قتل عام مردم تهران در ۱۷ شهریور، در میدان ژاله (شهدا)، یکی از نقاط عطف تاریخ انقلاب اسلامی ایران به شمار می آید. کشتار بی رحمانه مردم در آن روز تجلی واقعی رژیمی بود که سعی می کرد با فریب کاری از خود چهره ای صلح دوست، آزادی خواه و مخالف با مفاسد بسازد. واقعه خونین ۱۷ شهریور نقطه پایانی بود بر حیات رژیم ستمکار پهلوی که بیش از چند ماهی پس از آن حادثه دوام نیاورد .

با فرا رسیدن چهلمین روز درگذشت شهدای میدان ژاله یعنی ۲۴ مهر ماه، جوانان انقلابی کرمان همگام با سایر مردم کشور تدارک مراسم گرامیداشت چهلم شهدا را برنامه ریزی کردند، این روز مصادف با سالگرد شهادت آیت الله سیدمصطفی خمینی شد. مکان برنامه ها به پیشنهاد علما و روحانیان در مسجد جامع کرمان تعیین شد.

از صبح همان روز بازاریان مغازه های خود را تعطیل کردند و زن و مرد برای حضور در مسجد جامع و شنیدن سخنرانی ها به سمت میدان مشتاق حرکت کردند، مردم به حضور ماموران و مزدوران شاه اعتنا نکردند در میان مردم افراد مشکوک با سر و ظاهر غیرعادی دیده می شدند جمعیت زیادی از مردم کرمان در تداوم مبارزات انقلابی خود حضور در این روز را بر خود واجب کرده بودند.از بیرون محوطه مسجد صدای «جاوید شاه» به گوش می رسید، نگاه های متعجب مردم به همدیگر و کنجکاوی از علت این شعارها با صدای بلند آغاز می شود.

ناگهان حدود ۳۰۰ نفر از افراد چماق به دست که به کولی ها معروف شدند با شکستن شیشه ها و درب مسجد فضای معنوی سخنرانی را در هم کوبیدند و بی رحمانه به ضرب و شتم مردم بی گناه مشغول شدند، مردم به داخل شبستان مسجد پناه بردند. اما ماموران رژیم شاه با پرتاب گاز اشک آور به درون شبستان شرایط متشنج و خفه آلودی را برای انبوه جمعیت مردم و روحانیان فراهم کردند از بالای پشت بام با پرتاب سنگ و گازهای خفه کننده امان مردم به ویژه زن و بچه ها را بریده بودند

حتی ماموران شاه در صورتی که فریاد جاوید شاه سر می دادند به داخل حریم خانه خدا هجوم بردند و قرآن ها و مسجد را به آتش کشیدند. مردمی که قصد کمک به مجروحان را داشتند نیز، مورد حمله و تیراندازی قرار گرفتند کولیها به سمت مغازه هایی که عکس امام را بر در و دیوار زده بودند هجوم آوردند و آنها را به آتش کشیدند.

رئیس ساواک کرمان (آرشام) در گزارشش در ۲۴ مهر حمله مهاجمان و آتش زدن مسجد جامع کرمان را ناشی از عکس العمل طبیعی مردم دانست. و تاکید داشت که آنها کولی نبودند و البته به این نکته هم اشاره کرده بود که مسجد جامع کرمان به پایگاه مبارزه علیه رژیم شاه تبدیل شده بود.

امام خمینی در پیامی که به ملت ایران صادر کردند این واقعه را نتیجه حمله های جنون آمیز رژیم شاهنشاهی دانستند که با کشتارهای پیاپی و آتش زدن مغازه های مؤمنین مبارز، می خواهند ملت غیور ایران را خسته کنند تا دست از نهضت اسلامی خود بردارند.

