پیشنهاد سردبیر

ارتحال

فرزندان

آغاز مبارزات

روحیه مبارزه و جهاد در راه خدا ریشه در بینش اعتقادی و تربیت خانوادگی و شرایط سیاسی - اجتماعی طول دوران زندگی حضرت امام خمینی(س) داشته است. مبارزات ایشان از نوجوانی آغاز، و سیر تکاملی آن به موازات تکامل ابعاد روحی و علمی ایشان از یکسو و اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی ایران و سایر جوامع اسلامی از سوی دیگر در اشکال مختلف ادامه یافته است. ایشان نخستین بیانیه سیاسی خود را در سال 1323 ه.ش. که در آن آشکارا علمای اسلام و جامعه اسلامی را به قیام عمومی فرا خوانده بود، صادر کرد.

مرجعیت امام

پس از رحلت آیت الله بروجردی امام خمینی علیرغم رویکرد گسترده طلاب و فضلا و جامعه اسلامی به ایشان به عنوان یکی از مراجع تقلید، از هرگونه اقدامی که شائبه مقام خواهی داشته باشد به شدت پرهیز داشت و دوستان خویش را همواره به بی اعتنایی به این گونه مسائل فرا می خواند؛ و علیرغم اینکه شرایط مرجعیت را داشتند، هیچ گونه تلاشی در این مورد نکردند، ولی ابعاد روحی و علمی آن حضرت از یک سو و اعتقاد به جهاد در راه خدا که موجب فعالیت های سیاسی ایشان بود از سوی دیگر، سبب مرجعیت عظمای امام گردید. اما با این وجود وقتی که آگاهان جامعه اسلامی گرد وجود ایشان را به عنوان منادی اسلام راستین گرفتند، کمترین تغییری در مشی و منش حضرت امام پدید نیامد و این تکیه کلام همیشگی او بود که می فرمود: "من با مردم ایران برادر هستم و خود را خادم و سرباز آنان می دانم."

مخالفت با لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی

روز هفتم آذر سال ۱۳۴۱ امیر اسدالله علم نخست وزیر در تلگرامی به علمای قم، لغو مصوبه انجمنهای ایالتی و ولایتی را اعلام کرد. تصویب لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی در ۱۴مهر ۱۳۴۱ در کابینه امیر اسدالله علم و سپس اعتراض امام خمینی که به لغو این مصوبه انجامید، از جمله فرازهای مهم مبارزات امام (س) با حکومت پهلوی به شمار می رود. این لایحه بخشی از تغییراتی بود که شاه به توصیه هیأت حاکمه جدید امریکا و به نام «اصلاحات اجتماعی» قصد انجام آن را داشت. به موجب این لایحه شـرط «مسلمان بـودن، سوگند بـه قرآن کریـم و مرد بودن انتخاب کنندگان و کاندیداها» تغییر می‏ یافت، این تغییر به منظور قانونی کردن حضور عناصر بهایی در مصادر امـور کشور طراحی شـده بود.

انقلاب سفید و مخالفت با رفراندوم لوایح ششگانه

رژیم شاه پس از چند شکست پی در پی، طرح امریکایی انقلاب سفید را در دی ماه 1341 در معرض افکار عمومی قرار داد. امام خمینی (س)، با توجه به اهدافی که شاه و امریکا در پشت این طرح به ظاهر اصلاحی داشتند، و عمق خطرات ناشی از آن، قدم به صحنه ی مبارزه گذارد و با مطلع کردن علما و مراجع قم، و آگاهی دادن به مردم، یورش همه جانبه ای را برای شکستن تهاجم جدید رژیم آغاز کرد. در همین زمینه امام خمینی (س) در اعلامیه ای بسیار تند و در عین حال مستدل که به اعلامیه 9 امضایی معروف و منتشر گردید؛ سقوط کشاورزی و استقلال کشور و ترویج فساد و فحشا را به عنوان نتایج قطعی اصلاحات برشمرد.

