پیام امام  به ملت ایران در باره سیاستهاى کلى نظام در دوران بازسازى کشور  که به منشور سازندگی شهرت یافت، حاوی نکات جالبی است ؛ در این پیام نسبتا طولانی و جامع از چگونگی قوام جمهوری اسلامی ، تغییر ناپذیری تا نگهدارى ترکیب یک یا چند شهر خراب شده در جنگ به منظور ترسیم علنى تجاوز دشمنان علیه کشورمان و نشان دادن قدرت دفاع و مقاومت قهرمانانه ملت که آیندگان فقط به اسناد و نوشته‏ها بسنده نکنند، به چشم می خورد. از نکات کلیدی جاری در این پیام می توان به موضوعات : سازندگی نباید به قیمت عدول از سیاست استقلال کشور باشد؛ کشور را با تلاش خودتان و بدون وابستگی بسازید؛ توسعه قدرت دفاعى کشور از اهداف اولیه بازسازى باشد؛ خودکفایى کشاورزى؛ آزادى صادرات و واردات؛ شکستن طلسم انحصار در تجارت داخل و خارج به افراد خاص متمکن و مرفه و بسط آن به توده‏هاى مردم و جامعه از جمله راهکار های امام در جهت توجه عامه به موضوع سازندگی در کشور است. در ادامه فرازهایی از سخنان امام در این پیام از نظر می گذرد:

چه زمانی زوال عزت استقلال کشور اتفاق می افتد؟

« بر هیچ یک از مردم و مسئولین پوشیده نیست که دوام و قوام جمهورى اسلامى ایران بر پایه سیاست نه شرقى و نه غربى استوار است و عدول از این سیاست، خیانت به اسلام و مسلمین و باعث زوال عزت و اعتبار و استقلال کشور و ملت قهرمان ایران خواهد بود. جمهورى اسلامى ایران  نباید تحت هیچ شرایطى از اصول و آرمانهاى مقدس و الهى خود دست بردارد...» صحیفه امام،ج‏21،ص159   

بدون وابستگی کشور را بسازید

«...در مسئله بازسازى و سازندگى من اطمینان دارم که شخصیتهاى رده بالاى نظام و مسئولین محترم و نیز مردم وفادار و انقلابى کشورمان چون گذشته هرگز قبول نمى‏کنند که نیل به این هدف به قیمت وابستگى ایران اسلامى به شرق و یا غرب تمام شود. اخیراً دستهاى پنهان و آشکار غرب و شرق به منظور ایجاد شکاف و اختلاف میان طرفداران انقلاب اسلامى به حیله جدیدى متوسل شده‏اند که مسئولین عزیز و رده بالاى کشورمان و نیز شخصیتها و چهره‏هایى از مجلس و دولت و روحانیون را به تفکر و گرایشات وابستگى و همچنین عدول از مواضع گذشته و نهایتاً به شرق‏گرایى یا غربگرایى متهم نمایند و موذیانه با طرح مسائلى از این قبیل که فلان شخصیت نظام جمهورى اسلامى راستگرا و یا میانه رو و یا سازشکار و غربگراست و یا فلان مسئول تندرو و انقلابى شده‏ است که نتیجتاً اعتماد مردم را به دست‏اندرکاران نظام سلب نمایند که با یارى خداوند و با رشد و آگاهى مردم بازار این گونه القائات در این مملکت کساد و مشتریان آن اندک بوده‏اند و بر مردم ثابت است کسانى که سالها و بارها چه قبل و چه بعد از انقلاب امتحان خود را در تعهد به اسلام و انقلاب داده‏اند و در این راه به پاى چوبه‏هاى دار رفته و زندانها کشیده و ترور گشته‏اند و سلامت خود را از دست داده‏اند و تحت شکنجه‏هاى شاه براى استقلال و آزادى مبارزه کرده‏اند، یقیناً دلشان به حال انقلاب و ثمرات آن نه تنها کمتر از دیگران نسوخته که بیشتر مى‏سوزد و مسیر ارزشى و الهى و پر طراوت خویش را به هیچ وجه عوض نمى‏کنند. و من از باب وظیفه به مردم و فرزندان پر شور انقلاب مى‏گویم که مبادا بدون در نظر گرفتن محذورات سیاسى و شرایط بسیار پیچیده و حساس کشور به طرح سؤالها و اشکالاتى روى آورید که بازگو کردن و تحلیل واقعى قضایا توسط مسئولین دلسوز نظام باعث کشف اسرار مملکت شده و براى نظام مسئله‏آفرین گردد و نه تنها گره‏اى را باز نکند که بر مشکلات مملکت نیز بیفزاید».(همان)

