پرتال امام خمینی_ تولید از اصطلاحات علوم اقتصادی و به معنای تهیه کالا و خدمات از منابع و امکانات موجود است. تولید بخش قابل توجهی از اقتصاد کشور را تشکیل می دهد که اگر رونق داشته باشد، سبب رشد اقتصادی می شود و اگر در وضعیت رکود باشد، سبب رکود کل کشور می شود. مساله تولید ملی از قرن های گذشته مطرح بوده است. در سده های گذشته ابتدا تولید تنها محدود به تهیه خوراک و پوشاک بوده است و افراد با ابزارآلات و منابعی که در اختیار داشتند، نیاز هایی مانند خوراک و پوشاک خود را رفع می کردند. اما پس از گذشت زمان و با پیشرفت فناوری تولید محصولات پیشرفته مانند خودرو، لوازم خانگی و غیره نیز پا به عرصه گذاشتند. به طور کلی از اثرات تولید می توان به رشد اقتصادی، کاهش وابستگی به نفت، کاهش واردات، افزایش صادرات و غیره اشاره کرد.
مساله تولید چنان با اهمیت است که سال های قبل امام خمینی (س) نیز به مسائل تولید تأکید داشتند. در ادامه به بیان سخنان امام در این خصوص می پردازیم.
امام خمینی (س) تأکید داشتند، به منظور ارتقای تولید کشور افراد هر اقدامی را که می تواند، انجام دهند و کوتاهی نکنند. ایشان فعالیت در جهت بهبود تولید را به منزله عبادت می دانند و می فرمایند: « امروز شمایید که باید ...در رشد صنایع این کشور و در رشد تولید این کشور دامن به کمر بزنید و همت بگمارید و فعالیت بکنید. فعالیت شما امروز برای کشور اسلامی یک عبادت است. شما امروز همه تان با ایده اسلامی در حال عبادت هستید، چه در کارخانه ها و چه در مواردی که به صنعت مشغول هستید، و چه در کشاورزی هر کس هست و چه در سایر کارخانه ها که هست.»(صحیفه امام، ج18، ص 190).
همچنین در دیدگاه امام خمینی (س) فراهم کردن مقدمات تولید از وظایف دولت دانسته می شود: «دولت موظف است اسباب کار و تولید را برای کارگران و دهقانان و زحمتکشان فراهم آورد.» (همان، ج12، 205).
ایشان وابستگی اقتصادی را منشأ وابستگی سیاسی و نظامی می دانند و معتقدند که وابستگی اقتصادی با کار، تلاش و تولید از میان خواهد رفت. در این راستا می فرمایند: «ایران امروز محتاج به کار است. ... باید کار بکنند مردم. کشاورز مشغول کشاورزی باشد. آنهایی که کارخانه دارند مشغول تولید باشند. صنایع کوچک و بزرگ مشغول کار باشند. افراد خودشان را موظف بدانند که امروز مملکت احتیاج دارد. یک مملکتی که الآن اقتصادش شکست خورده است محتاج است. نگذارند که این احتیاج باقی باشد که ما در هر چیزمان که آن رژیم ما را مبتلا کرد به وابستگی این ادامه پیدا کند. البته یک وابستگی است که رژیم سابق ایجاد کرد در ایران، به اسم اصلاحات ارضی، زراعت را اوضاعش را به هم زد، و ما وابستگی در زراعت و در این چیزها که ارزاق عمومی است داریم. دامداری را در اینجا ضایع کردند، از بین بردند، ما محتاج به این هستیم که گوشت از خارج بیاوریم و هکذا.