در بخشی از این پیام می خوانیم:

اوضاع جاری در ایران موجب نگرانی شدید این جانب است. خوف آن دارم که شدت فشار عصبی بر شاه و بستگانش حمله های جنون آمیز آنان را تشدید کرده و ملت ایران را بیش از پیش به خاک و خون کشد. کشتار دسته جمعی کرمان و آتش زدن مسجد و مقدسات مسلمین و ضرب و شتم مرد و زن بی دفاع در آن، و کشتار بی رحمانه همدان و بعضی از شهرستانهای دیگر در شرق و غرب، شمال و جنوب ایران که نام بردن یکایک شهرها از عهده خارج است، نمونه ای از این جنون است. این نحو جنایات از کسانی که از ادامه حکومت ظالمانه خود مأیوس هستند و نفسهای آخر خود را می کشند، امری است که قبلًا پیش بینی آن را کرده بودم..

ایشان فرمودند: امروز عقب نشینی ننگ آور و انتحار است، عزیزان من از فدایی دادن و نثار جان و مال در راه خدا و اسلام و ملت مسلمان نهراسید که این شیوه پیامبر عظیم الشأن (ص) و اوصیا و اولیای آنها بوده است. در ادامه گفتند: خون ما رنگین تر از خون شهدای کربلا نیست که با مخالفت با سلطان جائر که متمسک به اسلام بود و خود را خلیفه اسلام معرفی می کرد، ریخته شد شما که برای اسلام به پا خاستید و جان و مال نثار می کنید در صف شهدای کربلا هستید چراکه پیرو مکتب آنان هستید.

امام خمینی (ره) تاکید داشتند: از اظهارات پوچ دولت های آمریکا، انگلیس و شوروی مبنی بر پشتیبانی از شاه برای حفظ منافع نهراسید که نمی هراسید؛ به شهادت تاریخ هیچ قدرتی نمی تواند آتش قلب ملت مظلومی را که برای رسیدن به آزادی و استقلال قیام کرده است، فرو نشاند.

رهبر کبیر انقلاب اسلامی عنوان کردند: «ملت ما تحمل شاه و جنایت های او و دارو دسته اش را نمی کند و پشتیبانان شاه از ضرری عظیم برخوردار می شوند، ما طالب حق خود هستیم و به حقیم و دست خدا با ما است و بالاتر از دست ابرقدرت های شرق و غرب است یدالله فوق ایدیهم ...». ایشان در پایان فرمودند: «قیام شما برای خدا و رهایی ملت اسلامی است و تحمل رنج در راه آن از بزرگترین عبادت است و به فضل الهی برای شما ثواب مجاهدین صدر اسلام را دارد، طولانی بودن راه خدا شما را استوارتر گرداند، چنانچه رنج های بیست و چند ساله پیامبر اکرم (ص) را استوار و استوارتر می کرد، از خداوند متعال نصرت اسلام و رهایی مسلمین را خواستارم.» (منبع: صحیفه امام؛ ج ۴، ص ۱۵۴ - ۱۵۸)

امام خمینی (ره) در سخنرانی دیگر خود در 4 آبان 1357 که در جمع ایرانیان مقیم فرانسه داشتند اقدامات وحشیانه رژیم پهلوی را محکوم کرده و فرمودند: «در کرمان آن فضاحت را در آوردند در مسجد ریختند مردم را یک دسته ای خفه شان کردند و به واسطه گازها یک دسته ای را کشتند.

بچه، زن و مرد و بزرگ را، مسجد را، همه چیزش را آتش زدند، معبد مسلمان ها را، بعد هم ریختند توی بازار و بازار را به آتش زدند و غارت کردند حالا تازه می گویند که بناست بفرستیم، تحقیق کنند که کی چنین کاری را کرده است، کی بفرستد که تحقیق کند؟… آن ظالمی که این کار را کردند و اعلی حضرت می خواهند او را مجازات کنند؟! … باید به داد ملت رسید، باید هر کس در هر جا هست، کمک کند به این ملت والّا این مرد (شاه) اساس همه چیز را خواهد برد، حالا بعد از اینکه در کرمان آن فضاحت ها را کردند و به اسم نمی دانم کولی و کذا … کولی تر از خودشان هیچ کس نیست...»

منبع: صحیفه امام؛ ج 4، ص 161 - 171

. انتهای پیام /*