واقعه مدرسه فیضیه

پس از مخالفت های امام در برابر سیاست های غرب گرایانه محمدرضا پهلوی، شاه که از مخالفت ‏های امام به شدت برآشفته بود، درصدد رویارویی مستقیم با روحانیت‏ برآمد تا آنها را مرعوب و وادار به سکوت کند. در همین زمینه روز دوم فروردین ۱۳۴۲ (مصادف با شهادت امام جعفر صادق (ع)) مأمورین مسلح رژیم به مدرسه فیضیه یورش بردند و به کشتار و جرح طلاب پرداختند. همزمان مدرسه دینی طالبیه تبریز نیز مورد هجوم مأمورین قرار گرفت. در پی این حوادث، حضرت امام در روز ۱۳ فروردین ۱۳۴۲ اعلامیه معروف خود را تحت عنوان «شاه ‏دوستی یعنی غارتگری» منتشر ساخت.

دستگیری

در ادامه اعتراضات روز عاشورای سال 1383 ه . ق (13 خرداد 1342 ش)، جمعیت صد هزار نفری در تهران با داشتن عکس هایی از امام به تظاهرات پرداختند. امام خمینی (س) عصر آن روز در مدرسه فیضیه نطق تاریخی خویش را که آغازی بر قیام 15 خرداد بود ایراد کرد. براساس گزارشات، حضرت امام در آن سخنرانی با لحنی دلسوزانه و از روی ترحم شاه را بدبخت و بیچاره خطاب‏ کرده و به او نصیحت می کند که سر عقل بیاید. سخنان امام خمینی همچون پتکی بر روح شاه فرود آمد و از این رو شاه فرمان خاموش کردن صدای قیام را صادر کرد. نخست جمع زیادی از یاران امام خمینی در شامگاه 14 خرداد دستگیر و ساعت سه نیمه شب (سحرگاه پانزده خرداد 42) صدها کماندوی اعزامی از مرکز، منزل حضرت امام را محاصره کردند و ایشان را در حالی که مشغول نماز شب بود دستگیر و سراسیمه به تهران برده و در بازداشتگاه باشگاه افسران زندانی کردند و غروب آن روز به زندان قصر منتقل نمودند.

واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲

به دنبال انتشار خبر بازداشت امام در سحرگاه 15 خرداد 1342 به مناسبت سخنرانی تاریخی امام که علیه اسرائیل و رژیم شاه بوده از نخستین ساعات روز 15 خرداد، اعتراضات گسترده ای در قم، تهران، ورامین، مشهد و شیراز برگزار شد که با شعارهایی بر ضد شاه و در طرفداری از امام همراه بود. مأموران نظامی که در نقاط مرکزی و حساس شهرهای قم و تهران مستقر بودند به روی تظاهرکنندگان آتش گشودند. مردم نیز با چوب و سنگ به دفاع از خود برخاستند.

آزادی از زندان

شاه به منظور عادی جلوه دادن اوضاع سیاسی و جلوگیری از خشم مردم در تاریخ 11 مرداد 1342 حضرت امام را از بازداشتگاه ابتدا به منزلی تحت محاصره نیروهای امنیتی در منطقه داوودیه تهران و سپس به منزلی واقع در محله قیطریه تهران منتقل کرد و در شامگاه 16 فروردین 43 بدون اطلاع قبلی، امام خمینی (س) آزاد و به قم منتقل می شود.

تبعید به ترکیه

سحرگاه ۱۳ آبان ۱۳۴۳ ه. ش. دوباره کماندوهای مسلح اعزامی از تهران، منزل امام خمینی در قم را محاصره کردند. شگفت آنکه وقتِ بازداشت، همانند سال قبل مصادف با نیایش شبانه امام خمینی بود. حضرت امام بازداشت و به همراه نیروهای امنیتی مستقیماً به فرودگاه مهرآباد تهران اعزام و با یک فروند هواپیمای نظامی که از قبل آماده شده بود، تحت الحفظ مأمورین امنیتی و نظامی به آنکارا پرواز کرد. عصر آن روز ساواک خبر تبعید امام را به اتهام اقدام علیه امنیت کشور در روزنامه ها منتشر ساخت. علی رغم فضای خفقان، موجی از اعتراض ها به صورت تظاهرات در بازار تهران، تعطیلی طولانی مدت دروس حوزه ها و ارسال تومارها و نامه ها به سازمان های بین المللی و مراجع تقلید جلوه گر شد.