اگر ما یک وابستگی اقتصادی داشته باشیم این موجب این می شود که وابستگی سیاسی هم پیدا بکنیم، و وابستگی نظامی هم حتی پیدا بکنیم. مملکتمان باز برگردد به آن حالی که سابق بود. ما حالا می خواهیم مملکت مال خودمان باشد، و حالا مملکت مال خود مردم است. در حالی که مملکت مال خود مردم است، یک عده ای افتاده اند توی مردم تحریک می کنند. تحریکات زیاد می کنند. کشاورزی را به حال اینکه نگذارند تحقق پیدا بکند، درآوردند. به حال تعطیل دارند درمی آورند. کارخانه ها را همین طور. نمی گذارند که آرام باشد این مملکت، تا اینکه صنایعش راه بیفتد، کارخانه هایش راه بیفتد، زراعتش راه بیفتد و صنعتش ترقی بکند»، (همان، ص41و 42).
مساله استقلال اقتصادی آنچنان برای امام خمینی (س) اهمیت داشت که کسب استقلال اقتصادی را وظیفه شرعی می دانند. ایشان بر این باورند که افراد در مشاغل مختلف باید برای دستیابی به این هدف تلاش کنند. در این راستا می فرمایند: «هر کس هر جوری که می تواند یک تولیدی بکند، که مثلًا باغدارها می توانند تولید بکنند، دامدارها می توانند تولید بکنند، و کشاورزها می توانند تولید کنند، اشخاص می توانند کمک کنند به کشاورزها، کارخانه ها می توانند تولید کنند، کارخانه های خصوصی که زیاد بود در ایران، و مع الأسف از بین رفته بود و دارد می رود، اینها همه قیام کنند برای اینکه، یک مملکت را از این اقتصاد نجات بدهند»، (همان، ج11، ص 426).
ایشان همچنین می فرمایند: «مملکت باید از دوران اعتصاب و سرسختی و محرومیتهایی که به منظور سرنگونی نظام استبدادی بر خود تحمیل کرده بود بیرون آمده، چرخهای حیاتی و اقتصادی و انتظامی خود را با قدرت و سرعت و بازدهی چندین برابر در جهت تولید و اصلاح به راه اندازد و به ترمیم خرابیها و احیای برکات و تولیدات بپردازد»، (همان، ج6، ص 141و142).
ارتقای بخش کشاورزی در کشورهای در حال توسعه، مساله ای با اهمیت تلقی می شود. چرا که کشاورزی، از جمله فعالیت های کاربر محسوب می شود و نیروی انسانی نقش بزرگی در آن ایفا می کنند. همچنین در کشور ما با توجه به موقعیت آب و هوایی و جغرافیایی، خاک حاصل خیز و نیروی کار فراوان موجود، کشاورزی می تواند اقتصاد کشورمان را ارتقا دهد. از تأثیرات بخش کشاورزی کارا، می توان به رشد صادرات و اقتدار سیاسی اشاره کرد. بر این اساس امام خمینی نیز تأکید فراوانی به رشد بخش کشاورزی داشتند و می فرمایند: «کشاورزها باید به کشاورزی خودشان ادامه بدهند و علاقه داشته باشند، و کشاورزی که می کنند در این برهه از زمان باید اکثرش و قسم مهمش این چیزهایی باشد که غذای ملت را اداره می کند مثل گندم، برنج، جو، عدس- امثال اینها. ... عمده کار را همان مواد ... غذایی بکنند که ما احتیاج به خارج ان شاء اللَّه پیدا نکنیم. الآن می دانید که ما محتاج به خارجیم راجع به مواد غذایی؛ باید ما خودمان این را جبران بکنیم و این به همت کشاورزان ماست. و البته دولت هم با کشاورزها باید همراهی بکند، و همراهی ان شاء اللَّه می کند»، (همان، ص 395).
