر این فصل انواع احکام مورد نظر امام(س) مورد ارزیابی قرار گرفته است. نگارنده در فصل چهارم رابطه آزادی و قانون در اندیشه امام(س) را مورد ارزیابی قرار داده است. رابطه آزادی و قانون از دیدگاه امام(س) اینگونه بررسی شد که از دیدگاه امام(س) قانون الهی یکی از مهمترین محدودیت های آزادی و عوامل مشروعیت سازان آن به شمار می رود. در ادامه حدود آزادی از دیدگاه امام(س) مورد ارزیابی قرار گرفته است. حدود آزادی از دیدگاه از دیدگاه امام(س) عبات است از ۱- رعایت قوانین اسلام ۲- اجرای مقررات اسلامی ۳- نفی فساد و فحشا. و در پایان ثابت شد که امام(س) معتقد به آزادی قانونی بودند.
.
انتهای پیام /*