تبعید به عراق

روز ۱۳مهر ماه ۱۳۴۴ حضرت امام از ترکیه به عراق اعزام شدند. به تصور رژیم شاه وضعیت آن زمان عراق مانعی بزرگ برای محدود نمودن فعالیت های امام خمینی بود اما امام با هوشمندی در مقابل دسیسه ‏ها می ایستاد و مردم را به ادامه جهادی که آغاز کرده بود دعوت می کرد.

شهادت آیت الله سید مصطفی خمینی

به دنبال شهادت آیت الله سید مصطفی خمینی در آبان 1356 و برگزاری مراسم های سوگواری در ایران، رژیم شاه دستور نگارش مقاله‏ای توهین‏ آمیز علیه امام در روزنامه اطلاعات را داد. اعتراض به این مقاله، منجر به قیام های مکرر در کشور و در نتیجه اخراج امام از عراق شد.

هجرت به فرانسه

در مهر 1357 امام نجف را به قصد مرز کویت ترک گفت. دولت کویت از ورود امام به این کشور جلوگیری کرد و بالاجبار ایشان به فرانسه هجرت کرد و در نوفل لوشاتو اقامت کرد. در مدت 4 ماه اقامت، مصاحبه های متعدد امام دیدگاه های ایشان را برای جهانیان بازگو می ‏کرد.

بازگشت امام به ایران

اوایل بهمن 1357 خبر تصمیم امام در بازگشت به کشور منتشر شد. دولت بختیار فرودگاه های کشور را به روی پروازهای خارجی بست ولی با اعتراض و تظاهرات مردم ناگزیر به پذیرفتن خواست ملت شد و امام خمینی بامداد 12 بهمن 1357 وارد کشور شد.

پیروزی انقلاب اسلامی ایران

امام در ۱۵ بهمن ۱۳۵۷ آقای مهندس مهدی بازرگان را به پیشنهاد شورای انقلاب به نخست وزیری منصوب نمود. مردم با برپایی راهپیمایی های گسترده به حمایت از تصمیم امام پرداختند و بسیاری از سربازان و درجه ‏داران مؤمن ارتش به صفوف ملت پیوستند. و سرانجام در صبحدم ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ نهضت امام خمینی پیروز شد.

تشکیل جمهوری اسلامی

مردم در روز دوازدهم فروردین 1358 ه. ش در رفراندوم جمهوری اسلامی شرکت کردند و در این انتخابات به تشکیل جمهوری اسلامی ایران با بیش از 98 درصد رای موافق پاسخ مثبت دادند و از آرمان های امام خمینی حمایت کردند.

واقعه طبس

امریکاییان پس از اشغال لانه جاسوسی امریکا به انواع روش ها مانند محاصرۀ اقتصادی و سیاسی متوسل شدند تا ایران را وادار به تسلیم کنند؛ اما مردم ایران با الهام از رهنمودهای امام خمینی حاضر به تسلیم نشدند. امریکا طرح عملیات آزاد کردن جاسوسان بازداشت‏ شده خود و بمباران مراکز حساس ایران را برای نابودی انقلاب داشت که در صحرای طبس ایران، به طور معجزه ‏آسا با شکست مواجه شد. پس از واقعه طبس عملیات شکست خورده رسماً از سوی جیمی کارتر ناتمام متوقف شد.

ریاست جمهوری بنی صدر

ابوالحسن بنی صدر اولین رئیس جمهور ایران بعد از انقلاب اسلامی است. او از آغاز با جناح خط امام و روحانیت مخالفت نمود. سازش و زد و بندهای سیاسی با کشورهای قدرتمند، حذف نیروهای مذهبی انقلابی و جایگزین کردن عناصر وابسته به گروهکهای ضد انقلابی و کارشکنی در دفاع و دفع تجاوز دشمن در جمگ تحمیلی عراق علیه ایران، وحدت ملی را به مخاطره انداخت و متعاقب رأی بی‏کفایتی وی توسط مجلس شورای اسلامی، امام خمینی حکم عزل ابوالحسن بنی صدر از ریاست جمهوری را صادر کرد.