ایشان درباره نقش کشاورزان در استقلال اقتصادی می فرمایند: « ما اگر چنانچه از حیث کشاورزی خودکفا نشویم و دستمان پیش قدرتهای دیگر دراز بشود و به عبارت دیگر گدایی کنیم، از آنها یا فرض کنید که پول هم بدهیم به آنها، لکن وابسته ایم. کشاورزان عزیز می توانند که ایران را از وابستگی در این بعد نجات بدهند و این را یک عبادت شرعی حساب کنند؛ و عبادت است کشاورزی، که در اسلام آن قدر به آن اهمیت داده شده است، و بعضی از ائمه ما خودشان می رفتند سراغ اینکه سرکشی به کشاورزی بکنند و گاهی هم شاید عمل. از این جهت ما باید این بعد را تقویت کنیم، یعنی هم دولت تقویت کند و هم برادران کشاورز همه همت خودشان را بگمارند که کشاورزی را تقویت کنند. ...من از همه کشاورزان تقاضا دارم که در کار کشاورزی جدیت کنند و ما را از اینکه دستمان پیش دیگران [دراز]باشد نجات بدهند» (همان، ج18، ص 433و434).
امام خمینی (س) بر اهمیت نقش کارگر و کشاورز اشاره می کنند و می فرمایند: «در هر کشور کارگر و کشاورز اساس آن کشور است. اساس اقتصاد یک کشور بسته به کار کارگر و کار کشاورز است»، (همان، ج8، ص 286).
امام خمینی (س) نه تنها در بخش کشاورزی بلکه در بخش صنعت نیز به تولید ملی تأکید داشتند. ایشان قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در پاسخ سؤالی مبنی بر صنعتی کردن کشور، ضمن استقبال از این امر البته رشد در بخش صنعت به شکل مونتاژ را نمی پذیرند؛ بلکه خواستار صنعت ملی و مستقل هستند: «در خصوص صنعتی کردن مملکت، کاملًا با این امر موافقیم ولی ما خواستار یک صنعت ملی و مستقل هستیم که در اقتصاد مملکت ادغام شده و همراه با کشاورزی در خدمت مردم قرار گیرد، نه یک صنعت وابسته به خارج بر اساس مونتاژ؛ نظیر صنعتی که فعلًا در ایران مستقر ساخته اند. سیاست شاه از لحاظ صنعتی و کشاورزی، مملکت ما را به نفع قدرتهای استعماری به صورت یک جامعه مصرفی درآورده است» ( همان، ج3، ص 370).
امام خمینی (س) در یکی از مواد منشور بازسازی و سازندگی سیاستهای کلی نظام در دوران باز سازی با تأکید بر اهمیت برنامه ریزی و تولید داخلی چنبن تأکید دارند: «برنامه ریزی در جهت رفاه متناسب با وضع عامه مردم توأم با حفظ شعائر و ارزشهای کامل اسلامی و پرهیز از تنگ نظریها و افراط گراییها و نیز مبارزه با فرهنگ مصرفی که بزرگترین آفت یک جامعه انقلابی است و تشویق به تولیدات داخلی و برنامه ریزی در جهت توسعه صادرات و گسترش مبادی صدور کالا و خروج از تکیه به صادرات نفت و نیز آزادی صادرات و واردات و به طور کلی تجارت بر اساس قانون و با نظارت دولت در نوع و قیمت. »، (همان، ج21، ص 159).
امام خمینی (س) آنچنان به تولید اهمیت می دهند که در پاسخ به این پرسش که «در صورتی که نماز جماعت در اول وقت باعث افت تولید یک کارخانه شود و یا اختلالی در امر تولید بوجود آورد، آیا مسئول کارخانه می تواند از کارکنان بخواهد تا نماز را بعد از اتمام کار بخوانند؟»، می فرمایند: «باید نماز را بعد از اتمام کار بخوانند و اگر کارخانه دولتی است، مسئول هم نمی تواند اجازه دهد»، (همان، ج18،ص 185).
در سخنان امام خمینی (س) می توان نکات ویژه ای درباره تولید ملی یافت. ایشان پایه اصلی تولید را کشاورزی می داند اما این به معنای تعطیلی صنعت نیست؛ بلکه امام خواستار صنعتی ملی به دور از مونتاژ بودند. امید است که با محور قرار دادن دیدگاه ایشان در بخش تولید کشور بتوانیم به جایگاه اصلی تولید بازگردیم.
.
انتهای پیام /*