به گزارش پرتال امام خمینی(س)به نقل از رسا زا آنجا که روحانیون محترم کاروان‌ها که وظیفه خطیر ارشاد زائران به مسائل شرعی را بر عهده دارند نیازمند مناسکی جامع هستند که بر اساس آن بتوانند با سهولت از جدیدترین فتاوای مراجع عظام تقلید مطلع شوند، و به زائرین منتقل کنند؛ و از سوی دیگر لازم است در هر سال کتاب مناسک محشی حج مورد بازنگری قرار گیرد تا نواقص چاپ‌های پیشین برطرف و تغییرات فتاوای مراجع و مسائل مستحدثه در آن طرح گردد؛ تهیه و تنظیم این مناسک با حواشی مراجع بزرگوار تقلید، از سوی بعثه رهبری معظم انقلاب، گامی بزرگ در جهت آگاهی و آموزش مناسک حج همراه با جدیدترین فتاوای مراجع و مسائل مستحدثه محسوب می شود.

 این کتاب در بردارنده «مقدمه»، «شرایط وجوب حجة‌الاسلام»، «مسائل متفرقه استطاعت»، «استفتائات استطاعت»، «نیابت در حج»، «استفتائات نیابت»، «حج استحبابی»، «اقسام عمره»، «اقسام حج»، «صورت حج إفراد و عمره مفرده»، «صورت حج تمتع اجمالا» و «استفتائات اقسام عمره و حج» است.

 در مقدمه این کتاب آمده است: «بدان که برهر مکلف که جامع‌الشرایط باشد، وجوب حج به دلیل قرآن و احادیث وارده از نبی اکرم صلی‌الله علیه و آله و ائمه معصومین علیهم‌السلام ثابت است. حج یکی از ارکان دین است و از ضروریات آن به شمار می رود. ترک حج، با اقرار به وجوب، یکی از گناهان کبیره و با انکار، موجب کفر است.»

در بخشی دیگر می‌خوانیم: «نظر به اینکه این مناسک برای فارسی زبانان می‌باشد و تکلیف آنها عمره و حج تمتع است، اکتفا به بیان احکام آنها شد و قبل از شروع در مناسک که مشتمل است بر دو باب و چند فصل و مسائلی چند، بعض مسائل و شرایط وجوب حجة‌الاسلام و بعض مسائل نیابت و وصیت به حج و چند مسأله دیگر بیان می‌شود.»

در قسمت «شرایط وجوب حجة‌الاسلام» نوشته شده است: «با چند شرط حج واجب می شود و بدون وجود تمامی آنها حج واجب نیست: بلوغ، عقل، حریت، استطاعت از جهت مال و صحت بدن و توانایی و بازبودن راه و آزادی آن و وسعت وقت و کفایت آن. شرط است در وجوب حج، علاوه برمصارف رفتن و برگشتن، اینکه ضروریات زندگی و آنچه را در معیشت به آن نیاز دارد داشته باشد، که مخارج عائله‌اش را تا برگشت از حج داشته باشد، در حدی که مناسب با شأن او باشد و چنانچه عین آنها را ندارد، پول یا چیزی که بتواند آنها را تهیه کند، داشته باشد. شرط است در وجوب حج، استطاعت بدنی و استطاعت از جهت بازبودن راه و استطاعت زمانی.»

هفت فصل «محل احرام عمره تمتع»، «واجبات احرام»، «محرمات احرام»، «طواف واجب و بعضی از احکام آن»، «نماز طواف»، «سعی و بعض احکام آن» و «تقصیر و بعض احکام آن» از دیگر مطالب این کتاب است، که هرکدام دارای فروعی است.

 طواف واجب در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته و می‌خوانیم: «کسی که محرم شد به احرام عمره تمتع و وارد مکه معظمه شد، اول چیزی که از اعمال عمره بر او واجب است، آن است که طواف کند به دور خانه کعبه برای عمره تمتع. طواف عبارت است از هفت مرتبه دور خانه کعبه گردیدن؛ و هر دوری را شوط می گویند، پس بنابراین طواف عبارت از هفت شوط است. طواف از ارکان عمره است و کسی که آن را از روی عمد ترک کند تا وقتی که وقت آن فوت شود، عمره او باطل است؛ چه عالم به مسأله باشد و چه جاهل باشد.»

 از دیگر مباحث کتاب مناسک حج می توان به « احرام حج»، «وقوف به عرفات»، «وقوف به مشعرالحرام»، «واجبات منی»، «واجبات بعد از اعمال منی»، «بیتوته به منی» و‌‌ «رمی جمرات سه‌گانه» اشاره کرد.

واجبات منی عبارتند از: 1) رمی جمره عقبه یعنی سنگ انداختن به جمره، که نام محلی است در منی و احکام آن در این کتاب بیان شده است. 2) ذبح (قربانی) واجب است برکسی که حج تمتع به جا می‌آورد، ذبح یک هدی یعنی یک شتر یا یک گاو یا یک گوسفند و شتر افضل است و پس از آن گاو بهتر است. این مورد نیز دارای احکام خاصی است که ذکر شده است. 3) تقصیر یا حلق، هر مکلفی مختار است که بعد از ذبح کردن، یا سر بتراشد و یا از ناخن یا موی خود قدری بچیند مگر چند طایفه که کتاب مناسک حج به مسائل مخصوص این مورد نیز اشاره کرده است.

 استفتائات جدیدی در رابطه با «تقلید، نیابت، احرام، محرمات احرام، طواف، سعی، خروج از مکه، رمی، قربانی، حلق، بیتوته، نماز و متفرقه» در کتاب مناسک حج به نگارش در آمده است.

گفتنی است که ویرایش جدید کتاب مناسک حج مطابق با فتاوای حضرت امام خمینی با حواشی مراجع معظم تقلید و استفتائات جدید در 860 صفحه و شمارگان 2000 نسخه و به قیمت 21000 تومان از سوی مؤسسه فرهنگی هنری مشعر به بازار کتاب عرضه شده است.

منابع مرتبط:

رساله توضیح المسائل

مناسک حج مطابق با فتاواى امام خمینى (س)

حج در کلام و پیام امام خمینی (س)

توشه حج، رهنمود های امام خمینی (س) به روحانیون کاروان های حج و عمره

. انتهای پیام /*