سازمان منافقین در نظام جمهوری اسلامی ایران

سازمان مجاهدین خلق که بعدها به علت خیانت ها و جنایت ها به سازمان منافقین معروف شد، در سالهای 44 تا 46 با هدف مبارزۀ مسلحانه با رژیم شاه تشکیل شد و به دلیل برداشتهای سطحی رهبران آن از جمله مسعود رجوی آخرین رهبر این گروه، از اسلام به دام التقاط افتادند. آنان در 30 خرداد 1360 دست به اغتشاشی خونین زدند و از این پس رسماً اقدامات براندازی و فعالیتهای تروریستی علیه انقلاب اسلامی را آغاز کرده و ترور شخصیتهای برجسته و عملیات مرصاد بعد از قبولی قطعنامه 598 شورای امنیت از جنایات این گروه است.

علل جنگ تحمیلی عراق علیه ایران

شکست طرحهای براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران از سوی امریکا سبب شد این کشور در سال 1359 به سمت تجربۀ راه حل نظامی برود و با توجه به فراهم نبودن افکار عمومی جهانیان برای لشکرکشی مستقیم، کشور عراق به رهبری صدام بهترین گزینه برای امریکا بود و بدین ترتیب جنگ هشت ساله عراق علیه ایران که به دفاع مقدس نزد ایرانیان معروف شد، آغاز گردید.

آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران

آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از روز 31 شهریور 1359 با تجاوز گستردۀ نظامی عراق در طول 1280 کیلومتر مرز مشترک با ایران بود که به سرعت کیلومترها در خاک ایران پیشروی کرد. همزمان هواپیماهای نظامی عراق، فرودگاه تهران و مناطق دیگر را بمباران کردند. ایران در مقابل عمل انجام‏ شده قرار گرفته بود و دو راه بیشتر نداشت: مقاومت و دفاع در جنگی نابرابر و یا تسلیم شدن. امام خمینی در واکنش به این توطئه فرمان مقاومت صادر کرد و نظارت و هدایت این جنگ را بر عهده گرفت.

مقاومت مردم در جنگ تحمیلی با رهبری امام

امام خمینی مثل همیشه تکیه ‏گاهش خدا و مردم خداجو بود. او با سخنرانی ها و پیام هایش مردم را آماده نبردی سخت و طولانی مدت کرد. ارتش عراق که با وعده فتح سه روزه صدام، آمادگی جنگ فرسایشی طولانی مدت را نداشت با دفاع مردم ایران زمین گیر شد و بدین ترتیب دور تازه‏ای از فشارهای سیاسی به سرکردگی امریکا و مجامع بین المللی یعنی تحمیل آتش بس آغاز شد.

تدریس در حوزه علمیه قم

امام خمینی طی سالهای طولانی به تدریس در حوزۀ علمیه قم پرداختند. شاگردان امام در حوزۀ علمیه قم به 1200 نفر هم رسیده بود که در میان آنان ده ها تن از مجتهدین مسلّم و شناخته‏ شده حاضر بودند و از مکتب فقه و اصول امام خمینی بهره می‏ بردند.

تدریس در حوزه علمیه نجف

امام خمینی قریب سیزده سال به تدریس در حوزه علمیه نجف در مسجد شیخ انصاری (ره) پرداختند. پس از اندک زمانی علی‏ رغم کارشکنی های مرتجعین، حوزۀ درسی ایشان به‏ عنوان یکی ازبرجسته‏ ترین حوزه‏ های درسی نجف از لحاظ کیفیت و کمیت شاگردان شناخته شد. ایشان در نجف برای نخستین بار مبانی نظری ولایت فقیه را در چندین جلسه تدریس نمودند.