مسیر سیاست واقعى ما عوض نشود

«من سیاست داخلى و خارجى کشور را به دقت ملاحظه مى‏کنم و تا زنده‏ام نخواهم گذاشت مسیر سیاست واقعى ما عوض شود و مسئولین نیز چیزى غیر از این نمى‏خواهند و انتظارى غیر از این از آنان نمى‏رود. من به بعضى از مسئولین هشدار مى‏دهم که به شدت باید مراقب بود که خداى ناکرده آب به آسیاب دشمنان نریزیم و آنان را با اقوال و جبهه‏گیریهای مان شادمان نگردانیم. به مسئولین و دست‏اندرکاران در هر رده نیز مى‏گویم که شرعاً بر همه شما واجب است که همت کنید تا آخرین رگ و ریشه‏هاى وابستگى این کشور به بیگانگان را در هر زمینه‏اى قطع نمایید- که ان شاء اللَّه خواهید کرد- و اگر مصلحت نظام و اسلام سکوت است، دردمندانه سکوت کنید که اجر سکوت براى پیشبرد اهداف نظام و اسلام به مراتب بیشتر از دفاع از اتهام وابستگى است. همان گونه که قبلًا گفته‏ام سیاست بازسازى و تشخیص و تعیین اولویت در امر بازسازى مراکز آسیب دیده کشور به عهده سران محترم و متعهد سه قوه و آقاى نخست وزیر است ولى باید توجه داشت که با در نظر گرفتن حجم عظیم کار و ضرورت تسریع در تعیین خط مشى‏ بازسازى و سازندگى، حتماً از نظرات کارشناسان و صاحبنظران خصوصاً هیأت دولت و وزرا و کمیسیونهاى مربوطه مجلس شوراى اسلامى- که چهره‏هاى دلسوز و متعهد و مطلع در آنها فراوانند- و نیز از مسئولین هر امرى استفاده نمایند چرا که آنان نیز به خوبى دریافته‏اند که بازسازى و سازندگى جز از طریق تعاون و همفکرى میسر نیست. و این کشور متعلق به اسلام و همه ملت ایران است و همان گونه که در جنگ همه در کنار هم بودند، در صلح و سازندگى هم باید در کنار یکدیگر باشند که ان شاء اللَّه مراکز علمى و دانشگاهى نیز در این مسئله بزرگ سهیم خواهند بود».(همان)

یادگاران هدایت و نور

1- با اینکه اطمینان داریم که خانواده‏هاى معظم شهدا و جانبازان و اسرا و مفقودین هیچ گاه راضى نشده و نمى‏شوند که در برابر ایثار عزیزانشان که فقط به خاطر خدا و رسیدن به کمال بوده است سخن از رفاه و مادیات به میان آید و همت آنان بلندتر از این مقوله‏هاست، ولى بر دست‏اندرکاران نظام است که ذوق و استعداد و توان خود را در هر چه بهتر رسیدن به امور معنوى و مادى و ارزشى و فرهنگى این یادگاران هدایت و نور به کار گیرند و از خدمت بى‏شائبه و بى‏منت به آنان دریغ نکنند؛ هر چه انقلاب اسلامى ایران دارد از برکت مجاهدت شهدا و ایثارگران است. من مى‏دانم که بسیارى از خانواده‏هاى عزیز شهدا و جانبازان و اسرا و مفقودین به خاطر مناعت طبع و بزرگوارى و اخلاق کریمه خود در مصایب و مشکلات زندگى به مسئولین مراجعه نکرده‏اند و یا مراجعه‏شان به حد اقل بوده است. و همه نیز مى‏دانیم که اکثریت این قشر و رزمندگان عزیز اسلام از طبقات محروم و کم درآمد بودند و مرفهین کمتر دل براى انقلاب سوختند، ولى وظیفه ماست که در حد توان و مقدورات قدرشناس زحمات آنان باشیم و من میل ندارم که این قدرشناسى فقط در حد تعریف و تمجید ظاهرى خلاصه شود بلکه باید در همه نوع امتیازات اجتماعى و اقتصادى و فرهنگى به آنان بها داده شود و ضرورتى نمى‏بینم که به‏ این عزیزان سفارش و نصیحت کنم و رسالت بزرگ حفظ امانت خونهاى مقدس شهیدان را بازگو نمایم که بحمد اللَّه تا به حال خانواده‏هاى شهدا و اسرا و مفقودین و جانبازان خود حافظ و نگهبان ارزش شهادت و ایثار بوده‏اند و بعد از این نیز به یارى خدا پاسدار آن خواهند بود. (همان)