ادامه جنگ تحمیلی عراق علیه ایران

صدام برای آتش بش نه تنها تضمینی برای عقب ‏نشینی به مرزها نداده بود بلکه رسماً مدعی بود که مناطق وسیع اشغال شده و مناطق دیگری که هنوز به اشغال در نیامده ‏اند می‏ بایست به خاک عراق ملحق شوند و امام خمینی بدون توجه به هیاهوهای تبلیغاتی غرب مردم را به دفاع و ادامه جنگ تحمیلی تا عقب‏ نشینی متجاوز به مرزهای شناخته‏ شده و جبران خسارات وارده دعوت می کرد.

فعالیت های علمی

امام خمینی که حفظ کیان حوزه‏ ها و اقتدار روحانیت و زعامت دینی را تنها پناهگاه مردم می دانست، همواره علم و فضل و تلاش خویش را در خدمت به تحکیم حوزۀ تازه تأسیس علمیه قم به کار گرفت و در نجف نیز علیرغم مخالفت ها و کارشکنی ها و زخم ‏زبان های روحانی‏ نمایان ‏به اصلاح و تغییر تدریجی حوزه علمیه نجف پرداخت تا شرایط تربیت و آموزش نسلی که پیام و آرمان او را درمی یابد، فراهم آورد.

مطالعات و فراگیری علوم غیر حوزوی

امام خمینی به رشته‏ های مختلف علاقه‏ مند بودند. اساتید امام خمینی در ریاضیات و هیئت و فلسفه مرحوم حاج سید ابوالحسن رفیعی قزوینی و ادامه همین دروس به اضافه علوم معنوی و عرفانی نزد مرحوم آقا میرزا علی اکبر حکمی یزدی بودند. عروض و قوافی و فلسفه اسلامی و فلسفه غرب را نزد مرحوم آقا شیخ محمدرضا مسجدشاهی اصفهانی و عالی ترین سطوح عرفان نظری و عملی را به مدت شش سال نزد مرحوم آیت ‏الله آقا میرزا محمدعلی شاه‏ آبادی ـ اعلی ‏الله مقاماتهم ـ آموختند و با آیت ‏الله حاج میرزا جواد ملکی تبریزی نیز مأنوس بودند.

قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد

قطعنامۀ ۵۹۸ شورای امنیت از تصویب گذشت. این قطعنامه قسمت عمدۀ نقطه نظرات و شرایط قبلی ایران برای ترک نبرد را که از آغاز دفاع خویش بر آنها اصرار می ‏ورزید ولی سازمان های بین ‏المللی به امید پیروزی صدام زیر بار نمی‏ رفتند، پذیرفته بود. تصویب این قطعنامه از یک سو و فجایع ضدانسانی که در ماه های آخر جنگ از ناحیۀ جنگ‏ افروزان پدید آمده بود سبب شد تا به فرمان امام هیأتی از کارشناسان نظامی و سیاسی و اقتصادی متعهد ایران ابعاد وضعیت تازه را بررسی نمایند. این گروه در پایان بررسی به اتفاق آرا، نظر خویش را مبنی بر آماده بودن شرایط برای اثبات حقانیت جمهوری اسلامی در دفاع مقدس هشت ساله و ترک مخاصمه براساس مفاد قطعنامه ۵۹۸ اعلام کرد.

تألیفات و آثار امام خمینی (س)

آثار علمی امام خمینی شامل ده ها کتاب و اثر گرانبها در مباحث اخلاقی، عرفانی، فقهی، اصولی، فلسفی، سیاسی و اجتماعی است. تألیفات امام خمینی به زبان عربی و فارسی نوشته شده اند. مجموعه درس های ایشان که توسط شاگردانش گردآوری شده اند، تحت عنوان تقریرات امام خمینی و آثار شفاهی و مکتوب سیاسی و اجتماعی ایشان که در مجموعه 22 جلدی صحیفه امام گردآوری شده اند و همچنین مجموعه سروده ها با عنوان دیوان امام نیز از ایشان به یادگار مانده است.