هیچگاه بی نیاز تقویت بنیه دفاعی نیستیم

2- با قبول و اجراى صلح کسى تصور نکند که ما از تقویت بنیه دفاعى و نظامى کشور و توسعه و گسترش صنایع تسلیحاتى بى‏نیاز شده‏ایم، بلکه توسعه و تکامل صنایع و ابزار مربوط به قدرت دفاعى کشور از اهداف اصولى و اولیه بازسازى است و ما با توجه به ماهیت انقلابمان در هر زمان و هر ساعت احتمال تجاوز را مجدداً از سوى ابرقدرتها و نوکرانشان باید جدى بگیریم. (همان)

خودکفایی کشاورزی اولویت است

3- توجه به بازسازى مراکز صنعتى نباید کوچکترین خللى بر ضرورت رسیدن به امر خودکفایى کشاورزى وارد آورد، بلکه اولویت و تقدم این امر باید محفوظ بماند و مسئولین بیشتر از گذشته خود را مکلف به اجراى آن سازند و در امر احیاى اراضى و مهار آبها و ایجاد سدها و تشویق کشاورزان و دامداران و استفاده هر چه بیشتر از نعمتهاى بیکران الهى در طبیعت تلاش نمایند که مطمئناً خودکفایى در کشاورزى مقدمه‏اى است براى استقلال و خودکفایى در زمینه‏هاى دیگر.

4- مهمترین عامل در کسب خودکفایى و بازسازى توسعه مراکز علمى و تحقیقات و تمرکز و هدایت امکانات و تشویق کامل و همه جانبه مخترعین و مکتشفین و نیروهاى متعهد و متخصصى است که شهامت مبارزه با جهل را دارند و از لاک نگرش انحصارى علم به غرب و شرق به در آمده و نشان داده‏اند که مى‏توانند کشور را روى پاى خود نگه دارند. ان شاء اللَّه این استعدادها در پیچ و خم کوچه‏هاى اداره‏ها خسته و ناتوان نشوند. (همان)

 مبادى صدور کالا  را گسترش دهید

5- برنامه‏ریزى در جهت رفاه متناسب با وضع عامه مردم توأم با حفظ شعائر و ارزشهاى کامل اسلامى و پرهیز از تنگ‏نظریها و افراط گراییها و نیز مبارزه با فرهنگ مصرفى که بزرگترین آفت یک جامعه انقلابى است و تشویق به تولیدات داخلى و برنامه‏ریزى در جهت توسعه صادرات و گسترش مبادى صدور کالا و خروج از تکیه به‏ صادرات نفت و نیز آزادى صادرات و واردات و به طور کلى تجارت بر اساس قانون و با نظارت دولت در نوع و قیمت. (همان)

انحصار تجارت داخلی را بشکنید

6- رعایت اصول ایمنى و حفاظتى مراکز و صنایع و ایجاد پناهگاههاى جمعى براى مردم و کارگران که این اختصاص به زمان جنگ ندارد بلکه طریقه احتیاط در هر شرایط است.

7- استفاده از نیروهاى عظیم مردمى در بازسازى و سازندگى و بهادادن به مؤمنین انقلاب خصوصاً جبهه رفته‏ها و توسعه حضور مردم در کشاورزى و صنعت و تجارت و بازسازى شهرهاى تخریب شده و شکستن طلسم انحصار در تجارت داخل و خارج به افراد خاص متمکن و مرفه و بسط آن به توده‏هاى مردم و جامعه. (همان)

حفظ ترکیب چند شهر خراب شده در جنگ با رضایت صاحبان

8- حفظ و نگهدارى ترکیب یک یا چند شهر خراب شده در جنگ به منظور ترسیم علنى تجاوز دشمنان علیه انقلاب و کشورمان و نشان دادن قدرت دفاع و مقاومت قهرمانانه ملت که آیندگان فقط به اسناد و نوشته‏ها بسنده نکنند. البته این کار با رضایت کامل صاحبان املاک و با ایجاد شهرهاى مجاور باید انجام شود.

9- تأکید بر حفظ ارزشها و شئون اخلاقى و اجتماعى و نیز سالم‏سازى اجتماعات که گروهى از خدا بیخبر و فرصت طلب تصور نکنند که مردم در برابر نیات پلید آنان بى‏تفاوتند. ان شاء اللَّه خداوند همه را از شرّ نفس اماره و شرّ دشمنان محافظت فرماید و به همه شرح صدر و تدبیر در امور و اخلاص در عمل و ایثار در خدمت به خلق مرحمت کند. «احمد» به صورت آزاد بهتر مى‏تواند به اسلام و مردم کشور خدمت نماید و تنها در جلسات شرکت مى‏کند تا گزارش مسائل سریعتر به این جانب برسد. (همان)

منبع:

صحیفه امام، ج21، ص155

منابع مرتبط:

امام خمینی و جهاد سازندگی

منشور سازندگی

نقش بسیج در سازندگان

جهاد سازندگی دیروز امروز فردا

. انتهای پیام /*